Cụ thể, mỗi khu vực có nhà chung cư cần cải tạo, xây dựng lại có thể triển khai một hoặc nhiều dự án phù hợp với quy hoạch đô thị do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng đã được ban hành.

Trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư có nhu cầu tái định cư tại chỗ mà một căn hộ chung cư cũ có từ 2 hộ khẩu trở lên thì ngoài phần diện tích nhà ở mới được bố trí theo quy định, chủ sở hữu được ưu tiên mua thêm căn hộ tại cùng địa điểm theo giá kinh doanh do chủ đầu tư dự án và chủ sở hữu nhà chung cư thỏa thuận.

Các tổ chức, các nhân tham gia thực hiện dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư và các chủ sở hữu nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư quy định tại Điều 110 của Luật Nhà ở được hưởng các cơ chế, chính sách theo quy định.

Các chủ sở hữu của nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại theo quy định tại Điều 110 của Luật Nhà ở lựa chọn doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật (doanh nghiệp kinh doanh bất động sản) tham gia đầu tư vốn hoặc góp vốn thực hiện việc phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư đó.

Theo thống kê, TP. Hà Nội hiện có khoảng 1.500 chung cư cũ có quy mô từ 2 - 5 tầng. Đa số chung cư cũ được xây dựng từ năm 1960 đến cuối những năm 1980 đến nay đã hết hạn sử dụng, nguy cơ xảy ra sự cố rất lớn. Tuy nhiên, việc cải tạo chung cư cũ vẫn chưa có nhiều biến chuyển biến do còn quá nhiều nút thắt.

Một khảo sát của Sở Xây dựng Hà Nội cho thấy, các chung cư cũ đều được xây dựng theo công nghệ cũ, nên đến nay đã hết hạn sử dụng, nguy cơ xảy ra sự cố rất lớn. Đặc biệt, ở hầu hết các khu chung cư cũ, nhiều hộ dân tiến hành sửa chữa, cải tạo, cơi nới, khiến tình trạng xuống cấp diễn ra nhanh hơn.

Trong khi đó, việc tiến hành cải tạo tính đến nay, sau 10 năm triển khai kế hoạch cải tạo chung cư cũ, mới chỉ có 14 chung cư cũ trên địa bàn Thành phố được cải tạo, đạt 1%. Với tiến độ cải tạo chung cư cũ hiện nay, Hà Nội sẽ phải mất 100 năm mới có thể hoàn thành kế hoạch cải tạo, xây mới hệ thống các chung cư cũ.

Không chỉ riêng Hà Nội, theo thống kê của Bộ Xây dựng, hiện trên cả nước có hơn 3 triệu m2 sàn chung cư cũ được xây dựng từ trước năm 1991, với trên 100 nghìn hộ dân đang sinh sống. Đa phần là những chung cư xuống cấp không đảm bảo được những điều kiện sống. 

Những người dân sống trong các chung cư cũ đang mong chờ từng ngày các dự án cải tạo lại các chung cư cũ này được triển khai, đây cũng là việc góp phần cải thiện bộ mặt đô thị của cả nước.Trước thực trạng này, Nghị định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cả Chính phủ được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh tiến độ cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trong thời giam tới.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo ĐTCK, CAND)