Lãi lớn nhờ thoái vốn

Là một trong những doanh nghiệp Nhà nước có hệ thống công ty con khổng lồ; vì vậy, việc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (Tập đoàn Cao su) thoái vốn, đặc biệt là thoái vốn khỏi các đơn vị ngoài ngành trở thành nhiệm vụ lớn trong nhiều năm qua. 2020 là năm Tập đoàn Cao su gây chú ý khi đạt lợi nhuận khủng từ thoái vốn.

Cụ thể, năm 2020, Tập đoàn Cao su ghi nhận lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ giảm nhẹ từ 4.623 tỷ đồng xuống 4.599 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế bứt tốc, đạt 5.076 tỷ đồng, tăng 1.243 tỷ đồng, tương đương 32,4% so với năm 2019. Cần phải nhấn mạnh 2020 là năm cả nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19.

Đóng góp vào thành tựu lớn trong năm 2020 của Tập đoàn Cao su là hoạt động thoái vốn. Hoạt động này giúp doanh thu tài chính tăng mạnh, tăng 2.237 tỷ đồng, tương đương 306% lên 2.968 tỷ đồng.

Trong doanh thu hoạt động tài chính, lãi tiền gửi, tiền cho vay tăng từ 645 tỷ đồng lên 806 tỷ đồng; lãi chênh lệch tỷ giá tăng từ 30,6 tỷ đồng lên 44,3 tỷ đồng; cổ tức, lợi nhuận được chia tăng từ 2,9 tỷ đồng lên 19,3 tỷ đồng… Nhưng ấn tượng nhất là lãi bán các khoản đầu tư đạt tới 2.056 tỷ đồng, tăng 2.031,5 tỷ đồng, tương đương 8.291% so với năm 2019.

Thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 của Tập đoàn Cao su không làm rõ hoạt động bán các khoản đầu tư.

Tuy nhiên, trong năm 2020, thông tin được cập nhật cho thấy ngày 25/6/2020, tập đoàn đã hoàn thành chuyển nhượng toàn bộ 1,68 triệu cổ phần Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng cao su, giảm tỷ lệ sở hữu trực tiếp xuống 0%; ngày 7/12/2020, tập đoàn hoàn tất giao dịch chuyển nhượng toàn bộ 956.970 cổ phiếu tại Công ty cổ phần Xây dựng và Tư vấn đầu tư.

Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG và Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Hố Nai cũng nằm trong danh sách thoái vốn toàn bộ của Tập đoàn Cao su. Tuy nhiên, giá giao dịch không được công bố.

Tập đoàn Cao su lãi hay lỗ khi thoái vốn khỏi Khu công nghiệp Hố Nai?

Giá giao dịch của các thương vụ thoái vốn không được công bố, vì vậy, việc thoái vốn này giúp Tập đoàn Cao su lãi hay lỗ lại là ẩn số.

Trong năm 2020, khi xác định phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết, giá trị tại Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng cao su được xác định là 0 đồng trong năm 2020 và lãi 364 triệu đồng trong năm 2019; giá trị tại Công ty Cổ phần Xây dựng và Tư vấn đầu tư là lãi 0 đồng (năm 2020) và 5,6 triệu đồng (năm 2019); giá trị tại Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG là lãi 0 đồng (năm 2020) và lãi 63,3 tỷ đồng (năm 2019).

Tập đoàn Cao su Việt Nam đã thoái toàn bộ vốn tại Công ty CP Khu công nghiệp Hố Nai.

Khu công nghiệp Hố Nai là trường hợp đặc biệt bởi Tập đoàn Cao su ghi nhận thua lỗ tại công ty này. Theo đó, khi xác định phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết, giá trị tại Hố Nai được ghi nhận lỗ 6,2 triệu đồng, giảm nhẹ so với con số lỗ 8,6 triệu đồng trong năm 2019.

Trong báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 của Tập đoàn Cao su, thông tin về thương vụ thoái vốn khỏi Khu công nghiệp Hố Nai gần như không xuất hiện. Nó chỉ được thể hiện gián tiếp qua việc giá trị đầu tư tài chính vào công ty này giảm xuống chỉ còn 0 đồng. Trước đó, hồi đầu năm 2020, giá gốc của khoản đầu tư này là gần 48,5 tỷ đồng, giá trị hợp lý là 68,7 tỷ đồng.

Thu nhập người lao động giảm - "sếp lớn" tăng sau thoái vốn

Trong khi thương vụ thoái vốn khỏi Khu Công nghiệp Hố Nai khiến Tập đoàn Cao su lỗ hay lãi vẫn còn đang là dấu hỏi, thì trong năm “bản lề” 2020, một thông tin được chú ý nữa chính là sau về vốn Nhà nước giảm hoàn toàn, chuyển sang vốn tư nhân, thu nhập người lao động giảm sút mạnh, còn các sếp lớn lại tăng.

Cụ thể, trong vài năm trước 2020, thu nhập người lao động Khu công nghiệp Hố Nai được cải thiện đáng kể, tăng từ 7,66 triệu đồng/người/tháng (năm 2015) lên 11,23 triệu đồng/người/tháng, tương ứng đà tăng 3,57 triệu đồng/người/tháng (46,6%) trong năm 2019.

Thế nhưng, bước sang năm 2020, thu nhập người lao động chỉ còn 9,127 triệu đồng/người/tháng, giảm 2,103 triệu đồng/người/tháng, tương đương 18,7% so với 1 năm trước đó.

Thu nhập người lao động giảm, nhưng lãnh đạo cấp cao lại tăng. Trong năm 2020, Chủ tịch Hội đồng quản trị Huỳnh Đức Tấn tăng thu nhập từ 36 triệu đồng lên 186,2 triệu đồng, bà Dương Thị Kiều Anh tăng từ 24 triệu đồng lên 135,8 triệu đồng, ông Thái Minh Quang tăng từ gần 395 triệu đồng lên 434 triệu đồng,…

Khu công nghiệp Hố Nai đặt kế hoạch năm 2021 tăng thu nhập cho người lao động lên 11,285 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi về tay tư nhân, công ty này hủy giao dịch trên sàn chứng khoán trong năm 2021, từ đó không công bố thêm thông tin hoạt động cũng như tài chính.