Tối ngày 18/6, Ngân hàng Nhà nước phát đi thông báo về việc điều chỉnh tỷ giá.

Động thái này không làm thị trường quá ngạc nhiên trong bối cảnh giá đô la Mỹ tại các ngân hàng thương mại đã neo ở mức trần 21.246 đồng/đô la Mỹ từ đầu tháng 6 đến nay. Và những diễn biến trên thị trường rất giống với diễn biến cách đây 1 năm,trước khi NHNN chính thức tăng tỷ giá liên ngân hàng lên 21.036 đồng/đô la Mỹ.

Theo đó, tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa đồng Việt Nam và USD áp dụng cho ngày 19/6/2014 từ mức 21.036 VND/USD điều chỉnh 1% tăng lên 21.246 VND/USD

Với biên độ tỷ giá +/- 1% so với tỷ giá bình quân liên ngân hàng, tỷ giá trần áp dụng cho các ngân hàng thương mại là 21.458 VND/USD, tỷ giá sàn là 21.034 VND/USD.

Cũng theo thông cáo từ nhà điều hành, trong bối cảnh chỉ số giá tiêu dùng được kiểm soát ở mức thấp trong 5 tháng đầu năm và tỷ giá đã duy trì ổn định trong gần một năm qua, việc Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá nhằm góp phần thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 2/1/2014 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2014. NHNN có nhiệm vụ điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, thị trường tiền tệ, bảo đảm giá trị đồng Việt Nam, tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước, cải thiện cán cân thanh toán quốc tế.

Trong những tháng đầu năm 2014, thị trường tiền tệ, ngoại hối diễn biến ổn định, cung cầu ngoại tệ vẫn đảm bảo (5 tháng đầu năm cả nước xuất siêu 1,6 tỷ USD, cán cân thanh toán tổng thể thặng dư trên 10 tỷ USD), huy động vốn của hệ thống các TCTD vẫn ở mức cao.

Trong điều kiện lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, để góp phần hỗ trợ xuất khẩu trong 6 tháng cuối năm, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế theo mục tiêu đề ra, NHNN chủ động điều chỉnh tăng tỷ giá, sau khi điều chỉnh tăng tỷ giá, NHNN sẽ đảm bảo thực hiện đồng bộ các biện pháp và công cụ chỉnh sách để ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối trên mặt bằng giá mới.

Động thái này đã được dự báo trước là do trong gần 1 tháng nay, khi tỷ giá có những biến động tăng lên, chạm trần thì NHNN đã không có động thái can thiệp cụ thể nào như không cung cấp thêm nguồn ngoại tệ cho các ngân hàng, cho dù nguồn cung ngoại tệ dạo gần đây khá dồi dào. Điều này đã khiến cho cả thị trường và ngân hàng đều cho rằng khả năng điều chỉnh tỷ giá là rất lớn, và đã có những động thái đón chờ khả năng này.

Theo Phó tổng giám đốc phụ trách ngoại hối của một ngân hàng lớn thì một trong các lý do quan trọng, là hiện tại, áp lực lên tỷ giá do nhu cầu mua ngoại tệ để nhập khẩu hàng hóa là không đáng kể, nhưng tại các ngân hàng, việc cần mua ngoại tệ để đưa trạng thái ngoại tệ về mức dương là có vì đa phần các ngân hàng đã chuyển ngoại tệ thành tiền đồng cho vay với lãi suất cao hơn.

Như vậy, đây là lần điều chỉnh tỷ giá đầu tiên kể từ tháng 6 năm ngoái. Trong gần 3 năm trở lại đây, NHNN chỉ điều chỉnh tỷ giá có 2 lần, mỗi lần biên độ 1% (điều chỉnh cả năm không quá 2%).

Trong đợt biến động nói trên, mặc dù các cân đối vĩ mô vẫn hỗ trợ cho việc ổn định tỷ giá, các yếu tố lạm phát và lãi suất… không nhiều thay đổi, nhưng kỳ vọng của thị trường là lý do nổi bật nhất.

Về diễn biến thị trường ngoại tệ, trong khoảng 2 tháng qua giá USD cả trong ngân hàng lẫn ngoài thị trường tự do biến động liên tục, nhiều phiên biến động với biên độ mạnh lên tới 35 - 60 đồng. Đại diện NHNN có nhiều lần lên tiếng trấn an rằng giá USD tăng là do tâm lý, không loại trừ có yếu tố đầu cơ, trục lợi. Thống đốc NHNN ngày 8/6 khẳng định tỷ giá trong thời gian tới vẫn tiếp tục ổn định, NHNN đã mua vào được hơn 10 tỷ USD từ đầu năm tới nay và có đủ lực để can thiệp thị trường, nếu cần thiết phải điều chỉnh thì tỷ giá sẽ tăng không quá 2% từ nay đến cuối năm.

Chiều ngày 18/6, tỷ giá tiếp tục tăng cao

Ngân hàng Nhà nước đã chính thức điều chỉnh, kỳ vọng của thị trường đã bị triệt tiêu đáng kể, bởi rất khó có bước điều chỉnh tiếp trong ngắn hạn và nếu có từ nay đến cuối năm sẽ không quá 1%, theo cam kết giữ ổn định đã đưa ra (ngoại trừ có những tác động quá lớn ngoài dự tính).

Nhiều ý kiến cho rằng, trong bối cảnh lạm phát thấp, cán cân thanh toán thặng dư, nhu cầu USD của một số doanh nghiệp tăng lên, yếu tố tâm lý vẫn đè nặng thị trường và quan trọng là NHNN vẫn để ngỏ khả năng điều chỉnh tỷ giá thì sự can thiệp của NHNN vào tỷ giá liên ngân hàng lúc này là cần thiết và hợp lý.

Thế Anh (Tổng hợp)