Khái quát về VINAINCON

Tổng công ty Cổ phần xây dựng Công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) được thành lập tháng 9/1998 theo quyết định của Bộ Công Thương trên cơ sở hợp nhất các đơn vị xây lắp thuộc Tổng công ty Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Hóa chất Việt Nam, Tổng công ty Thép Việt Nam và các công ty xây dựng chuyên ngành thuộc ngành công nghiệp. Ngày 1/6/2011, Tổng công ty chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần.

Theo giới thiệu trên website, VINAINCON từng tham gia thi công nhiều công trình lớn, trọng điểm quốc gia như: Công trình nhà máy Gang thép Thái Nguyên; Mỏ thiếc Cao Bằng; Nhà máy Suppe phốt phát và Hoá chất Lâm Thao; Nhà máy Apatít Lào Cai; Nhà máy Phân đạm và Hoá chất Hà Bắc; Nhà máy Hoá chất Việt Trì; Nhà máy dệt Nam Định, Dệt Việt Trì; Nhà máy giấy Bãi Bằng, Giấy Hoàng Văn Thụ; Tổ hợp Cao su - Xà phòng - Thuốc lá Hà Nội; Nhà máy Cơ khí Trần Hưng Đạo, Nhà máy Cơ khí Hà Nội, Nhà máy Trung đại tu ôtô – máy kéo Cẩm Phả…

Đặc biệt là hàng nghìn km đường dây và trạm điện từ 110kV đến 500kV trải dài trên khắp chiều dài đất nước, trong đó có hệ thống đường dây siêu cao áp 500kV Bắc – Nam.

Theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần thứ 7 ngày 19/8/2020, doanh nghiệp có vốn điều lệ 550 tỷ đồng. Tổng số nhân viên của Tổng công ty (không bao gồm các công ty con) là 137 người. Hoạt động chính của Tổng công ty là thi công xây lắp các công trình dân dụng, công nghiệp.

Đáng chú ý, hoạt động kinh doanh chính của VINAINCON trong những năm gần đây không mang lại lợi nhuận.

Xét trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay, chỉ có năm 2016 doanh nghiệp báo lãi 450,7 tỷ đồng nhờ ghi nhận thêm 507 tỷ đồng doanh thu tài chính do được Chính phủ phê duyệt phương án giảm phần lãi vay, phí bảo lãnh của các năm tài chính trước.

Liên tục thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu 1.882 tỷ đồng

Theo báo cáo tài chính hợp nhất soát xét 6 tháng đầu năm 2024, VINAINCON ghi nhận doanh thu hơn 2.145,7 tỷ đồng, tăng 110,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, doanh thu từ hoạt động xây lắp, tư vấn thiết kế đạt 1.475,6 tỷ đồng, doanh thu từ bán hàng hóa thành phẩm là 660,1 tỷ đồng.

Trước áp lực chi phí tài chính lớn và chi phí quản lý doanh nghiệp, VINAINCON báo lỗ 250,8 tỷ đồng, tăng thêm 30,8 tỷ đồng số tiền lỗ, tương đương tăng 14% so với cùng kỳ năm 2023 (lỗ 219,9 tỷ đồng).

VINAINCON lý giải rằng do các chi phí như chi phí bán hàng tăng 3,1 tỷ đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 23,5 tỷ đồng và chi phí tài chính tăng 20,7 tỷ đồng, tăng chủ yếu từ lỗ chênh lệch tỷ giá tăng 29,8 tỷ đồng (6 tháng năm 2024 lỗ chênh lệch tỷ giá là 51,1 tỷ đồng) tại Công ty TNHH MTV Xi măng Quang Sơn (công ty con) - đây là nguyên nhân gây lỗ tại doanh nghiệp này (6 tháng 2024 lỗ 249,9 tỷ đồng). Đồng thời, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến lợi nhuận sau thuế hợp nhất toàn Tổng công ty 6 tháng năm 2024 lỗ 250,8 tỷ đồng, tăng lỗ so với cùng năm trước là 30,8 tỷ đồng.

Ngoài hoạt động kinh doanh không hiệu quả, sức khỏe tài chính của VINAINCON cũng không mấy khả quan. Do thua lỗ nhiều năm liên tiếp, vốn chủ sở hữu của VINAINCON tính đến cuối quý II/2024 âm tới 1.882 tỷ đồng.

Trong khi đó, tổng nợ phải trả của công ty là 6.615,8 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng lớn nhất là tổng nợ vay với hơn 4.473,9 tỷ đồng, chiếm 67,6% nợ phải trả.

