7 yếu tố đặc thù 

Theo phương án đề xuất, trong giai đoạn này, TP. HCM không có quận, huyện nào phải sáp nhập, riêng huyện Nhà Bè và quận 6 dù thuộc diện cần sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên chưa sắp xếp.

TP. HCM có 129 xã, phường, thị trấn thuộc diện sắp xếp, sáp nhập; có 49 phường thuộc diện đặc thù nên không cần sắp xếp. Do vậy, số lượng đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp thực tế chỉ còn 80, chủ yếu là các phường.

Trong tờ trình, UBND TP. HCM nêu 7 yếu tố đặc thù để chưa sáp nhập các quận, huyện và các phường, thị trấn như khảo sát ban đầu. Đồng thời, kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý cho thành phố vận dụng 7 yếu tố đặc thù để sắp xếp.

Cụ thể là đơn vị hành chính có địa giới đã hình thành ổn định và từ khi có quyết định 300 của UBND Cách mạng TP. HCM về điều chỉnh thành phố còn 3 cấp đến nay, chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp.

Đơn vị hành chính nông thôn được quy hoạch phát triển đô thị trong giai đoạn 2023-2030, có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt tiêu chuẩn đô thị thì không bắt buộc sắp xếp.

Đơn vị hành chính đô thị có hai yếu tố đặc thù sau đây thì quy mô dân số tối thiểu bằng 50% quy định của đô thị: có di sản văn hóa vật thể được UNESCO công nhận hoặc có di sản văn hóa vật thể xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt; được xác định hoặc trực thuộc đơn vị hành chính được xác định là trung tâm du lịch quốc gia hoặc quốc tế.

Đồng thời, yếu tố quận huyện có hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển ổn định. Thu ngân sách hằng năm đạt từ 1.000 tỷ trở lên thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp.

Quận có từ 10 phường trở lên thì chỉ thực hiện sắp xếp một số phường, để đảm bảo sau khi sắp xếp đơn vị hành chính quận phải có tối thiểu 10 phường.

Trong giai đoạn 2023- 2030 không bắt buộc sắp xếp phường, xã, thị trấn trực thuộc quận huyện đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019-2021.

Không sắp xếp đối với các đơn vị liền kề mà sau khi có đơn vị mới, khối lượng công việc của cán bộ, công chức tăng lên hơn 50% so với thời điểm trước khi sắp xếp.

Danh sách các phường thuộc diện sắp xếp 

Quận 3 có 4 phường thuộc diện này (phường 9, 10 và phường 12, 13) sau sắp xếp còn 2 phường.

Quận 4 có 6 phường (phường 6, 9; phường 8, 10 và phường 14, 15) sau sắp xếp còn 3 phường.

Quận 5 có 8 phường (phường 2, 3; phường 5, 6; phường 7, 8; phường 10 và 11) sau sắp xếp còn 4 phường.

Quận 6 có 11 phường (phường 2, 6 và một phần phường 5; phường 1, 3, 4; phường 9 và một phần phường 5; phường 11, một phần phường 10; phường 14 và một phần phường 13) sau sắp xếp còn 5 phường.

Quận 8 có 9 phường (phường 1, 2, 3; phường 8, 9, 10 và phường 11, 12, 13) sau sắp xếp thành 3 phường đặt tên là: Rạch Ông, Hưng Phú và Xóm Củi.

Quận 10 có 6 phường (phường 6, 7; phường 5, 8 và phường 10, 11) sau sắp xếp còn 3 phường.

Quận 11 có 11 phường (phường 1, 2; phường 4, 6, 7; phường 8, 12; phường 9, 10 và phường 11, 13) sau sắp xếp còn 5 phường.

Quận Bình Thạnh có 13 phường (phường 1, 3; phường 5, một phần phường 6; phường 7, một phần phường 6; phường 11, một phần phường 13; phường 2, 15; phường 19, 21 và phường 14, 24) sau sắp xếp còn 7 phường.

Quận Gò Vấp có 8 phường (phường 1, 4, 7; phường 8, 9; phường 14, một phần phường 13, phường 15, một phần phường 13) sau sắp xếp còn 4 phường.

Quận Phú Nhuận có 4 phường (phường 3, 4 và phường 15, 17) sau sắp xếp còn 2 phường.

Đáng chú ý, đặc thù quận huyện, phường xã của TP. HCM có diện tích nhỏ nhưng dân đông, vượt nhiều so với quy chuẩn. Nếu nhập hai đơn vị hoặc ba đơn vị thành đơn vị mới cũng không đạt tiêu chuẩn diện tích theo quy định.

Sau sắp xếp các đơn vị hành chính vừa có diện tích và quy mô dân số lớn hơn, khối lượng công việc nhiều hơn nhưng chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức không tăng nên mục tiêu nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước sẽ không cao.