Sau khi vụ án chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho hơn 22.000m2 trái quy định của Nhà nước, gây thất thoát gần chục tỷ đồng xảy ra tại UBND TP.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh bị phát giác, đến nay đã có 9 đối tượng của vụ án bị khởi tố hình sự và bắt tạm giam để phục vụ công tác điều tra. Tuy nhiên, việc truy cứu trách nhiệm của người đứng đầu là ông Nguyễn Văn Thanh- nguyên Trưởng phòng Tài nguyên môi trường TP.Hạ Long (nay là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Cty CP Nước sạch tỉnh Quảng Ninh) vẫn còn bỏ ngỏ. Ngoài ra môt số lãnh đạo thành phố, dù đã mắc những sai phạm nghiêm trọng nhưng vẫn đang tại vị hoặc chuyển chức vụ cao hơn…

Vụ việc xuất phát từ lá đơn của bà Mai Thị Anh có địa chỉ tại số 51A, đường 25/4, phường Hồng Gai, TP Hạ Long, Quảng Ninh tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật của ông Đào Nam Thành- nguyên Phó phòng TN&MT TP.Hạ Long kiêm Giám đốc VPĐKQSD đất và vợ là Vũ Thị Nguyên đã sử dụng các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, hợp đồng chuyển nhượng căn hộ để vay gần 20 tỷ đồng nhưng sau đó lại mang khối bất động sản này bán cho người khác và không trả nợ.

Ngày 26/12/1013, UBND TP.Hạ Long đã ban hành quyết định số 3749/QĐ-UBND về việc thụ lý giải quyết tố cáo và thành lập tổ công tác xác minh nội dung tố cáo. Trên cơ sở kiểm tra, xác minh của tổ công tác, ngày 27/1/2014, UBND TP Hạ Long ban hành Kết luận thanh tra số 386/KL-UBND, qua đó xác định hàng loạt sai phạm của các tập thể, cá nhân trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất và cấp sổ đỏ cho hơn 22.000m2 đất trái quy định của pháp luật. Nghiêm trọng nhất là việc chuyển đổi 1.000m2 đất trồng cây lâu năm sang đất ở cho gia đình ông Lê Tiến Bộ, hành vi này đã gây thất thoát gần chục tỷ đồng của Nhà nước.

Để hợp thức hóa cho việc làm bất minh này, ông Đào Nam Thành đã giữ lại sổ đỏ, rồi soạn tờ trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Từ cơ sở này, tháng 1/2012 UBND TP.Hạ Long ra quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng 1.000m2 đất trồng cây trong khu đô thị mới sang đất ở và thu tiền sử dụng đất 1,1 triệu đồng/m2, đồng thời cấp sổ đỏ mới cho ông Bộ mà không thu hồi sổ đỏ cũ. Trong khi đó, theo phê duyệt của tỉnh Quảng Ninh thì giá đất khu đô thị Hùng Thắng đã được đầu tư hạ tầng là 9,6 triệu đồng/m2.

Có sổ đỏ mới, ngày 13/4/2013, ông Thành giao sổ đỏ cho ông Bộ làm hợp đồng chuyển nhượng (có công chứng) 229m2 đất cho bà Mai Thị Anh, chủ một tiệm vàng ở TP.Hạ Long, để vợ ông Thành vay 2,5 tỷ đồng.
Được biết, vợ chồng ông Thành dùng cả chục sổ đỏ và các hợp đồng mua bán căn hộ khác, cầm cố cho bà Mai Thị Anh, vay hàng chục tỷ đồng. Cơ quan chức năng đánh giá, việc dùng sổ đỏ được cấp trái quy định, không thực hiện nghĩa vụ tài chính đã chuyển nhượng đất là vi phạm pháp luật, hành vi này làm thất thoát của Nhà nước số tiền sử dụng 1.000m2 đất lên tới 9,6 tỷ đồng.

Trước những hành vi bất chấp pháp luật nói trên, tại kết luận thanh tra số 386/KL-UBND đã chỉ rõ đích danh những tập thể, cá nhân mắc sai phạm và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án cho Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh giải quyết theo thẩm quyền. Kết luận thanh tra số 386 nêu rõ: “Do một số trường hợp có dấu hiệu làm trái, cố ý trình UBND TP phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp GCNQSDĐ sai quy định, gây hậu quả nghiêm trọng nên đề nghị Cơ quan CSĐT khởi tố, xử lý theo quy định”.

Qua quá trình điều tra, xác minh vụ án, đến nay Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Ninh đã khởi tố và bắt tạm giam gồm 9 đối tượng: Đào Nam Thành- nguyên Phó phòng TNMT kiêm Giám đốc Văn phòng ĐKQSDĐ TP.Hạ Long, Nguyễn Minh Thanh, Đặng Quang Hiển, Lê Truyền- đều là cán bộ Phòng TNMT; Đặng Quang Thép- nguyên Chủ tịch UBND phường Bãi Cháy, Đỗ Quang Phan, cán bộ địa chính phường Bãi Cháy; Phạm Văn Chức- nguyên Chủ tịch UBND phường Hùng Thắng, Lưu Văn Duy- cán bộ địa chính phường Hùng Thắng và Phạm Hùng Cường- Giám đốc Cty CP Đầu tư phát triển tài nguyên.

Cần phải nói thêm rằng, theo quy định của Nhà nước thì chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Phòng TNMT của UBND cấp quận, huyện, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh, bao gồm: Thẩm định hồ sơ về giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu, sử dụng tài sản gắn liền với đất cho các đối tượng thuộc thẩm quyền.

Như vậy, với vai trò là Trưởng phòng TNMT, ông Nguyễn Văn Thanh phải là người chịu trách nhiệm cao nhất trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ và cũng là người cuối cùng thẩm định hồ sơ trước khi trình lãnh đạo ký, phê duyệt. Qua đó, có thể thấy việc để xảy ra sai phạm trong việc phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng đất và cấp sổ đỏ cho hơn 22.000m2 đất có trách nhiệm rất lớn của ông Thanh và một số cán bộ liên quan.

Mặc dù kết luận thanh tra đã chỉ rõ mười mươi những sai phạm của ông Thanh nhưng hiện nay ông Thanh vẫn đảm nhiệm vị trí Tổng giám đốc Cty cổ phần Nước sạch tỉnh Quảng Ninh. Đặc biệt, dù mới ngồi vào vị trí CEO chưa được 1 năm, nhưng ông Thanh đã vinh dự được tỉnh Quảng Ninh tuyên dương là một trọng 15 doanh nhân tiêu biểu.

Trong vụ án này không thể không nhắc đến trách nhiệm của ông Vũ Văn Hợp (nguyên là Phó chủ tịch UBND TP Hạ Long), người đã trực tiếp phê duyệt vào hàng loạt Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp trái quy định của pháp luật. Trong khi hàng loạt các cán bộ chính quyền, nhân viên phòng ban cấp dưới có liên quan hầu hết đã bị cách chức, kỷ luật, bắt tạm giam chờ ngày xét xử thì bản thân ông Hợp lại được cất nhắc lên vị trí Chánh văn phòng UBND tỉnh.

Để tránh tình trạng bỏ lọt tội phạm, đề nghị các cơ quan pháp luật của tỉnh Quảng Ninh sớm làm rõ hành vi sai phạm của các tập thể, cá nhân có liên quan đến vụ án này.

Đình Dũng - Đoàn Duy