Gánh nặng nợ của VINAINCON chủ yếu đến từ Công ty TNHH MTV Xi măng Quang Sơn, trong đó đáng chú ý là khoản nợ dài hạn 2.202,5 tỷ đồng mà VINAINCON vay từ Bộ Tài chính theo hợp đồng ứng vốn trả nợ nước ngoài thanh toán tiền mua máy móc và thiết bị cho dự án nhà máy Xi măng.

Đáng chú ý, báo cáo tài chính bán niên năm 2024 của VINAINCON cũng cho biết doanh nghiệp này còn hơn 201,7 tỷ đồng phải thu nhưng khó có khả năng thu hồi. Trong đó, có một số khoản lớn phải thu như: Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên - TISCO (gần 27,2 tỷ đồng), Công ty TNHH công nghiệp Hoàng Sơn (8,9 tỷ đồng), Công ty cổ phần Xây dựng 203 (4,1 tỷ đồng), Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Đông Anh (3 tỷ đồng)…

Trúng loạt gói thầu lớn

Dữ liệu của VietnamFinance cho thấy, VINAINCON được các chủ đầu tư “chọn mặt gửi vàng” tại nhiều gói thầu với tổng giá trị lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Được biết, kể từ ngày phê duyệt trên mạng đấu thầu quốc gia (ngày 22/7/2016) đến nay, VINAINCON đã trúng tới 13 gói thầu với tổng giá trị trúng thầu hơn 1.140,2 tỷ đồng. Trong đó, tổng giá trị trúng thầu với vai trò độc lập hơn 458,8 tỷ đồng và tổng giá trị trúng thầu với vai trò liên danh hơn 681,3 tỷ đồng.

Từ đầu năm 2024 đến nay, VINAINCON đã trúng 4 gói thầu trong vai trò độc lập lẫn liên danh với tổng giá trị lên tới hơn 315 tỷ đồng.

Đơn cử, ngày 26/6/2024 Liên danh VINAINCON – Công ty TNHH MTV Xây lắp điện 2 trúng Gói thầu số 16 Xây lắp trạm biến áp (bao gồm thực hiện các công việc về PCCC, TTLL và SCADA) do Tổng công ty truyền tải điện Quốc gia làm chủ đầu tư. Giá trúng thầu hơn 183,28 tỷ đồng, giá dự toán gói thầu hơn 197,34 tỷ đồng.

Tháng 5/2024, trong vai trò độc lập, VINAINCON trúng Gói thầu 26-ĐTRR/VCC/2024: Cung cấp cột monopole phục vụ triển khai Dự án trạm BTS cho thuê năm 2024 (đợt 1) do Tổng công ty cổ phần công trình Viettel làm chủ đầu tư, với giá trúng thầu hơn 20,71 tỷ đồng.

Cũng trong tháng 5/2024, trong vai trò liên danh, Liên danh VINAINCON – CTCP Việt Vương trúng Gói thầu 21-ĐTRR/VCC/2024: Cung cấp cột anten dây co phục vụ triển khai Dự án trạm BTS cho thuê năm 2024 khu vực Miền Bắc (đợt 1) do Tổng công ty cổ phần công trình Viettel làm chủ đầu tư với giá trúng thầu hơn 36,88 tỷ đồng (giá gói thầu hơn 37,38 tỷ đồng).

Trước đó vào tháng 4/2024, Liên danh VINAINCON – Công ty TNHH MTV Xây lắp điện 2 trúng Gói 05-MB Cung cấp, xây dựng và lắp đặt VTTB công trình Trạm 110kV Mộc Bài và đường dây đấu nối (bao gồm tính toán chỉnh định rơle lập phương thức đóng điện, vận hành và xử lý sự cố) do Tổng công ty Điện lực miền Nam TNHH làm chủ đầu tư, với giá trúng thầu hơn 74,21 tỷ đồng, giá dự toán hơn 77,5 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, vào tháng 6/2023, VINAINCON đã được Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM lựa chọn thực hiện Gói thầu XLĐ2 Thi công di dời - tái lập công trình điện từ ga S7 (ga Bảy Hiền) đến ga S11 (ga Tân Bình), thuộc dự án Xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2, tuyến Bến Thành - Tham Lương với giá trúng thầu 158,17 tỷ đồng.

Ngoài ra, VINAINCON cũng là nhà thầu thực hiện Gói thầu số 09 Xây lắp tuyến đường dây 110kV từ VT13 đến VT21 và xây lắp trạm biến áp 110kV thuộc dự án Đường dây và trạm biến áp 110kV Bắc TP. Thanh Hóa (giá trúng thầu 37,3 tỷ đồng).