Tờ trình kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của UBND TP Hà Nội nêu một trong những định hướng 5 năm tới là nghiên cứu, đề xuất chủ trương xây dựng quy hoạch các huyện Đông Anh, Sóc Sơn, Mê Linh trở thành thành phố. Kế hoạch này đã được HĐND TP Hà Nội thông qua tại kỳ họp cuối tháng 9.
Ngoài ra, giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo, thành phố Hà Nội cũng lên kế hoạch đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật tại các khu vực dự kiến trở thành quận như Thanh Oai, Mê Linh, Thường Tín.
Hà Nội hiện có 12 quận, một thị xã và 17 huyện (đạt 43% đơn vị hành chính đô thị). Dự kiến đến năm 2030, Hà Nội sẽ có thêm tám quận Hoài Đức, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì, Đan Phượng, Thanh Oai, Thường Tín, Mê Linh.
Hà Nội cũng sẽ hoàn thành các quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, sông Đuống, các đô thị vệ tinh; quy hoạch chi tiết, thiết kế đô thị các khu dân cư làng xóm hiện có, cải tạo chỉnh trang khu vực hai bên tuyến đường giao thông...
Trước đó, hôm 20/9 Nghị quyết của Ban chấp hành Đảng bộ TP Hà Nội về phát triển kinh tế xã hội và đầu tư trung hạn 5 năm tới, nêu định hướng phát triển ba huyện Đông Anh, Sóc Sơn, Mê Linh gắn với lợi thế Cảng hàng không Nội Bài.
Nếu định hướng trên được thực hiện, Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn sẽ là những huyện đầu tiên của thủ đô trở thành thành phố. Trước đó (năm 2008) khi Hà Nội điều chỉnh địa giới hành chính, tỉnh Hà Tây (cũ) có hai thành phố trực thuộc là TP Hà Đông và Sơn Tây, tuy nhiên sau đó hai thành phố này đã chuyển xuống thành thị xã. Hiện Hà Đông lên quận, Sơn Tây vẫn là thị xã.
Đơn vị hành chính muốn trở thành thành phố thuộc cấp tỉnh phải có quy mô dân số 150.000 người trở lên; diện tích tự nhiện 150 km2 trở lên; có 10 xã trực thuộc trở lên; đã được công nhận đô thị loại 1, 2 hoặc 3; đạt quy định về cơ cấu, trình độ phát triển kinh tế - xã hội.
Các huyện được đề xuất lên thành phố ở Hà Nội hiện cơ bản đáp ứng tiêu chí về diện tích, dân số và số đơn vị hành chính trực thuộc. Trong đó, Đông Anh diện tích hơn 180 km2, dân số khoảng 380.000 người, 23 xã, một thị trấn trực thuộc; Sóc Sơn có diện tích hơn 300 km2, dân số khoảng 350.000 người, có một thị trấn và 25 xã; Mê Linh diện tích hơn 140 km, dân số khoảng 230.000 người, 2 thị trấn và 16 xã.