Xu hướng và thực tế chưa đồng điệu

Phát biểu trong buổi “Đối thoại với lãnh đạo toàn cầu về biến đổi khí hậu và tiếp cận năng lượng sạch tại Việt Nam” diễn ra tại Hà Nội vào đầu tháng 3/2017, ông Tomaso Andreatta, Chủ tịch Tiểu ban Tăng trưởng xanh thuộc EuroCham (Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam) cho rằng, việc xây dựng các CTX tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn sơ khai với rất ít những công trình trong nước được cấp giấy chứng nhận công trình xanh. Theo đó, tại Việt Nam hiện nay mới chỉ có chưa đến 100 công trình xanh đã và đang được phát triển ở các giai đoạn khác nhau - con số này quá thấp so với hơn 2.100 dự án tại Singapore và hơn 750 công trình xanh tại Úc. Riêng CTX chuẩn LEED, có khoảng 80.000 công trình đã và đang thiết kế theo tiêu chuẩn LEED tại Mỹ, khoảng 100 tại Thái Lan và Việt Nam chỉ ở con số khá khiêm tốn là 30 công trình.Điều đáng nói là, phần lớn các CTX đều... thuộc lĩnh vực công nghiệp. Đối với lĩnh vực nhà ở, số lượng các căn hộ xanh vẫn còn rất khiêm tốn. Nói cách khác, người tiêu dùng Việt Nam vẫn "khát" những căn hộ xanh như khát nước.

Trên thực tế, những dự án nhà ở, căn hộ thương mại được công nhận chuẩn CTX rất ít. Tiên phong trên thị trường bất động sản xanh nổi bật Phuc Khang Corporation là đơn vị tiên phong và duy nhất hiện nay theo đuổi đầu tư phát triển chuỗi căn hộ xanh chính phẩm theo tiêu chuẩn Mỹ (LEED)-tiêu chuẩn khắt khe nhất về công trình xanh và dự án Diamond Lotus Riverside là "phát súng đầu tiên" của chủ đầu tư này. Dự án có diện tích 1,68ha với mật độ xây dưng chiếm 19%, tổng vốn đầu tư 1.268 tỷ đồng, được mệnh danh là căn hộ sinh thái ven sông cách chợ Bến Thành 5 phút . Dự án có 3 Block chung cư, cao 22 tầng, với thiết kế độc đáo và duy nhất tới thời điểm này là cầu dây văng nối liền 3 tháp toà nhà, có vườn thiền trên không rộng 5,000m2 và 300 m tiếp xúc trực diện mặt tiền sông.

Bà Melissa Merry Weather – Chủ tịch Hội đồng CTX Việt Nam cũng là đơn vị tư vấn công trình đạt tiêu chuẩn LEED cho rằng, dự án Diamond Lotus Riverside sẽ giúp cải thiện môi trường xanh cho cộng đồng và nâng cao chất lượng sống của người dân. Việc áp dụng tiêu chuẩn xanh này tuy chi phí đầu tư ban đầu sẽ tăng nhưng nhờ tiết kiệm năng lượng, nước và sự hữu ích từ môi trường…nên sẽ giảm chi phí sau khi vận hành sau này. Được biết, ở Việt Nam, chuỗi căn hộ xanh Diamond Lotus là dự án đầu tiên của Nhà Phát triển CTX Phuc Khang Corporation được thiết kế, thi công và vận hành theo chuẩn LEED của Mỹ.

Cần sự thay đổi ngay từ nhận thức

CTX tác động rất lớn trong yếu tố sức khỏe cho cư dân là điều quan trọng thời gian dài đối với cộng đồng, những cư dân sống trong CTX sẽ là người được hưởng lợi từ việc tiết kiệm các chi phí, thể hiện rõ ở hóa đơn tiền điện, tiền nước, giảm chi phí vận hành và bảo dưỡng và nâng cao năng suất lao động, và sức khỏe của người sử dụng công trình … đặc biệt môi trường sinh thái bền vững theo chuẩn mực xanh toàn cầu, và tuổi thọ công trình bền vững hơn.

Không chỉ tiết kiệm hàng tỷ đồng mỗi năm thông qua tích kiệm điện trong mỗi công trình, tòa nhà, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả còn giúp giảm phát thải khí nhà kính, giảm thải khí CO2 ra môi trường. Tuy nhiên, thách thức cũng rất lớn. Theo các chuyên gia, phải có được các chủ đầu tư tận lực, tận tâm, cùng chung chí hướng; phải có các thiết kế xây dựng đồng bộ với những cam kết tuân thủ ngay từ đầu các quy chuẩn.

Bà Lưu Thị Thanh Mẫu, Tổng Giám đốc Phúc Khang Corporation cho biết, làm CTX sẽ làm tăng tổng vốn đầu tư lên nhiều như, chi phí tư vấn xanh, vật liệu xanh, trang thiết bị kỹ thuật xanh,… và chi phí đăng ký cấp chứng nhận xanh, kéo dài thời gian thi công do thủ tục phức tạp, buộc chủ đầu tư thông thường phải lựa chọn tăng giá thành hoặc giảm bớt lợi nhuận.

Để phát triển căn hộ xanh chính phẩm Diamond Lotus Riverside tiêu chuẩn xanh LEED của Mỹ đầy khắt khe từ khâu thiết kế, thi công và vận hành, chúng tôi đã phải tốn thêm 10% - 12% chi phí đầu tư ban đầu cho dự án. Song, không phải vì xây dựng xanh mà buộc khách hàng phải trả giá thêm cho sản phẩm, bởi giá căn hộ hoàn toàn phụ thuộc vào yếu tố cung cầu của thị trường và đây cũng là vấn đề khó cho doanh nghiệp. Nếu chỉ nghĩ đến lợi nhuận doanh thu thì chúng ta không thể phát triển CTX, phải nghĩ đến lợi ích lâu dài cho cư dân, cộng đồng và doanh nghiệp. Chúng tôi hi vọng rằng không chỉ có Phúc Khang mà chúng ta sẽ có thêm sự liên kết của các nhà phát triển Công trình xanh như tinh thần Hội thảo Công trình xanh do Hiệp hội BĐS Việt Nam phát động.” Bà Mẫu chia sẻ.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Thanh Toàn, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hồ Chí Minh cho biết, người dân không chỉ có nhu cầu ở mà còn có nhu cầu "thở". Tuy nhiên, trên thực tế, đa phần các dự án nhà ở, dự án phát triển đô thị lại ít hoặc không xây dựng mảng xanh, thậm chí cắt xén đất dành cho cây xanh để xây dựng các công trình thương mại, dịch vụ nhằm mục đích kinh doanh.

Theo các chuyên gia, do lợi ích bền vững của các công trình xanh cũng như nhận thức của các chủ đầu tư và khách hàng, thị trường công trình xanh dự báo tăng trưởng ở mức 13% giai đoạn 2015-2020. 

“Với sự tăng nóng của thị trường xây dựng Việt Nam, rõ ràng chúng ta cần làm cuộc cách mạng xanh trong xây dựng sẽ góp phần giảm sử dụng năng lượng trong quá trình vận hành, đem lại chất lượng cuộc sống tốt hơn", ông Nguyễn Công Thịnh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) đề xuất; đồng thời cho rằng, nhà nước cần ban hành chính sách tổng thể nhằm khuyến khích các chủ đầu tư bất động sản phát triển các công trình xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.  

Hùng Phạm