Tờ Tạp chí phố Wall nhận định, hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được các nước thông qua hôm 5/10 là một chiến thắng cho Nhật Bản và các đồng minh khác của Mỹ, trong cuộc chiến với Trung Quốc để định hình tương lai của thương mại toàn cầu. 

Từ khi các cuộc đàm phán TPP diễn ra, Bắc Kinh vẫn luôn lặng lẽ quan sát từ bên ngoài, và quyết định không tham gia vì nhiều lý do. TheoMarket Watch, một nguyên nhân Trung Quốc không muốn tham gia TPP là vì phát biểu của Tổng thống Obama khi công bố hiệp định này: "Khi hơn 95% khách hàng tiềm năng của chúng ta sống ngoài biên giới nước Mỹ, chúng ta không thể để những nước như Trung Quốc soạn ra luật lệ cho kinh tế toàn cầu".

Tiến sỹ Joshua P. Meltzer - chuyên gia về kinh tế toàn cầu và phát triển tại Viện Brookings cho biết, ban đầu Trung Quốc nhìn nhận TPP là công cụ nhằm kiềm chế mình. Điều này một phần do Bắc Kinh lo ngại về chiến lược "xoay trục" sang châu Á của Washington, mà trong đó TPP là bước đi về mặt kinh tế.

Trung Quốc đã từng được mời tham gia tổ chức thương mại này, nhưng quốc gia này đã từ chối vì không thể tuân theo nhiều quy định được đưa ra như mở cửa lĩnh vực tài chính.

Không tham gia vào TPP đồng nghĩa với việc Trung Quốc đã bỏ qua cơ hội hình thành trụ cột quan trọng trong hệ thống thương mại toàn cầu. Thêm vào đó, quốc gia này cũng sẽ phải chịu thiệt do giao thương chuyển hướng, các chuyên gia nhận định.

Theo nghiên cứu của hai nhà khoa học Peter A. Petri - Viện kinh tế quốc tế Peterson, và Michael G. Plummer – giáo sư kinh tế quốc tế đại học John Hopkins, không gia nhập TPP sẽ khiến Trung Quốc thiệt hại 46 tỷ USD trong 10 năm tới.

Còn nếu tham gia TPP (cùng với Hàn Quốc, Indonesia, Philippines và Thái Lan - những nước đang bày tỏ sự quan tâm), GDP nước này đến năm 2025 sẽ tăng thêm 800 tỷ USD. Con số này với Mỹ cũng lên gần 330 tỷ USD. Rõ ràng, đây là nền tảng để Mỹ - Trung cân nhắc tìm cách hợp tác kinh tế nhiều hơn nữa.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây liên quan đến Hiệp định đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), Bộ trưởng Thương mại Gao Hucheng của Trung Quốc vừa tuyên bố: "Trung Quốc hy vọng Hiệp định TPP và các thỏa thuận thương mại tự do trong khu vực có thể thúc đẩy lẫn nhau, từ đó thúc đẩy đầu tư, thương mại và tăng trưởng trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương".

Ông Gao nhấn mạnh Trung Quốc sẽ đánh giá một cách toàn diện và có hệ thống về TPP.

Ông Gao cho biết thêm Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ trong việc xây dựng các bộ quy tắc thương mại toàn cầu dựa trên tinh thần đa phương, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế các nước trong khu vực cũng như thế giới.

Hiện tại, Trung Quốc đã chính thức ký kết 14 thỏa thuận thương mại tự do với 22 nước và khu vực, trong đó có Thụy Sĩ, New Zealand, Úc, Hàn Quốc và ASEAN.

Phương Anh (TH theo VNE, NCĐT)