Xà phòng làm từ sữa mẹ đang gây sốt bởi được nhiều người ca ngợi hết lợi với những công dụng “thần kỳ” dù thực tế vẫn mang nguy cơ gây bệnh hoặc làm trẻ bị dị ứng. Thêm vào đó, nhiều bác sĩ tỏ ý nghi ngờ về khâu sản xuất và chất lượng nguồn sữa mẹ được dùng làm xà phòng.
Tại nhiều nước châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, trào lưu dùng xà phòng làm từ sữa người không còn quá mới mẻ. Còn tại Việt Nam, chưa có một công trình nghiên cứu nào về loại xà phòng này nhưng đã xuất hiện những cá nhân đứng ra làm xà phòng sữa mẹ.
Xà phòng làm từ sữa mẹ thường được bán với giá 300.000 đồng/bánh
Nguyên liệu để làm ra một bánh xà bông không khó kiếm ở thị trường Việt Nam. Dầu ô liu, dầu dừa, dầu cọ, tinh dầu, dầu cây hạt mỡ được trộn đều với nhau và đun sôi ở nhiệt độ 40 độ. Riêng sữa mẹ và xút NaOH được trộn đều với nhau rồi đem đun với nhiệt độ 35 độ. Cứ 75% hỗn hợp dầu thì cho 25% sữa mẹ và tạo khuôn. Sau đó để nguội và đợi khoảng 3 tháng xút bay hết thì đem ra dùng.
Trên nhiều trang mạng, cả người bán và khách hàng đều hết lời ca ngợi: xà phòng làm từ sữa mẹ có thể dùng để rửa mặt và tắm; xà phòng làm từ sữa mẹ có độ dưỡng ẩm cao, đặc biệt sau khi dùng làn da thêm mịn màng, sáng hơn và dùng lâu dài thì hạn chế mụn...
Tuy nhiên, theo cảnh báo của bác sĩ Trần Xuân Lan, BV Da Liễu TP HCM, trẻ sơ sinh thường có làn da rất mỏng manh, nhạy cảm. Nếu quá trình sản xuất sữa mẹ, hàm lượng xút quá nhiều thì da bé dễ bị kích ứng, mẩn đỏ. Nguy hiểm hơn là lượng protein trong sữa mẹ khi đun nấu với xút dễ biến đổi, tạo thành những hợp chất khác. Khi tắm cho trẻ sơ sinh, những chất này thẩm thấu qua lỗ chân lông, vào mạch máu có thể gây phù thanh quản gây nguy hiểm tới hệ hô hấp của trẻ.
Nếu người mẹ mang trong người vi khuẩn lao, virus viêm gan B, tụ cầu khuẩn, virus cự bào và nhiễm HIV hoặc thường xuyên dùng thuốc, kháng sinh, nghiện chất kích thích (cà phê, thuốc lá,…), khi sử dụng sữa này làm xà phòng thì vi khuẩn vẫn có thể lưu lại trong xà phòng thành phẩm. Do đó, trẻ hoàn toàn có nguy cơ bị nhiễm bệnh hoặc dị ứng khi sử dụng xà phòng làm từ sữa mẹ.
Thêm vào đó, trả lời phỏng vấn trên báo chí, một số bác sĩ sản khoa nhận định, trong điều kiện bà mẹ cho sữa khỏe mạnh sẽ không có vấn đề gì nhưng nếu trường hợp người cho sữa mang bệnh thì trẻ hoàn toàn có thể nhiễm bệnh.
Trao đổi với báo chí, GS.TS Phạm Thanh Kỳ (Trưởng bộ môn Dược Liệu - ĐH Dược Hà Nội) cho hay hiện nay các doanh nghiệp thường tung lên những sản phẩm hơi lạm dụng, quảng cáo hơn sự thật của nó. Giống như quảng cáo dầu gội đầu có tinh chất sâm, thực tế sâm cũng chẳng có tác dụng gì lớn đối với việc chăm sóc tóc... Theo GS.TS Kỳ, hiện nay chưa có công trình nghiên cứu nào về thực hư tác dụng của sữa mẹ đối với việc làm mĩ phẩm chăm sóc da.
Khi được hỏi liệu tác dụng của xà phòng từ sữa mẹ có thật sự được chứng nhận là “thần kỳ” như quảng cáo hay không, chính một cơ sở sản xuất cũng thừa nhận: “Sản phẩm xà phòng làm từ sữa mẹ đang trong quá trình xin được cấp phép và hiện nay thì sản phẩm này chưa có sự xét duyệt của cơ quan có thẩm quyền”.
Vì lý do này, các bác sĩ khuyến cáo người tiêu dùng nên nên xem xuất xứ, thẩm định, đánh giá và cấp phép của các cơ quan có uy tín sau khi nghe quảng cáo và trước khi mua, dùng một sản phẩm mới, trong đó có xà phòng làm từ sữa mẹ.
Hoàng Dương (tổng hợp)