Trong đề án xử lý nợ xấu đã được Chính Phủ thông qua, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra cam kết đến hết năm 2015 sẽ đưa tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống về mức 3%. Tuy nhiên để có thể thực hiện được điều này là không hề đơn giản. Chính vì vậy ngay từ những ngày đầu năm, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ra yêu cầu các đơn vị phải chủ động triển khai thực hiện các giải pháp xử lý nợ xấu theo chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị.

Trong đó nhiệm vụ trọng tâm đó là tập trung là triển khai các giải pháp để xử lý nợ xấu, gắn việc xử lý nợ xấu, thực hiện cơ cấu lại hệ thống các TCTD với việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng, mở rộng hoạt động kinh doanh.

Bên cạnh đó các ngân hàng thương mại dưới sự giám sát của NHNN cũng phải tích cực trích lập Dự phòng rủi ro để bản thân ngân hàng có thể xử lý nợ xấu, hoặc một phần nợ xấu của ngân hàng mình. Đồng thời, phải lên kế hoạch bán nợ xấu cho Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) không được phép giấu nợ xấu.

Đối với VAMC, Thống đốc NHNN cũng đã yêu cầu chỉ đạo đơn vị này phải phối hợp với các tổ chức tín dụng đẩy mạnh mua, xử lý nợ xấu bằng các biện pháp theo quy định của pháp luật hiện hành,…

Theo số liệu gần nhất được công bố, tính đến hết năm 2014, VAMC đã mua được 137 nghìn tỷ đồng nợ gốc với giá trị trái phiếu 108.000 tỷ đồng. Riêng xử lý nợ xấu đã mua, tính đến 31/12/2014, VAMC xử lý được trên 5.100 tỷ đồng bằng các biện pháp thu hồi nợ, phát mại, đấu giá, bán tài sản, bán khoản nợ thông qua hình thức VAMC xử lý trực tiếp hoặc ủy quyền cho các tổ chức tín dụng.

Mới đây để có thể hoàn thành mục tiêu đưa nợ xấu về mức 3% vào cuối năm nay, NHNN đã đồng ý cho VAMC được phép phát hành trái phiếu đặc biệt năm 2015.

Cụ thể VAMC sẽ được phép phát hành tối đa 80.000 tỷ đồng trái phiếu đặc biệt trong năm 2015. Trước đó VAMC đã chủ động xây dựng kế hoạch mua nợ 2015 từ 80.000 đến 100.000 tỷ đồng. Con số trái phiếu đặc biệt 80.000 tỷ đồng là do Ngân hàng Nhà nước phê duyệt theo đề xuất của VAMC.

Thời hạn trái phiếu đặc biệt tối đa sẽ là 05 năm. Theo đó tùy vào từng khoản nợ xấu được mua và thỏa thuận mua bán, xử lý nợ xấu giữa VAMC và các tổ chức tín dụng mà tổ chức này sẽ quyết định thời hạn trái phiếu đặc biệt cho phù hợp.

Không chỉ vậy để tạo điều kiện thuận lợi cho VAMC trong tiến trình xử lý nợ xấu, Chính phủ cũng đã tiến hành sửa đổi Nghị định 53 theo đó VAMC được phép mua nợ theo hai hình thức là trái phiếu đặc biệt và cơ chế giá thị trường. Cùng với đó là xử lý nợ xấu đã mua thông qua phát mại để thu nợ; trực tiếp cơ cấu lại nợ xấu thay vì ủy quyền cho các tổ chức tín dụng thực hiện như trước.  Với những khoản nợ mua theo giá thị trường, có thể xử lý dưới hình thức tham gia góp vốn cùng con nợ tìm cách tái cấu trúc lại doanh nghiệp.

Đánh giá về điều này, ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) cho biết: “Theo tôi, đây là những bước đi quyết định để cùng hệ thống ngân hàng đưa tỷ lệ nợ xấu/tổng dư nợ về mức 3% trong năm nay”.

Tuy nhiên ông Hùng cho rằng để VAMC hoạt động có hiệu quả hơn Chính phủ nên tạo ra hành lang, cơ chế pháp lý cho VAMC thực thi các nhiệm vụ. Bởi theo ông trong hai năm qua, việc triển khai mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt của tổ chức này gặp rất nhiều vướng mắc về xử lý tài sản, quyền định đoạt tài sản, bất động sản; tranh chấp, kiện tụng, luật này vướng luật kia. Thậm chí, có những khoản nợ đã được tòa xử thắng cho chủ nợ, chuyển xuống cơ quan thi hành án mà vẫn tồn đọng.

Do đó ông Hùng kiến nghị Nhà nước nên có bộ luật riêng về xử lý nợ xấu cho VAMC thì đơn vị này mới có thể giải quyết dứt điểm được nợ xấu.

“Ý thức trả nợ, vướng mắc luật pháp, trì trệ trong thi hành án là những yếu tố khiến cho các đơn vị chủ nợ như VAMC mất hết quyền đòi nợ. Tôi nghĩ, Nhà nước phải có bộ luật về xử lý nợ xấu, cho VAMC “thanh kiếm” thì mới giải quyết triệt để được vấn đề”. – ông Hùng chia sẻ.

Ngọc Anh (TH theo Vneconomy; Tin tức; ĐTCK; TBTCVN)