Tổng Công ty Khoáng sản – TKV (Vimico, HNX: KSV) mới đây đã công bố thông tin đáng chú ý về việc đáp ứng điều kiện công ty đại chúng.

Tại Nghị quyết HĐQT ngày 26/11/2025, Vimico thừa nhận, thời điểm hiện tại, doanh nghiệp chưa đáp ứng đủ điều kiện công ty đại chúng theo quy định của Luật Chứng khoán.

Cụ thể, doanh nghiệp chưa đạt tỷ lệ tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn nắm giữ. Đây là yêu cầu cơ bản nhằm đảm bảo tính đại chúng của doanh nghiệp và tính thanh khoản của cổ phiếu trên thị trường.

Trước tình hình đó, HĐQT Vimico thống nhất giao Tổng giám đốc tiếp tục báo cáo, giải trình với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) về điều kiện cơ cấu cổ đông “có tính đặc thù” hiện nay của Tổng công ty.

Đáng chú ý, Vimico cũng đã tính đến kịch bản xấu nhất. Nghị quyết nêu rõ, nếu đến ngày 1/1/2026, Tổng công ty vẫn không đáp ứng được điều kiện về cơ cấu cổ đông hoặc không được UBCKNN chấp thuận đủ điều kiện công ty đại chúng, Vimico sẽ nộp hồ sơ hủy tư cách công ty đại chúng theo quy định của Luật Chứng khoán.

Theo tìm hiểu, 200 triệu cổ phiếu KSV được Vimico đưa lên giao dịch trên thị trường UPCoM từ đầu năm 2016. Trong suốt gần một thập kỷ, mã này thường xuyên ở trong tình trạng “trắng thanh khoản” hoặc giao dịch “nhỏ giọt”. Tuy nhiên, nguyên nhân chính không đến từ hiệu quả kinh doanh mà xuất phát từ cơ cấu cổ đông quá cô đặc.

Báo cáo thường niên và quản trị công ty các năm của Vimico cho thấy, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) nắm tới hơn 98% vốn điều lệ. Theo đó, số lượng cổ phiếu lưu hành tự do (free-float) chỉ chiếm chưa đầy 2%, tương đương dưới 4 triệu cổ phiếu.

Với tỷ lệ free-float mỏng như vậy, để đáp ứng đáp ứng tiêu chí “có tối thiểu 10% cổ phần do ít nhất 100 nhà đầu tư nhỏ lẻ nắm giữ”, cổ đông nhà nước cần tiến hành thoái vốn. Tuy nhiên, danh mục thoái vốn của TKV hiện đang không có tên Vimico.

Những thông tin này đã “kích hoạt” làn sóng bán tháo cổ phiếu KSV trong phiên giao dịch 28/11/2025. Tính đến 14h00, mã này đã khớp lệnh 364.700 đơn vị, mức cao nhất kể từ khi niêm yết đến nay.  

Giảm sàn trong tình trạng trắng bên mua, cổ phiếu KSV rơi xuống mức 133.400 đồng/cp. Dù vậy, đây vẫn là mức thị giá cao trên thị trường chứng khoán. Giá trị vốn hoá tương ứng đạt 26.680 đồng, Vimico vẫn đang là một trong số những doanh nghiệp tỷ USD trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Nếu xét theo năm, mức tăng trưởng của cổ phiếu này lên tới 194,57%. Cần biết, hồi tháng 2, KSV từng lập đỉnh 296.794 đồng/cp. Năm 2024, mã này cũng nhiều lần tạo ra những chuỗi tăng phi mã, cùng những pha lao dốc “chấn động” sàn chứng khoán. Như VietnamFinance nhiều lần phản ánh, nguyên nhân chính xuất phát từ cơ cấu cổ đông cô đặc của doanh nghiệp này. Tỷ lệ free-float quá thấp, chỉ cần tác động một lượng nhỏ đã có thể gây ra biến động mạnh về giá.

Là một thành viên của TKV, Vimico hiện nắm giữ nhiều mỏ khoáng sản giá trị lớn như đồng, vàng, kẽm, thiếc... Doanh nghiệp hiện dẫn đầu cả nước về khai thác và chế biến đồng, với thế mạnh là sở hữu quyền khai thác tại mỏ đồng lớn nhất Việt Nam - mỏ Sin Quyền.

Vimico cũng sở hữu mỏ Đông Pao, mỏ đất hiếm có trữ lượng trên 11,3 triệu tấn, chiếm hơn một nửa trữ lượng đất hiếm của cả nước. Đất hiếm, được ví như “vitamin của nền công nghiệp hiện đại”, có rất nhiều ứng dụng và đóng vai trò quan trọng trong sản xuất sản phẩm quốc phòng, hàng không vũ trụ, điện tử, công nghệ thông tin, bán dẫn, công nghiệp hạt nhân, năng lượng mới… Đối với các quốc gia sở hữu nó, đặc biệt là có trữ lượng lớn, đất hiếm được xem là "vũ khí kinh tế" lợi hại bậc nhất.

Đây được xem là nền tảng giúp cổ phiếu KSV luôn duy trì được mức thị giá cao, bên cạnh “truyền thống” chi trả cổ tức bằng tiền mặt đều đặn.