Ngày 14/2/2025, Cục quản lý, giám sát bảo hiểm đã ban hành kết luận thanh tra chuyên đề tại công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Cathay Việt Nam (Cathay Life). Thời gian tiến hành thanh tra là từ 09/9/2024 đến ngày 20/9/2024. Đoàn thanh tra đã chỉ ra loạt tồn tại tại Cathay Life.

Bán bảo hiểm không đúng đối tượng

Theo quy định tại Điểm 1.2 Quy tắc sản phẩm bảo hiểm hỗn hợp ngắn hạn đóng phí 1 lần được Bộ Tài chính phê chuẩn theo công văn số 3877/BTC-QLBH ngày 14/4/2021: "Bên mua bảo hiểm là tổ chức được thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam, hoặc cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên hiện đang sinh sống tại Việt Nam, có năng lực hành vi dân sự đây đủ...".

Cùng với đó, theo quy định tại Quy trình hướng dẫn Sổ tay nhân viên trong khai thác hợp đồng mới do Công ty ban hành tháng 04/2008 (sửa đổi, bổ sung tháng 04/2010) về việc thẩm định đối với khách hàng là người nước ngoài như sau: "Người nước ngoài, người cư trú lâu năm tại nước ngoài: a) Người có chỗ ở và việc làm cố định tại địa phương nơi tham gia bảo hiểm".

Đáng chú ý, tại văn bản ngày 14/2/2025, Cục quản lý và giám sát bảo hiểm đã phát hiện có 12 hợp đồng bảo hiểm hiểm hỗn hợp ngắn hạn đóng phí 1 lần (Thịnh An Phát A16), bên mua bảo hiểm và người được bảo hiểm là người nước ngoài.

Đáng chú ý, bên mua bảo hiểm và người được bảo hiểm đều đang cư trú và sinh sống tại Đài Loan, tổng phí bảo hiểm là 7,4 tỷ đồng, thời hạn hợp đồng bảo hiểm là 3 năm. Trong đó, 3 Hợp đồng phát sinh ngày 21/2/2023 với cùng giá trị hợp đồng là 1,1 tỷ đồng; 8 Hợp đồng cùng giá trị Hợp đồng là 383,6 triệu đồng phát sinh trong cùng ngày 8/8/2023 và 1 hợp đồng phát sinh trong ngày 30/11/2023 với số tiền phí bảo hiểm là 1.046 triệu đồng.

Việc Công ty Cathay Life bán bảo hiểm cho người nước ngoài, không sinh sống và làm việc tại Việt Nam là chưa phù hợp với quy định tại Điều 9 Thông tư số 67/2023/TT-BTC, chưa đúng Quy tắc, điều khoản sản phẩm bảo hiểm do Bộ Tài chính phê chuẩn và quy định về thầm định phát hành hợp đồng bảo hiểm của Công ty.

Đáng chú ý, trong quá trình kiểm tra, giám sát thực hiện Hợp đồng, đối với 08 khách hàng là cá nhân nước ngoài, sau khi phát hành hợp đồng bảo hiểm, Công ty không gọi điện thoại, không gửi Email cho các khách hàng này theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Quy định về việc thăm hỏi hợp đồng mới.

Nhiều tồn tại trong quy trình, hợp đồng đại lý

Về ban hành quy trình, quy chế, tại các quy trình nghiệp vụ chưa thể hiện rõ việc áp dụng đối với sản phẩm bảo hiểm liên kết chung, chưa có quy định cụ thể để bảo đảm triển khai sản phẩm bảo hiểm liên kết chung theo quy định tại khoản 2 Điều 21 Thông tư Số 52/2016/TT-BTC.

Về Hợp đồng đại lý bảo hiểm, năm 2023, Cathay Life triền khai bán bảo hiểm thông qua 01 tổ chức tín dụng là Ngân hàng TNHH Indovina (IVB) theo Hợp đồng đại lý ký ngày 24/10/2016 và 18 Phụ lục đính kèm. Đáng chú ý, Hợp đồng đại lý này chưa được rà soát, cập nhật nội dung để bảo đảm phù hợp với quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm hiện hành.

Về chi phí cho đại lý bảo hiểm liên quan đến hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, năm 2023, Cathay Life đã chi trả chi phí cho đại lý bảo hiểm liên quan đến hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm qua tổ chức tín dụng số tiền là 635,5 triệu đồng, cụ thể, chi hoa hồng đại lý bảo hiểm là 328 triệu đồng, chi khác là 203 triệu đồng, chi thưởng chương trình thi đua là 104 triệu đồng. Khi thanh tra chọn mẫu các khoản chi phí, đoàn thanh tra phát hiện số tiền 203 triệu đồng chi chưa phù hợp quy định tại điểm c khoản 1 điều 129 Luật kinh doanh bảo hiểm và điểm d khoản 2 và khoản 8 Điều 50 Nghị định 46/2023.

