Liên quan đến Luật Bảo hiểm xã hội mới bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2016, gần đây, rất nhiều người thắc mắc về chế độ BHXH một lần theo quy định của Luật BHXH sửa đổi bãi bỏ quyền lợi“NLĐ sau 1 năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH một lần mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH”. Đa số người lao động phản đối nghị định này vì đã "tước" quyền lợi của họ sau khi nghỉ việc. Đặc biệt, ngày 26-27/3, công nhân Công ty TNHH PouYuen VN (quận Bình Tân, TPHCM) đã tổ chức đình công để phản đối quy định tại Điều 60 của Luật BHXH năm 2014 vì cho rằng quyền lợi sẽ bị thiệt khi không còn được hưởng BHXH một lần khi thôi việc.
Giải thích về quy định này, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp cho biết: "Có thể là do các cán bộ chưa giải thích rõ cho người dân về những ưu điểm đằng sau của Luật BHXH nên người lao động (NLĐ) đã hiểu lầm”. Với quy định này, người lao động không chỉ bị tước quyền lợi mà ngược lại, quy định sẽ giúp người lao động được hưởng nhiều quyền lợi hơn so với quy định hưởng BHXH một lần ở Luật BHXH cũ.
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp
Việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần tuy có giúp người lao động giải quyết phần nào khó khăn trước mắt nhưng về lâu dài sẽ bất lợi cho họ. Thậm chí, nó còn tạo gánh nặng cho xã hội khi người lao động hết tuổi lao động mà không đủ điều kiện để hưởng hưu trí. Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 (có hiệu lực từ 1/1/2016), không cho người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần (ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt) là phù hợp, hướng người lao động đến quyền lợi lâu dài và được hưởng chế độ hưu trí. Về nguyên tắc, quy định này nhằm khuyến khích người lao động bảo lưu, tích lũy thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội để có thể hưởng lương hưu theo quy định thay vì nhận bảo hiểm xã hội một lần.
Như vậy, việc hạn chế nhận trợ cấp Bảo hiểm xã hội một lần theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014 là nhằm bảo vệ quyền lợi lâu dài cho người lao động.
Bên cạnh đó, trong khi người lao động bảo lưu thời gian đóng Bảo hiểm xã hội, nếu từ trần thì thân nhân họ sẽ được hưởng chế độ tử tuất như đối với người đang đóng BHXH. Cụ thể là trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm người đó chết (điều 66 Luật BHXH); nếu đóng đủ 15 năm trở lên mà chưa hưởng BHXH một lần, thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng (điều 67 Luật BHXH hội); nếu chưa đủ 15 năm đóng, thân nhân sẽ được nhận trợ cấp tuất một lần bằng mức trợ cấp BHXH một lần.
Đức Minh (Th)