Nhiều ngân hàng nâng lãi suất kỳ hạn ngắn lên mức kịch trần

Đầu tháng 12, nhiều ngân hàng tiếp tục nâng biểu lãi suất tiết kiệm nhằm hút khách gửi tiết kiệm, nối dài làn sóng tăng lãi huy động kéo dài từ tháng 9, trong bối cảnh áp lực thanh khoản hệ thống ngày càng gia tăng vào cuối năm.

Đến sáng 10/12, số ngân hàng tăng lãi suất huy động kể từ đầu tháng đã tăng lên 13. Có ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất lần thứ hai trong tháng.

Đáng chú ý, ngày càng nhiều nhà băng đồng loạt đẩy lãi suất huy động dưới 6 tháng lên mức kịch trần 4,75%/năm theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Ngân Hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank) gây bất ngờ khi chỉ sau một lần điều chỉnh đã vươn lên nhóm dẫn đầu về lãi suất huy động. Trong đó, lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 1-3 tháng tại PGBank được niêm yết ở mức 4,75%/năm, tăng rất mạnh từ 0,95%-1,35%/năm. Còn lãi suất kỳ hạn 6 và 9 tháng tăng lần lượt 1,5%/năm và 1,6%/năm, sau điều chỉnh cả hai kỳ hạn này đều niêm yết ở 6,5%/năm.

Ngân hàng Phương Đông (OCB) vừa điều chỉnh biểu lãi suất tiết kiệm với mức tăng từ 0,4% đến 0,9% so với tháng trước, tùy kỳ hạn. Đặc biệt, khách hàng gửi khoản tiền gửi từ 500 triệu trở lên gửi kỳ hạn 2-5 tháng được hưởng lãi suất 4,75%/năm. Cùng với số tiền này, khoản tiền gửi kỳ hạn từ 6-11 tháng hưởng lãi suất 5,9%/năm, còn kỳ hạn 12 tháng lãi suất lên 6,2%/năm.

Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cũng vừa nâng lãi suất huy động tăng từ 0,3-0,5%. Theo đó, lãi suất kỳ hạn 3-5 tháng lên kịch trần 4,75%/năm; kỳ hạn 1 tháng tăng lên 4,6%/năm và kỳ hạn 2 tháng lên 4,7%/năm.

Ngân hàng Bản Việt (BVBank) từ đầu tháng 12 cũng công bố biểu lãi suất điều chỉnh mới, trong đó kỳ hạn 92-183 ngày (3-6 tháng) tăng lên 4,7%/năm, áp dụng với khoản gửi từ 1 đến dưới 100 triệu đồng; còn với khoản gửi từ 100 triệu đồng trở lên, lãi suất được áp dụng ở mức trần 4,75%/năm.

Ngân hàng Quốc Dân (NCB) cũng nâng lãi suất huy động tăng từ 0,3-0,8% ở các kỳ hạn. Trong đó, lãi suất khoản tiền gửi 5 tháng trực tuyến được nâng lên 4,75%. Khoản tiền gửi 12 tháng được nâng lên 6,2%/năm.

Trước đó, từ giữa đến cuối tháng 11, nhiều ngân hàng như VIB, NamABank, ABBank, MBV hay CIMB đã áp dụng mức trần 4,75%/năm cho kỳ hạn dưới 6 tháng.

Cùng với việc tăng lãi suất, các nhà băng còn tung ra loạt chương trình khuyến mãi, cộng lãi suất hoặc tặng tiền mặt, quà tặng để hút dòng vốn tiết kiệm.

Lãi suất khó có thể giảm

Cuộc cạnh tranh hút khách gửi tiết kiệm "nóng" lên khi vào mùa cao điểm cho vay cuối năm, cũng như trước áp lực tín dụng tăng nhanh trong năm nay.

Tại họp báo Chính phủ tháng 11, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho hay tính đến ngày 27/11, tín dụng nền kinh tế đạt hơn 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024; trong đó khoảng 70% chảy vào khu vực dịch vụ, 24% vào công nghiệp - xây dựng và 6% vào nông, lâm nghiệp, thủy sản.

Theo giới chuyên môn, động thái tăng lãi suất tiết kiệm trên diện rộng cho thấy cuộc đua huy động vốn đã sôi động trở lại, nhằm đón đầu nhu cầu vốn tăng cao dịp cuối năm và thu hẹp chênh lệch giữa tăng trưởng huy động - cho vay. Cuộc cạnh tranh lãi suất trở lại không chỉ phản ánh áp lực thanh khoản trong mùa cao điểm tín dụng mà còn cho thấy sự dịch chuyển dòng tiền rõ rệt vào hệ thống ngân hàng.

VIS Rating trong một báo cáo gần đây chỉ ra rằng rủi ro thanh khoản vẫn ở mức cao với các ngân hàng nhỏ do phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn vốn thị trường ngắn hạn để hỗ trợ tăng trưởng tín dụng. Tỷ lệ cho vay trên tiền gửi khách hàng (LDR) của toàn ngành đạt mức cao nhất trong 5 năm là 111%, do tăng trưởng tín dụng mạnh vượt xa tốc độ tăng trưởng tiền gửi. Áp lực thanh khoản thể hiện rõ nhất ở các ngân hàng nhỏ và có khả năng sẽ tiếp tục kéo dài.

Còn báo cáo của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá hệ thống ngân hàng đã bước vào cao điểm giải ngân. Nhưng với thông lệ các năm trước, NHNN chưa nới hạn mức tăng trưởng tín dụng trong tháng 10-11, khiến tỷ lệ dư nợ trên cho vay của nhiều ngân hàng lớn đã tiệm cận ngưỡng 85%. Khi "room" hạn chế và nhu cầu tín dụng vẫn tăng, ngân hàng buộc phải củng cố nguồn vốn rẻ từ dân cư.

VDSC nhận thấy mặt bằng lãi suất nhiều khả năng còn duy trì trạng thái cao trong phần còn lại của quý IV. Các ngân hàng có nền tảng huy động mạnh sẽ có lợi thế cạnh tranh, trong khi các ngân hàng quy mô nhỏ buộc phải chấp nhận trả lãi suất cao hơn để giữ dòng tiền.

TS. Nguyễn Trí Hiếu nhìn nhận nguyên nhân chính khiến lãi suất huy động tăng nhanh là tín dụng đang tăng rất mạnh, hiện đã vượt 18% so với đầu năm trong khi mục tiêu cả năm chỉ là 16%. Nền kinh tế tăng trưởng nhanh kéo theo nhu cầu tín dụng cao, buộc các ngân hàng phải nâng lãi suất để hút thêm nguồn vốn. Ở thời điểm này, nhiều nhà băng đang rất cần vốn.

Theo ông Hiếu, các ngân hàng cần tăng lãi suất để hút vốn không chỉ trên thị trường 1 mà cả thị trường 2. Lãi suất qua đêm cũng đã tăng vượt 7%.

Ông Hiếu cho rằng với thực tế thanh khoản như hiện nay, lãi suất khó có thể giảm. Từ nay đến cuối năm, lãi suất nhiều khả năng tiếp tục tăng và có thể kéo dài sang đầu năm sau, trước Tết. Sau Tết, khi các hoạt động kinh tế trầm lắng hơn, lãi suất có thể bắt đầu giảm trở lại.