Khách hàng bị chậm giải quyết do IVB chậm chuyển hồ sơ

Về việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm của tổ chức tín dụng, khi chọn mẫu, đoàn thanh tra phát hiện có 03 trường hợp ngân hàng IVB chưa thực hiện đúng quy định tại điểm b khoản 11.2 Điều 11 Hợp đồng đại lý bảo hiểm về thời hạn chuyển yêu cầu của bên mua bảo hiểm đến doanh nghiệp bảo hiểm, dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi của khách hàng do bị chậm trễ trong việc giải quyết yêu cầu hủy hợp đồng, chi trà quyền lợi đáo hạn.

Cụ thể, liên quan đến Hợp đồng bảo hiểm số B11000080307, bên mua bảo hiểm đề nghị huỷ hợp đồng ngày 28/4/2023, tuy nhiên, mãi đến ngày 15/5/2023 (tức hơn 2 tuần sau), Cathay Life mới nhận được thông từ từ đại lý là ngân hàng IVB. Theo đó, đến ngày 18/5/2023, Cathay Life mới hoàn thiện giải quyết yêu cầu của khách hàng.

Tương tự tại Hợp đồng bảo hiểm số B11000031488, bên mua bảo hiểm đề nghị huỷ hợp đồng ngày 25/8/2023, nhưng đến ngày 30/8/2023 (tức hơn 5 ngày sau), Cathay Life mới nhận được thông từ từ đại lý là ngân hàng IVB. Theo đó, đến ngày 31/8/2023, Cathay Life mới hoàn thiện giải quyết yêu cầu của khách hàng.

Tại Hợp đồng B11000015522, người mua bảo hiểm đề nghị chi trả quyền lợi đáo hạn ngày 23/12/2023, nhưng đến ngày 26/12/2023 Cathay Life mới nhận được hồ sơ từ Ngân hàng IVB. Ngày 9/1/2024, Cathay Life hoàn thiện chi trả quyền lợi đáo hạn cho khách hàng.

Theo quy định tại Hợp đồng đại lý bảo hiểm: "Nghĩa Vụ của Ngân hàng là Ngân hàng sẽ chuyển tiếp cho Công Ty Bảo Hiểm trong vòng một ngày làm việc bất kỳ thông báo từ Người Mua Bảo Hiểm liên quan đến việc hủy bỏ và chi trả đáo hạn của Hợp Đồng Bảo Hiểm".

Với những tồn tại trên, đoàn thanh tra kiến nghị Cathay Life giảm chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm đối với khoản chi hỗ trợ đại lý bảo hiểm chưa phủ hợp quy định pháp luật số tiền 203 triệu đồng.

Đoàn kiểm tra kiến nghị rà soát các hành vi vi phạm hành chính để tiến hành xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm; cơ quan thuế quản lý trực tiếp Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ Cathay Việt Nam đôn đốc, rà soát việc thực hiện kê khai, tuân thủ quy định pháp luật về thuế đối với các khoản chi chưa phù hợp quy định pháp luật.

Cùng với đó, đoàn thanh tra kiến nghị 6 điểm về hoạt động kinh doanh bảo hiểm và quản lý tài chính. Trong đó có nội dung, Cục quản lý và giám sát bảo hiểm yêu cầu Công ty Cathay Life thực hiện rà soát việc khai thác, ký kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật, quy tắc, điều khoản sản phẩm bảo hiểm và quy định của Công ty; yêu cầu Công ty thực hiện đúng quy tắc, điều khoản sản phẩm bảo hiểm và quy định pháp luật đối với các hợp đồng bảo hiểm.

Theo tài liệu của VietnamFinance, năm 2023, Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Cathay Việt Nam (Cathay Life) có khai thác mới 7.192 hợp đồng BH trọn đời (phí hơn 60 tỷ); 3.255 Hợp đồng bảo hiểm tử kỳ (135 triệu đồng tiền phí); và 21.463 hợp đồng Bảo hiểm hỗn hợp (435,5 tỷ đồng tiền phí); bảo hiểm sức khỏe là 215 hợp đồng với 712 triệu tiền phí và 176.262 Hợp đồng bảo hiểm bán cùng sản phẩm với 154,2 tỷ dồng tiền phí.

Năm 2023, Cathay Life triển khai bán bảo hiểm thông qua 1 tổ chức tín dụng là Ngân hàng Indovina, doanh thu phí bảo hiểm là 22,3 tỷ đồng (tương ứng 0,8% doanh thu phí bảo hiểm).

Doanh thu phí bảo hiểm năm 2023 của Cathay Life đạt 2.840 tỷ đồng; doanh thu hoạt động tài chính là 2.041 tỷ đồng. Tổng lợi nhuận sau thuế TNDN năm 2023 là 1.444 tỷ đồng.