Sáng 29/10, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình Quốc hội dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật trong lĩnh vực tài chính, trong đó có luật Quản lý thuế.

Luật Quản lý thuế hiện hành quy định tất cả người nộp thuế và người đại diện theo pháp luật của người nộp thuế thuộc trường hợp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thì bị tạm hoãn xuất cảnh, không phụ thuộc vào số thuế nợ là lớn hay nhỏ.

Chính phủ cho rằng quy định này không phù hợp thực tiễn và việc cấm xuất cảnh cần được thực hiện với cả cá nhân người nộp thuế và các cá nhân khác là đại diện pháp luật của tổ chức nộp thuế.

Vì vậy, tại dự thảo luật sửa đổi, bổ sung 7 luật liên quan tài chính, với Luật Quản lý thuế, Chính phủ đề xuất bổ sung cá nhân, chủ hộ kinh doanh, cá nhân đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã vào diện bị tạm hoãn xuất cảnh nếu nợ thuế. Nhưng dự thảo luật chưa đưa ra ngưỡng nợ thuế cụ thể với các đối tượng này khi bị cấm xuất cảnh.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho hay vấn đề tạm hoãn xuất cảnh của người đại diện đang có nhiều ý kiến trái chiều trên phương tiện thông tin đại chúng.

Chưa kể, số lượng các trường hợp bị cấm xuất cảnh tăng đáng kể thời gian gần đây, khi nhà chức trách đưa ra các biện pháp siết chặt quản lý.

Nửa đầu năm nay, cơ quan thuế đã ban hành gần 16.900 lượt thông báo tạm hoãn xuất cảnh với tiền nợ thuế 24.100 tỷ đồng. Cơ quan thuế cũng thu hồi gần 920 tỷ đồng của 1.482 người nợ qua hình thức này, bằng 30% nợ thu hồi bằng các biện pháp cưỡng chế thuế trong nửa đầu năm (2.700 tỷ đồng).

Trong khi đó, như đánh giá của cơ quan thuế, tạm hoãn xuất cảnh là một biện pháp nhỏ và không phải biện pháp mạnh nhất.

Do đó, cơ quan thẩm tra cho rằng Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn về tác động của việc áp dụng biện pháp cưỡng chế này trên thực tế để cân nhắc phương án quy định phù hợp, đảm bảo hiệu quả cưỡng chế và tránh các phản ứng trái chiều không cần thiết hoặc chưa nên sửa đổi nội dung này vào thời điểm hiện nay.

Trong trường hợp cần sửa đổi nội dung này, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cân nhắc bổ sung quy định về ngưỡng nợ thuế để giới hạn phạm vi áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh một cách phù hợp.

Cùng với đó, Chính phủ cũng cần đánh giá kỹ hơn về tác động của việc biện pháp cưỡng chế thuế này, để có phương án phù hợp. Việc này nhằm tránh phản ứng trái chiều không cần thiết.

Ông Phạm Trọng Nghĩa, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội, nêu thực tế có trường hợp người đại diện pháp luật của doanh nghiệp là người làm thuê, chỉ đứng tên trên giấy tờ. Họ không có quyền quyết định việc kinh doanh của doanh nghiệp.

"Cần quy định rõ cá nhân người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là chủ tịch hội đồng quản trị, chủ sở hữu công ty... Việc này cũng thống nhất với Luật Doanh nghiệp", ông Nghĩa góp ý.

Ông Lê Quang Mạnh cũng cho rằng cần thiết phải quy định rõ cá nhân người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp phải là chủ tịch hội đồng quản trị, chủ doanh nghiệp, chủ sở hữu công ty… phù hợp với luật doanh nghiệp, đồng thời bổ sung đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh gồm cá nhân là đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, cá nhân là chủ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Để thống nhất đối tượng quy định tại luật Quản lý thuế trong trường hợp xuất cảnh và nâng cao hiệu quả công tác thu nợ thuế, ông Mạnh đề xuất sửa đổi đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh là cá nhân người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp như nội dung nêu trên cho phù hợp.