Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần (HoSE: VIC) mới đây cho hay thông qua Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinMetal, doanh nghiệp này sẽ cung cấp cho Công ty Cổ phần Thép Pomina (UPCoM: POM) khoản vay vốn lưu động trong vòng tối đa 2 năm với lãi suất 0%.

Theo Vingroup, nguồn vốn ưu đãi từ Tập đoàn này sẽ giúp Thép Pomina có điều kiện cải thiện dòng tiền, khôi phục chuỗi cung ứng, đảm bảo hoạt động sản xuất diễn ra ổn định và từng bước phục hồi các chỉ số tài chính kinh doanh.

Bên cạnh việc cấp vốn, Vingroup cũng sẽ ưu tiên chọn Pomina là nhà cung cấp thép cho các công ty thành viên trong hệ sinh thái Tập đoàn như VinFast, Vinhomes, VinSpeed… nhằm góp phần đảm bảo đầu ra bền vững cho doanh nghiệp. Việc ưu tiên chọn thép Pomina cũng là một phần trong kế hoạch gia tăng tỷ lệ nội địa hóa vật liệu trong các dự án lớn của Vingroup tại Việt Nam.

Song song với gói hỗ trợ tài chính và đảm bảo kênh tiêu thụ cho Thép Pomina, Vingroup cũng hỗ trợ doanh nghiệp này tăng tốc quá trình tái cấu trúc, củng cố đội ngũ quản trị. Trong đó, ông Đỗ Tiến Sĩ, người có nhiều kinh nghiệm trong ngành luyện kim và am hiểu hoạt động của Thép Pomina sẽ trở lại điều hành doanh nghiệp, nhằm dẫn dắt chiến lược phục hồi và phát triển trong giai đoạn mới.

Cần biết, ông Đỗ Tiến Sĩ, mới được bổ nhiệm vào vị trí Tổng Giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của VinMetal thay cho ông Nguyễn Việt Quang cách đây chưa đầy một tháng.

Trong bối cảnh đó, vị trí Tổng giám đốc sẽ được chuyển giao lại cho ông Phạm Nhật Quân Anh. Ông Phạm Nhật Quân Anh hiện là Thành viên HĐQT Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinFast và từng giữ nhiều vị trí quản lý chủ chốt tại doanh nghiệp xe điện này như Phó Chủ tịch, Phó Tổng Giám đốc Thường trực phụ trách Hậu mãi Toàn cầu, Giám đốc Khối Kế hoạch, Điều phối và Kiểm soát Chất lượng... “Thái tử” Vingroup được đánh giá là đã có đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển mạnh mẽ của VinFast, từ giai đoạn nội địa hóa ban đầu đến chiến lược mở rộng toàn cầu.

Trong thông cáo báo chí, Vingroup khẳng định việc hợp tác và hỗ trợ toàn diện với Thép Pomina thể hiện chủ trương nhất quán của Tập đoàn trong việc chủ động hợp tác với các doanh nghiệp Việt để nâng đỡ nhau cùng phát triển, góp phần xây dựng cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam ngày càng lớn mạnh, đoàn kết và có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, đóng góp thiết thực vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Áp lực cạnh tranh trong ngành thép sẽ gia tăng?

Trong một diễn biến liên quan, Thép Pomina mới đây đã thông báo về việc chuẩn bị tổ chức họp ĐHĐCĐ bất thường để bàn kế hoạch tái cấu trúc. Mặc dù nội dung chi tiết chưa được công bố nhưng với diễn biến hiện tại, nhiều khả năng, cuộc họp này sẽ xoay quanh câu chuyện hợp tác với Vingroup.

Cần biết, đây đã là lần thứ ba hãng thép này tiến hành tái cấu trúc thông qua việc hợp tác với đối tác chiến lược. Hai lần trước đó, các cuộc tái cấu trúc đã không thành công. Lần hợp tác đầu tiên là Nansei Steel - một doanh nghiệp thép đến từ Nhật Bản, lần thứ hai là với THACO.

Cuộc khủng hoảng của Pomina bắt nguồn từ quyết định vay nợ để đầu tư dự án lò cao giai đoạn 2019-2020. Dự án thực hiện đúng lúc đại dịch COVID-19 hoành hành, khiến chuyên gia không thể nhập cảnh, dẫn đến tiến độ bị kéo dài ngoài dự kiến và đội vốn nghiêm trọng.

Đáng chú ý, trong báo cáo phân tích mới đây, Công ty Cổ phần Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HSC, HoSE: HCM) đã đề cập đến câu chuyện giữa Vingroup và Thép Pomina. Các chuyên gia của HSC nhìn nhận đây là bước đi có tính chiến thuật nhằm giúp VinMetal có chỗ đứng nhanh hơn trong ngành thép bằng cách sử dụng công suất thép xây dựng sẵn có của Thép Pomina để cung cấp nội bộ cho Vinhomes.

HSC cho hay, các cơ sở sản xuất của Pomina có thể sử dụng được bao gồm một nhà máy cán thép xây dựng (công suất thiết kế 1,5 triệu tấn/năm) và một lò cao (1 triệu tấn/năm) dự định làm nguyên liệu đầu vào.Nếu các cơ sở sản xuất này được khôi phục, công suất thép xây dựng 1,5 triệu tấn/năm có thể được đưa vào thị trường. Sản lượng này tương đương với khoảng 10-11% tổng nhu cầu dự kiến hằng năm của thị trường (trên 13 triệu tấn).

Tuy nhiên, cũng theo quan điểm của HSC, các cơ sở sản xuất và công nghệ hiện tại của Pomina đã lỗi thời và không phù hợp với các mục tiêu này. Do đó, nếu việc tiếp quản Pomina được thực hiện, Vingroup sẽ cần tái cơ cấu công ty này một cách toàn diện. Điều này có nghĩa là Vingroup sẽ phải đầu tư một khoản vốn lớn để nâng cấp các cơ sở sản xuất lỗi thời và đầu tư chuyên biệt hơn vào năng lực sản xuất thép dẹt và thép hình, đáp ứng mục tiêu về thép dùng để sản xuất ô tô và thép làm đường ray.

HSC cho rằng nếu vị thế của Pomina cải thiện mạnh sau khi được VinMetal tiếp quản, áp lực cạnh tranh sẽ gia tăng và có tiềm năng lấy đi thị phần của các công ty dẫn đầu hiện tại, trong đó có Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG).