UBND tỉnh Quảng Ninh vừa có báo cáo về kết quả kiểm tra xử lý các dự án, công trình không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất. 

Theo đó, UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, đã giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp cùng sở, ban ngành và UBND các địa phương rà soát, lập danh sách, hồ sơ quản lý các dự án, công trình đã được giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án mà không sử dụng đất 12 tháng liên tục, hoặc tiến độ đưa đất vào sử dụng chậm 24 tháng theo quy định của pháp luật đất đai.

Từ năm 2010 đến hết năm 2022, UBND tỉnh Quảng Ninh đã thu hồi 456 dự án với tổng diện tích trên 13.085ha. Trong đó, đất do hết hạn thời gian thuê đất, do tự nguyện trả lại đất là 331 dự án với diện tích 2.993,57ha; thu hồi đất do vi phạm pháp luật đất đai và thu hồi do vi phạm khác là 125 dự án với diện tích 10.155,46ha.

Đối với các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật đủ điều kiện thu hồi, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo và ban hành quyết định thu hồi đất sau đó bàn giao cho các địa phương quản lý. UBND tỉnh cũng chỉ đạo UBND các địa phương căn cứ quy hoạch, quy định của pháp luật, xây dựng phương án lựa chọn nhà đầu tư có năng lực để thực hiện dự án mới, phát huy hiệu quả sử dụng đất đai

Đáng chú ý, theo báo cáo, hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 19 dự án chậm tiến độ đưa đất vào sử dụng.

Cụ thể, tại TP Hạ Long có 6 dự án gồm: Khu du lịch Hòn Gạc tại phường Cao Xanh của Công ty Cổ phần Tập đoàn INDEVCO; Dự án nuôi trồng thủy sản tại vùng Bắc Cửa Lục của Công ty Cổ phần Thủy sản và Thương mại Hạ Long; Kiểm định phương tiện vận tải đường bộ, rửa xe, sửa chữa, bảo dưỡng xe và kinh doanh vật liệu xây dựng của Công ty TNHH MTV Dịch vụ Vận tải Quang Minh 16; Trung tâm Dịch vụ và Thương mại Cầu Bang của Công ty TP Cao Thắng; Khu đô thị mới Cao Xanh - Hà Khánh C của Công ty Cổ phần phát triển dự án Biển Đông; Dự án khai thác đá sản xuất vật liệu xây dựng tại xã Vũ Oai và xã Hòa Bình của Công ty Cổ phần đầu tư Mekongindo.

Tại địa bàn TP Cẩm Phả có dự án Khu dân cư lấn biển 10/10 (phần 1) tại phường Cẩm Phú do Công ty Cổ phần than Cọc Sáu - Vinacomin làm chủ đầu tư.

Tại TP Móng Cái có 5 dự án gồm: Điểm xuất hàng Lục chắn, khu vực Mốc 1348 xã Hải Sơn của Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và xuất nhập khẩu Thăng Long Quảng Ninh; Bến bốc xếp vật liệu xây dựng tại xã Hải Tiến của Xí nghiệp cơ khí và xây dựng Văn Tân; Bến cá và dịch vụ hậu cần nghề cá tại phường Bình Ngọc của Công ty TNHH Hương Anh; Khu đô thị mới Tây Ka Long tại phường Ka Long của Công ty Cổ phần xây dựng Ngọc Hà; Khu cảng Dân Tiến tại xã Hải Tiến do Công ty TNHH Liên doanh phát triển cảng Dân Tiến làm chủ đầu tư.

Tại TP Uông Bí có dự án khu kinh doanh sinh vật cảnh và dịch vụ sinh thái tại phường Thanh Sơn do Công ty Cổ phần Hà Khánh Anh làm chủ đầu tư.

Thị xã Đông Triều có dự án Khu nhà ở cho người có thu nhập thấp và nhà ở công nhân của Công ty cổ phần Tập đoàn Hoàng Hà làm chủ đầu tư.

Huyện Vân Đồn có 2 dự án: Khu du lịch Hòn Gội xã Quan Lạn của Công ty TNHH Du lịch Sen Á Đông và Khu du lịch sinh thái Đài Sơn ở xã Vạn Yên của Công ty TNHH Đầu tư phát triển Đài Sơn.

