Vai trò quan trọng của các cổ đông nước ngoài

Thời gian gần đây, thị trường ngân hàng Việt liên tiếp đón nhận những thông tin về việc các quỹ đầu tư nước ngoài đổ tiền vào mua cổ phần tại ngân hàng Việt.

Mới nhất chính là sự kiện Quỹ đầu tư GIC của Chính phủ Singagpore và Ngân hàng Vietcombank đã ký thoả thuận ghi nhớ về việc quỹ này sẽ mua 7,7% cổ phần của Ngân hàng Vietcombank, tương đương khoảng 305,8 triệu cổ phần Vietcombank sẽ phát hành trong đợt phát hành riêng lẻ dự kiến trong quý 4/2016. Nếu thương vụ thành công Vietcombank có thể sẽ thu về hàng trăm triệu đô la Mỹ và tăng vốn điều lệ tương đối và tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu trong thị trường ngân hàng Việt.

Ngoài ra, cổ đông chiến lược của Vietcombank là Ngân hàng Nhật bản Mizuho cũng dự kiến sẽ mua thêm 54 triệu cổ phần trong đợt phát hành tới để giữ nguyên tỷ lệ sở hữu 15% vốn điều lệ tại Vietcombank.

Trước đó không lâu, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) – thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới (World Bank Group) đã chính thức mua 4,999% cổ phần tại TPBank thông qua hình thức mua cổ phiếu ưu đãi qua đó trở thành cổ đông của TPBank, sau thương vụ này TPBank thu về khoảng 403.105 tỷ đồng.

Trong bối cảnh các ngân hàng vẫn đang thực hiện tái cơ cấu thì việc thu hút nguồn vốn đầu tư ngoại là rất cần thiết, giúp ngân hàng tăng vốn và tiềm lực phát triển. Thậm trí với việc là cổ đông tại ngân hàng các quỹ đầu tư ngoại còn hỗ trợ ngân hàng thực hiện các dịch vụ liên quan như việc IFC đầu tư vào ABBank, sau đó sẽ đóng vai trò tư vẫn cho ABBank trong các lĩnh vực quản trị công ty và tài trợ tiết kiệm năng lượng…

Mới đây, Vietcombank và VietinBank đã xin cơ quan chức năng cho phép tăng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài lên trên 30% tại ngân hàng, đây cũng là tỷ lệ tối đa theo quy định hiện hành của NHNN.

Với việc 7 ngân hàng mới đây bao gồm những cái tên ABBank, ACB, Vietcombank, MBBank, SHB, Sacombank, Vietinbank, VIB và Techcombank đã được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s Investors Service (Moody’s) xem xét nâng bậc tín nhiệm, có thể thấy hình ảnh cũng như chất lượng ngân hàng Việt đang khá “sáng” trong mắt quốc tế. Với việc xem xét nâng bậc tín nhiệm 7 ngân hàng Việt lần này cho thấy Moody’s đang rất kỳ vọng vào bối cảnh kinh tế và môi trường hoạt động tốt hơn cho các ngân hàng Việt Nam, điều này sẽ dẫn tới sự ổn định về chất lượng tài sản cũng như thanh khoản và tài trợ vốn vay của các ngân hàng Việt.

Đây cũng có thể xem như 1 tiền đề để các ngân hàng Việt hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài.

Yếu tố ảnh hưởng đến việc đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài

Điều quan trọng quyết định việc các quỹ ngoại đầu tư vào ngân hàng Việt thì ngoài tiềm năng phát triển của ngân hàng thì những chỉ số tăng trưởng của ngân hàng cũng là rất quan trọng.

Việc Vietcombank thu hút được vốn đầu tư của  GIC cũng không phải là ngẫu nhiên. Bởi theo đánh giá của Moody’s thì Vietcombank là ngân hàng có chỉ số về chất lượng tài sản vượt trội nhất hệ thống ngân hàng Việt Nam. Cụ thể, theo đánh giá của Moody’s thì Vietcombank đang xếp hạng b2 ở định hạng Đánh giá tín dụng cơ sở (BCA) và B1 ở định hạng Đánh giá rủi do đối tác dài hạn (CRA), mức cao nhất trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Ngoài ra trong số những ngân hàng đầu ngành thì Vietcombank cũng là ngân hàng “trong sạch” nhất khi chưa phải gánh sáp nhập với bất kỳ ngân hàng yếu kém nào. Vietcombank cũng luôn duy trì hoạt động ổn định, tăng trưởng tốt và chia cổ tức đều đặn cho cổ đông hàng năm với tỷ lệ từ 10% trở lên.

Ngoài Vietcombank thì những ngân hàng như BIDV, HDBank, MBBank, SHB, VIB hay Sacombank… đều chi trả cổ tức cổ đông các năm dù nhiều ít khác nhau nhưng khá đều đặn.

Đó chính là lý do mà các nhà đầu tư ngoại rất quan tâm khi đầu tư vào một ngân hàng Việt Nam, bởi suy cho cùng đầu tư thì phải mang về lợi nhuận đó là điều quan trọng nhất với các nhà đầu tư.

Một số ngân hàng Việt Nam đều đã và đang có sự hiện hữu của các cổ đông đến từ nước ngoài. Như tại Vietinbank có cổ đông chiến lược là ngân hàng đến từ Nhật Bản Mitsubishi UFJ với tỷ lệ sở hữu lên tới 19,73%, ngoài ra còn có Quỹ Đầu tư Cấp vốn IFC L.P nắm giữ 5,39%. Tại ACB cũng đang hiện hữu tới 4 cổ đông ngoại đều thuộc nhóm cổ đông chiến lược, tổng cộng 4 nhóm cổ đông ngoại nắm giữ tới gần 30% cổ phần Ngân hàng ACB. Tại Ngân hàng VIB cũng ghi nhận cổ nhóm cổ đông ngoại đến từ Úc nắm giữ tới 20% cổ phần ngân hàng, tương tự các ngân hàng như MBBank, SHB hay Sacombank… cũng đều hiện hữu những cổ đông nước ngoài.

Với việc các quỹ đầu tư nước ngoài đã bắt đầu có cái nhìn khác với việc đầu tư vào ngân hàng Việt Nam cùng với những đánh giá tích cực từ phía Moody’s mới đây, rất có thể trong thời gian tới, sẽ có nhiều thương vụ đầu tư khác từ các nhà đầu tư nước ngoài vào ngân hàng Việt. Từ đó tạo được nguồn lực để các ngân hàng tiến hành tái cơ cấu và bắt đầu áp dụng tiêu chuẩn Basel II đợt đầu tiên dự kiến từ tháng 2/2017.

Quang Thắng