Từ đầu năm đến nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã 4 lần giảm các loại lãi suất điều hành với mức giảm tổng cộng 0,5-2 điểm phần trăm/năm. Trong nửa cuối năm, lãi suất điều hành được nhận định sẽ giảm thêm, trong bối cảnh thanh khoản ngân hàng dồi dào trong khi tăng trưởng tín dụng vẫn chậm.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến 20/6, tăng trưởng tín dụng mới chỉ đạt 3,13%, thấp hơn nhiều mức tăng của cùng kỳ năm trước (8,51%). Với định hướng năm 2023 là tín dụng phải tăng 14-15% thì mức tăng trưởng hiện tại đang thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra của NHNN.

Tín hiệu tích cực từ lạm phát là cơ sở giúp chính sách tiền tệ nới lỏng thêm. Cùng với đó, áp lực tăng trưởng cũng được xem là nguyên nhân khiến nhà điều hành chính sách đặt mục tiêu đẩy nhanh tốc độ giảm lãi suất.

Nhiều chuyên gia, tổ chức tài chính nhận định mặt bằng lãi suất sẽ tiếp tục giảm và NHNN có thể hạ lãi suất điều hành lần thứ năm trong quý III/2023.

HSBC Việt Nam dự báo, trong quý III/2023, lãi suất điều hành có thể sẽ giảm thêm 0,5%, đưa lãi suất điều hành của Việt Nam xuống 4%/năm, đảo ngược những nỗ lực thắt chặt trong năm 2022.

Đồng quan điểm, Standard Chartered cũng cho rằng, NHNN sẽ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn thêm 0,5%, xuống 4% trong quý III/2023, bằng mức lãi suất trong những năm xảy ra đại dịch Covid-19 và giữ nguyên cho đến cuối năm 2025.

Bộ phận phân tích của Ngân hàng UOB dự đoán lãi suất điều hành sẽ giảm thêm 1 điểm % trong quý III năm 2023 trước khi NHNN tạm dừng để đánh giá các tác động.

Còn Giám đốc phối phân tích Công ty chứng khoán Maybank Quản Trọng Thành cho rằng, lãi suất cho vay vẫn đang neo ở mức cao. Điều này chủ yếu do các ngân hàng bị "mắc kẹt" với nguồn vốn huy động chi phí cao trong những tháng đầu năm. Song các khoản tiền gửi lãi suất cao này đang dần được trung hòa và sắp tới lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm. Để lãi suất cho vay trở lại bình thường và khỏe mạnh cho nền kinh tế thì phải giảm khoảng 1,5 điểm % so với hiện tại. Như vậy, lãi suất điều hành của Việt Nam vẫn có thể giảm ít nhất là 0,5% nữa trong thời gian tới.

Bà Thiều Thị Nhật Lệ, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý quỹ UOB Asset Management (Việt Nam) nhận định, từ nay đến cuối năm 2023, nếu lạm phát và tỷ giá ổn định, NNHN sẽ có dư địa để giảm thêm lãi suất chính sách nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, khó có thể kỳ vọng lãi suất giảm mạnh khi mặt bằng lãi suất chính sách của Việt Nam hiện tại đã tiệm cận mức lãi suất tham chiếu ở Mỹ, đặc biệt nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục tăng lãi suất.

“Nếu Fed không tăng lãi suất trong thời gian tới, hiện để ngỏ khả năng tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản nhưng thị trường hiện kỳ vọng 25 điểm thì Việt Nam có thể tiếp tục giảm thêm 25 điểm cơ bản ở trần lãi suất tiền gửi kỳ hạn dưới 6 tháng”, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Maybank cho hay.

Trong khi đó, ông Tim Leelahaphan, chuyên gia kinh tế tại Thái Lan và Việt Nam, Standard Chartered cho rằng, NHNN đang tập trung nhiều hơn vào việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Mặc dù đảo ngược chính sách thắt chặt tiền tệ được thực hiện vào năm ngoái, nhưng đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo sẽ không vượt quá 0,5% do những lo ngại về rủi ro lạm phát, bất ổn tài chính vẫn còn hiện hữu.

Lãi suất điều hành giảm tạo điều kiện cho lãi suất huy động và lãi suất cho vay giảm theo.

Ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc NHNN mới đây cho hay, tính đến hết tháng 6/2023,  lãi suất huy động bình quân giảm từ 0,7 - 0,8%; lãi suất cho vay bình quân cũng đã giảm từ 1 - 1,2%.

Hiện biểu lãi suất niêm yết trên website của hầu hết ngân hàng không còn mức lãi suất huy động hơn 8%/năm cho kỳ hạn 12 tháng.

Riêng nhóm ngân hàng có vốn nhà nước chi phối (Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank), lãi suất tiền gửi 12 tháng là 6,3%/năm. Đối với kỳ hạn 6 tháng, lãi suất từ 5%/năm, còn kỳ hạn 1 - 2 tháng là 3,4%/năm.