Chiều 13/11, Quốc hội thông qua Luật Cư trú (sửa đổi) với 449/455 đại biểu tán thành. Luật gồm 7 chương, 38 điều và sẽ chính thức có hiệu lực từ 1/7/2021.

Một trong những thay đổi căn bản nhất của Luật Cư trú sửa đổi là bỏ sổ hộ khẩu và sổ tạm trú giấy. Theo đó, sau khi luật có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận cư trú đến hết ngày 31/12/2022.

Trường hợp thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khác với thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú.

Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp. Đồng thời, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.

Khi luật có hiệu lực thi hành, Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ và cơ quan khác có liên quan tiến hành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành. Nếu có nội dung quy định liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú hoặc có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú thì sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Hạn chế việc sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện các thủ tục hành chính.

Trước đó, tại phiên họp sáng ngày 21/10, các đại biểu Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật Cư trú (sửa đổi). Về cơ bản, đa số tán thành với các nội dung đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, đồng thời đóng góp thêm các ý kiến nhằm tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật.

Trong đó, có nhiều ý kiến khác nhau về việc cho phép tiếp tục sử dụng Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đến hết ngày 31/12/2022 để chứng minh nơi cư trú. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi phiếu thăm dò ý kiến của các đại biểu Quốc hội. 

Kết quả lấy phiếu cho thấy, có 266/402 đại biểu tham gia đồng ý với phương án cho phép người dân được tiếp tục sử dụng Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp cho đến hết ngày 31/12/2022. 135/402 đại biểu nhất trí với phương án quy định Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú không có giá trị sử dụng trong các giao dịch, quan hệ pháp luật được xác lập mới kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành (1/7/2021).

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội và thể hiện điều này ở dự thảo Luật. Theo Ủy ban, việc cho phép người dân được tiếp tục sử dụng Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp cho đến hết ngày 31/12/2022 nhằm tránh làm phát sinh thêm thủ tục hành chính, gây phiền phức cho người dân và tạo áp lực lớn cho các cơ quan quản lý, đăng ký cư trú tại thời điểm Luật mới có hiệu lực thi hành. 

Quy định này cũng không làm ảnh hưởng đến hiệu lực thi hành của Luật Cư trú và việc triển khai thực hiện các quy định của Luật ngay từ thời điểm ngày 01/7/2021.

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng khi Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú được xây dựng xong và vận hành thông suốt, thì chỉ cần sử dụng số định danh cá nhân là có thể xác định được thông tin nhân thân và nơi cư trú của công dân. Do đó, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ tự chấm dứt vai trò ngay cả khi chưa đến thời hạn 31/12/2022.