Lãi suất thấp kỷ lục

Có ý định mua chung cư tầm giá 3 tỷ đồng tại Hà Đông (Hà Nội), anh Thắng nhận thấy lãi suất ngân hàng đang ở mức khá thấp. Lãi suất cho vay ưu đãi chỉ từ 5%/năm. Nhưng anh không dám vay mua nhà lúc này vì giá nhà đang tăng cao. Hơn nữa, anh cũng sợ sau thời gian ưu đãi, lãi suất lại vọt lên cao.

Chị Huyền, nhân viên văn phòng tại Hoàng Mai (Hà Nội), cho biết gia đình chị tiết kiệm được khoảng 2,5 tỷ đồng và định vay thêm 1 tỷ đồng để mua nhà. Nhưng chị băn khoăn vì thấy dù lãi vay giảm song vẫn ở mức cao nếu hết thời gian ưu đãi. Chưa kể, giá nhà ngày một tăng cao.

Theo khảo sát, lãi suất cho vay mua nhà tại các ngân hàng thương mại tiếp tục có xu hướng giảm và được đánh giá là thấp nhất từ trước đến nay.

Trong nhóm Big4, Agribank áp dụng cho kỳ hạn lãi suất 6%/năm cố định 6 tháng đầu, 6,5%/năm cố định 12 tháng đầu (với khoản vay tối thiểu 3 năm), 7%/năm cố định 24 tháng đầu (khoản vay tối thiểu 5 năm) cho những khoản vay trung và dài hạn phục vụ mục đích mua nhà, nhu cầu đời sống và kinh doanh bất động sản.

Đáng chú ý, Agribank còn có chương trình ưu đãi lãi suất cho vay ngắn hạn đối với khách hàng cá nhân phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh với lãi suất chỉ từ 4%/năm với khoản vay kỳ hạn ngắn (từ 3 tháng trở xuống). Lãi suất cho vay từ 4,5%/năm với khoản vay trên 3 - 6 tháng; từ 5%/năm với khoản vay trên 6 - 12 tháng.

Tại BIDV, lãi suất cho vay mua nhà là 5%/năm cố định trong 6 tháng đầu tiên (kỳ hạn 36 tháng) hoặc 5,5%/năm trong 12 tháng đầu tiên (kỳ hạn 60 tháng), áp dụng đối với những khách hàng ở Hà Nội và TP.HCM.

Trong khi đó, VietinBank cho vay mua xây dựng, sửa chữa nhà với lãi suất 6,2%/năm cố định trong 18 tháng đầu; 6,7%/năm cố định 24 tháng hoặc 8,2% cố định trong 36 tháng.

Vietcombank áp dụng lãi suất từ 5,5%/năm trong 6 tháng đầu tiên với các khoản vay dưới 24 tháng, từ 5,7%/năm trong 12 tháng đầu tiên với các khoản vay trên 24 tháng, 6,5%/năm cố định trong 2 năm đầu tiên; 8,5%/năm cố định trong 3 năm đầu tiên.

Ở khối các ngân hàng ngoài quốc doanh, nhiều ngân hàng cũng có lãi suất cho vay mua nhà thấp.

VPBank áp dụng lãi suất 4,6% cố định trong 3 tháng; 5,9% trong 6 tháng; 7,2% trong 12 tháng; 9,8% cố định trong 18 tháng; 10,3% cố định trong 24 tháng.

Tại Eximbank, lãi suất cố định 3,5%/năm trong 2 tháng đầu; 7,5%/năm trong 22 tháng tiếp theo.

TPBank dành lãi suất ưu đãi cho vay mua/xây sửa nhà chỉ 0% trong 3 tháng đầu; 6,6% trong 12 tháng đầu; 7,6% trong 24 tháng đầu; 8,6% trong 36 tháng đầu.

Lãi suất cho vay mua bất động sản tại PVComBank trong 3 tháng đầu cố định là 3,99%, 6 tháng là 5,99%; 12 tháng đầu là 6,2%.

Lãi suất vay mua nhà của Techcombank là 5% trong 3 tháng, 6,3% trong 6 tháng, 6,7% cố định trong 12 tháng, 7,0% cố định trong 18 tháng.

Ở một số ngân hàng nước ngoài, lãi suất cho vay mua nhà cũng đang hết sức hấp dẫn.

Tại HSBC, lãi suất cho vay mua nhà đang dao động từ 5,5-8,99%/năm áp dụng cho thời gian vay 6 - 60 tháng.

Còn tại Woori Bank, lãi suất cho vay mua nhà cố định 5,3% trong 1 năm; 6% trong 2 năm; 6,4% trong 3 năm.

Sau thời gian ưu đãi, lãi suất sẽ được tính bằng lãi suất thả nổi theo công thức lãi suất cơ sở + biên độ 3-4%. Mức lãi suất thả nổi rơi vào khoảng 10-11%/năm.

