Tồn kho nghìn tỷ không có bằng chứng kiểm toán, nợ xấu kéo dài trên 3 năm

Công ty Cổ phần Thương mại Xuất nhập khẩu Thiên Nam (mã CK: TNA) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023 với kết luận “từ chối đưa ra ý kiến” từ Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán Phía Nam (AASCS). Đây là mức đánh giá nghiêm trọng nhất về độ tin cậy số liệu, phản ánh việc kiểm toán viên không thể thu thập đầy đủ bằng chứng liên quan đến các khoản mục trọng yếu trong cơ cấu tài sản.

Tại thời điểm 31/12/2023, hàng tồn kho được ghi nhận ở mức 1.037,7 tỷ đồng, chiếm hơn 50% tổng tài sản. Khoản mục này được xác định là đang gửi tại kho của Công ty Cổ phần Tập đoàn Thép Nguyễn Minh và Công ty Cổ phần SX-TM Thép Nguyễn Minh.

Tuy nhiên, kiểm toán viên không được tham gia kiểm kê thực tế vào thời điểm kết thúc năm tài chính. Việc kiểm kê bổ sung được tổ chức sau đó không giúp làm rõ tính hiện hữu và giá trị của hàng tồn kho do thiếu bằng chứng kiểm toán độc lập. Tài sản giữ hộ không thể xác minh đầy đủ đã tạo ra khoảng trống lớn trong báo cáo tài chính.

Ngoài ra, công nợ phải thu quá hạn cũng đặt ra rủi ro đáng kể. Thiên Nam đang ghi nhận khoản công nợ khách hàng trên 184,46 tỷ đồng đã quá hạn thanh toán hơn 3 năm. Doanh nghiệp cho biết các khoản phải thu được bảo đảm bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền tại TP.HCM. Nhưng kiểm toán không thể xác định được giá trị thực của tài sản bảo đảm cũng như tính pháp lý liên quan đến việc thu hồi. Trong trường hợp trích lập đầy đủ dự phòng theo quy định, các chỉ tiêu lợi nhuận và vốn chủ sở hữu sẽ thay đổi trọng yếu.

Lỗ lũy kế kéo dài, cấu trúc tài chính mất cân đối, cổ phiếu bị đình chỉ giao dịch

Hoạt động kinh doanh của Thiên Nam tiếp tục sụt giảm trong năm 2025. Doanh thu 9 tháng đầu năm đạt 295,1 tỷ đồng, giảm 58,9% so với cùng kỳ. Biên lợi nhuận gộp suy giảm mạnh, chỉ ghi nhận 27,2 tỷ đồng, trong khi tổng chi phí tài chính, bán hàng và quản lý lên tới gần 55 tỷ đồng. Doanh nghiệp ghi nhận lỗ sau thuế 44,05 tỷ đồng, gia tăng so với mức lỗ 36,52 tỷ đồng của cùng kỳ 2024.

Lũy kế đến 30/9/2025, Thiên Nam đã lỗ tổng cộng 56,64 tỷ đồng, tương ứng 11,4% vốn điều lệ. Trước đó, năm 2024, doanh nghiệp đã ghi nhận lỗ sau thuế 61,17 tỷ đồng. Với khoản lỗ trước thuế 31,2 tỷ đồng chỉ sau 3 quý, mục tiêu có lãi 1 tỷ đồng trong năm 2025 đã không còn khả thi về mặt số học.

Báo cáo tài chính cũng cho thấy tình trạng mất cân đối rõ nét trong cấu trúc tài chính. Tổng tài sản tính đến cuối quý III/2025 là 2.057,4 tỷ đồng, nhưng các khoản có tính thanh khoản thấp như hàng tồn kho và phải thu chiếm lần lượt 52,9% và 26,1%. Trong khi đó, nợ vay ngắn hạn ghi nhận 487,7 tỷ đồng, vượt vốn chủ sở hữu, với hệ số nợ/vốn chủ sở hữu ở mức 106,7%.

Bên cạnh rủi ro tài chính, doanh nghiệp cũng đối diện các vấn đề về công bố thông tin. Từ ngày 29/11/2024, cổ phiếu TNA đã bị đình chỉ giao dịch trên sàn UPCoM do vi phạm nghĩa vụ công bố theo quy định. Điều này làm suy giảm nghiêm trọng khả năng huy động vốn và niềm tin thị trường đối với Thiên Nam trong bối cảnh báo cáo tài chính bị kiểm toán từ chối đưa ý kiến và kết quả kinh doanh liên tục âm vốn.