Công ty Cổ phần Vinacafé Biên Hoà (HoSE: VCF) mới đây đã thông báo về việc không đáp ứng điều kiện công ty đại chúng. Theo đó, VCF cho biết căn cứ danh sách tổng hợp người sở hữu chứng khoán do Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) lập ngày 28/7/2025 (ngày chốt danh sách (25/7/2025), công ty có tổng cộng 538 cổ đông.

Trong đó, 1 cổ đông lớn nắm giữ 98,79% số cổ phiếu có quyền biểu quyết (Công ty TNHH MTV Masan Beverage), 537 cổ đông còn lại nắm giữ 1,21% số cổ phiếu có quyền biểu quyết.

Căn cứ thông tin nêu trên, Vinacafé Biên Hòa không đáp ứng điều kiện công ty đại chúng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 32 Luật Chứng khoán số 54/2019/QH14 được sửa đổi, bổ sung tại điểm a khoản 11 Điều 1 Luật số 56/2024/QH15, cụ thể: không đảm bảo có tối thiều 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn nắm giữ.

Vinacafé Biên Hoà cho biết cam kết tiếp tục thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ liên quan đến công ty đại chúng cho đến khi nhận được thông báo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về việc chẩm dứt tư cách công ty đại chúng theo quy định pháp luật hiện hành.

Theo Thông tư 19/2025/TT-BTC và Luật Chứng khoán sửa đổi năm 2024, điều kiện để duy trì tư cách công ty đại chúng là phải có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỷ đồng trở lên, có vốn chủ sở hữu từ 30 tỷ đồng trở lên và có tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn nắm giữ.

Việc Vinacafé Biên Hoà không thoả mãn các điều kiện này có thể khiến công ty phải rời sàn HoSE sau khi nhận được thông báo của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước về việc chấm dứt tư cách công ty đại chúng.

Cổ phiếu VCF chính thức niêm yết HoSE từ tháng 1/2011, giao dịch trên sàn khoảng hơn 24 năm cho đến nay. VCF hiện là cổ phiếu đắt nhất sàn HoSE, với giá đóng cửa phiên 1/8 ở mức 313.000 đồng/cổ phiếu.

Dù thị giá luôn duy trì ở vùng giá cao, nhưng do cơ cấu cổ đông cô đặc như đã nêu trên, khiến thanh khoản của VCF trên thị trường chứng khoán không cao, khối lượng giao dịch bình quân trên thị trường chỉ đạt khoảng hơn 1.200 đơn vị mỗi phiên.

Tập đoàn Masan bắt đầu chiến lược thâu tóm Vinacafé Biên Hòa từ năm 2010, trước khi công ty này niêm yết trên sàn. Bằng việc mua lại cổ phần từ các cổ đông lớn như VinaCapital, VF1, Quỹ Vietcombank, và Vietnam Holding, Masan đã đạt tỷ lệ sở hữu 20% tại VCF.

Sau đó, thông qua Masan Consumer, Masan đã chào mua công khai 13,32 triệu cổ phiếu VCF từ 12/9/2011 đến 11/10/2011, tương đương 50,11% vốn điều lệ, với ước tính chi phí hơn 1.000 tỷ đồng. Đến tháng 2/2018, Masan tiếp tục mua thêm gần 8 triệu cổ phiếu VCF, với ước tính chi phí khoảng 1.600 tỷ đồng theo thị giá lúc đó.

Quay lại câu chuyện về việc không thoả mãn điều kiện công ty đại chúng, quy định ít nhất 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết phải do tối thiểu 100 nhà đầu tư nhỏ nắm giữ, không bao gồm các cổ đông lớn, nhằm đảm bảo tính phân tán cổ đông, hạn chế tình trạng tập trung quyền lực và tăng cường minh bạch trên thị trường.

Ngoài Vinacafé Biên Hòa, nhiều doanh nghiệp trong năm 2025 đã rời sàn chứng khoán vì nguyên nhân này như Công ty Cổ phần Nước sạch Quảng Trị (NQT), Công ty Cổ phần Dệt may 29/3 (HCB), Công ty Cổ phần Đóng tàu Sông Cấm (SCY),…

Không những vậy, nhiều doanh nghiệp cũng không đảm bảo quy định về vốn điều lệ cũng phải rời sàn chứng khoán như Công ty Bê tông Ly tâm Điện lực Khánh Hoà (KCE), Công ty Mỹ Trà Tourist (MTC), Công ty Dịch vụ Xuất bản Giáo dục Hà Nội (EPH),… Các doanh nghiệp này phần lớn đang giao dịch tại sàn HNX.