Từ đầu năm đến nay, nhiều ngân hàng đã đồng loạt tung gói vay mới cho cá nhân vay mua nhà trung, dài hạn, với lãi suất chỉ 5-6%/năm.

Mức lãi suất này được áp dụng trong thời gian ưu đãi 6-36 tháng đầu tiên của khoản vay dài hạn. Lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà hiện nay ngang bằng hoặc chỉ cao hơn một chút so với gửi tiết kiệm 12 tháng.

Tín dụng vay mua nhà tăng trưởng chậm

Dù lãi suất hạ nhiệt nhưng tỷ lệ người dân vay mua nhà vẫn rất thấp.

NHNN cho hay, tính đến cuối tháng 9/2024, tín dụng bất động sản tăng 9,15% so với cuối năm 2023, nhỉnh hơn không đáng kể so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung toàn hệ thống (9%).

Điều đáng nói, tín dụng kinh doanh bất động sản vẫn tăng mạnh (tăng 16%) trong khi tín dụng bất động sản tiêu dùng (cá nhân vay mua nhà, sửa nhà) chỉ tăng 4,62%. Tỷ trọng dư nợ tín dụng bất động sản tiêu dùng trong tổng dư nợ tín dụng bất động sản giảm từ mức 65% trong những năm trước xuống còn 60%.

Báo cáo tài chính quý II của nhiều ngân hàng cho thấy tín dụng đổ vào mảng bất động sản tăng nhưng chủ yếu là cho vay kinh doanh bất động sản, còn dư nợ cho vay cá nhân thường tăng rất chậm.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán VCBS, nửa đầu năm nay, tín dụng kinh doanh bất động sản tăng hơn 10% nhưng tín dụng vay mua nhà tiêu dùng chỉ tăng hơn 1%.

VCBS đánh giá sự tăng chậm của tín dụng cho vay mua nhà tiêu dùng do nhu cầu mua nhà chưa phục hồi vì sự hạn chế về nguồn cung nhà ở. Bên cạnh đó, giá nhà ở tăng mạnh gần đây cũng gây ra tâm lý e ngại cho nhà đầu tư và người vay mua nhà để ở.

Còn theo phân tích của Công ty Chứng khoán VPBankS cho rằng, tỷ lệ giá nhà ở trên thu nhập của người dân Việt Nam tăng gấp khoảng 4-5 lần so với tỷ lệ khuyến nghị. Dù lãi suất cho vay mua nhà giảm đáng kể trong một năm qua nhưng giá nhà vẫn neo ở mức cao, khiến nhiều người khó hiện thực "giấc mơ an cư".

Theo ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính - Bộ Tài chính, giá nhà hiện nay vẫn là một rào cản lớn, dù lãi suất vay có giảm xuống 5% hay thấp hơn. Mức giá nhà từ 50-70 triệu đồng/m² không phù hợp với khả năng chi trả của người dân.

Theo ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc điều hành Khoa tài chính ngân hàng, Đại học Nguyễn Trãi, thực tế thị trường hiện nay cho thấy hơn 70% sản phẩm bất động sản thuộc phân khúc cao cấp, vượt quá khả năng tài chính của phần lớn người dân.

Ông Huy cho rằng hiện lãi suất cho vay mua nhà đã giảm nhờ các chính sách hạ lãi suất của NHNN song vẫn ở mức tương đối cao so với thu nhập trung bình. Điều này càng làm giảm khả năng tiếp cận tín dụng bất động sản cao cấp của đại bộ phận khách hàng, khiến cho các ngân hàng phải đối diện với tình trạng cho vay nhưng không giải quyết được nhu cầu thực sự của thị trường.

Còn chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu tính toán, để vay mua một căn hộ thuộc phân khúc bình dân dưới 2 tỷ đồng, mỗi gia đình phải có thu nhập ít nhất 35-40 triệu đồng/tháng mới đảm bảo việc chi trả nợ vay và chi phí sinh hoạt hàng tháng. Trong khi mức thu nhập hiện nay của các gia đình ở đô thị chỉ từ 10-20 triệu đồng mỗi tháng.

Theo ông Hiếu, nếu vay 2 tỷ đồng và trả lãi suất 5%/năm trong vòng 20 năm thì mỗi tháng người vay phải trả cả gốc và lãi là 13 triệu đồng. Số tiền này đối với một gia đình, nếu cả hai vợ chồng đi làm với thu nhập bình quân khoảng 26 triệu đồng thì có thể nhiều gia đình đáp ứng được. Còn nếu lãi suất cao hơn 5%, thời gian cho vay thấp hơn 20 năm thì với một gia đình ở Việt Nam rất khó có thể mua được nhà.