Huyện Tiên Yên có dự án Vùng nuôi tôm công nghiệp bằng công nghệ sinh học tại xã Đồng Rui do Công ty TNHH MTV Sao Đại Dương là chủ đầu tư.

Huyện Hải Hà có 2 dự án: Nhà làm việc và kinh doanh khách sạn tại thị trấn Quảng Hà; Trụ sở làm việc, nhà điều hành sản xuất, giao dịch vụ và giới thiệu sản phẩm tại thị trấn Quảng Hà.

Đối với 19 dự án này, UBND tỉnh Quảng Ninh đã đề nghị Bộ TN&MT và Tổng cục Quản lý đất đai đăng tải trên cổng thông tin điện tử theo đúng quy định của pháp luật đất đai.

Tuy nhiên, cũng tại báo cáo, UBND tỉnh Quảng Ninh cho rằng, việc rà soát thu hồi các dự án là việc làm rất khó khăn, phức tạp, đan xen lợi ích. "Điều cơ bản sau khi thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật vẫn giữ được tính ổn định và môi trường đầu tư của tỉnh tiếp tục được nâng cao, tạo niềm tin cho cộng đồng doanh nghiệp khi đến Quảng Ninh đầu tư sản xuất kinh doanh thực sự", báo cáo nêu rõ.

UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các địa phương xây dựng phương án lựa chọn nhà đầu tư có năng lực để thực hiện dự án mới, phát huy hiệu quả sử dụng đất đai.

Ông Cao Tường Huy, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, việc rà soát thu hồi các DA là việc làm rất khó khăn, phức tạp, đan xen lợi ích. Nhưng với quyết tâm cao, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chấp hành, HĐND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành các nghị quyết, các chủ trương làm cơ sở để UBND tỉnh kiên quyết triển khai thực hiện.

“Điều cơ bản sau khi thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật vẫn giữ được tính ổn định và môi trường đầu tư của tỉnh tiếp tục được nâng cao, tạo niền tin cho cộng đồng doanh nghiệp khi đến Quảng Ninh đầu tư sản xuất, kinh doanh thực sự”, ông Huy nhấn mạnh.

Cũng theo ông Huy, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các địa phương xây dựng phương án lựa chọn nhà đầu tư có năng lực để thực hiện dự án mới, phát huy hiệu quả sử dụng đất đai.

Qua rà soát, địa phương này nhận thấy một số dự án đã chậm tiến độ đưa đất vào sử dụng nhiều năm, trong khi chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính để triển khai tiếp. Khi vận động các chủ đầu tư không chịu trả lại đất cho Nhà nước, nhưng nếu thu hồi ngay sẽ không đảm bảo quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật và phát sinh đơn thư khiếu kiện.

Nếu gia hạn tiến độ sử dụng đất thì dự án sẽ tiếp tục kéo dài, làm ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội, gây lãng phí tài nguyên đất đai.

Theo quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai, các dự ánchậm tiến độ sẽ được gia hạn 24 tháng, nếu sau thời gian được gia hạn vẫn không hoàn thành sẽ thu hồi và không được bồi thường.

Tuy nhiên thực tế, theo UBND tỉnh Quảng Ninh, rất khó thực hiện vì ở một số dự án kinh doanh hạ tầng, chủ đầu tư đã ký hợp đồng góp vốn với nhiều hộ dân. Tại một số dự án sản xuất, kinh doanh, chủ đầu tư đã đầu tư xây dựng các công trình kiên cố hoặc thực hiện một phần của dự ántrên diện tích được giao, nếu thu hồi không bồi thường sẽ phát sinh đơn thư khiếu kiện đông người kéo dài, mất ổn định chính trị.

Một số dự án đã đầu tư hạng mục công trình chính và đưa đất vào sử dụng, nếu thu hồi toàn bộ dự án sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến cơ hội đầu tư, có thể dẫn tới phá sản hoặc mất công ăn việc làm của người lao động.

Do đó, tỉnh Quảng Ninh kiến nghị Bộ TN&MT xem xét báo cáo Quốc hội, Chính phủ xem xét sửa đổi quy định về thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai để đảm bảo hành lang pháp lý chặt chẽ, đảm bảo quyền lợi của nhà nước, chủ đầu tư và người dân đã góp vốn vào dự án.