Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko vừa ký ban hành luật "Thanh lọc chính quyền" quy định cơ sở pháp lý và tổ chức cho việc kiểm tra "lòng tin vào chính quyền" của các công chức nhà nước và các đối tượng tương đương, quan chức địa phương, cũng như tạo điều kiện xây dựng hệ thống chính quyền mới theo tiêu chuẩn châu Âu.

Theo luật này, đối tượng để thanh lọc là tất cả các công chức nhà nước, nhân viên cơ quan chính quyền địa phương, giữ chức vụ từ ngày 25/2/2010 đến hết ngày 22/2/2014, tức là giai đoạn cầm quyền của cựu Tổng thống Viktor Yanukovych.

Ông Poroshenko nói thêm, đạo luật sẽ ảnh hưởng đến khoảng 1 triệu người bởi đạo luật này yêu cầu thanh tra đối với toàn bộ quan chức trung ương và địa phương.

Các quan chức làm việc ít nhất 1 năm trong chính quyền của ông Yanukovych có thể sẽ bị cấm tham gia chính trường trong vòng từ 5 – 10 năm theo quy định mới.

Các viện lập pháp riêng rẽ sẽ thông qua dự luật vào tuần tới, sẽ buộc các viên chức tư pháp và công lực kê khai tài sản về tài chính cùng với các tài sản khác, cũng như tài sản của gia đình họ.

Luật cũng quy định việc thành lập một đơn vị chống tham nhũng để điều tra những trường hợp các viên chức có lối sống vượt quá thu nhập được kê khai của gia đình họ.

Luật mới sẽ cấm giữ các chức vụ trong cơ quan hành pháp đối với những đối tượng có mức sống xa hoa, không giải thích được nguồn gốc thu nhập, từng ủng hộ phong trào đòi độc lập tại miền Đông-Nam, những người từng là kiểm soát viên và các chức vụ lãnh đạo bị cho là "chống lại cuộc biểu tình phản đối chính quyền cũ" hồi tháng 2/2014, hay còn gọi là Euromaidan...

Kể từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, Ukraine đã nổi tiếng trên thế giới về tham nhũng hầu như ở mọi cấp trong chính phủ cũng như công chức.

Tuy nhiên đạo luật mới này của Tổng thống Petro Poroshenko cũng đã gây sự phản ứng dữ dội từ phe đối lập và bị cáo buộc là hành động “đàn áp chính trị”.

Giới chuyên gia cũng lên tiếng chỉ trích đạo luật này. Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao Ukraine Vitaly Yarema cho rằng luật vi phạm Hiến pháp, cũng như không phù hợp với luật pháp quốc tế.

Ông Yarema đánh giá luật này đã vi phạm nguyên tắc về trách nhiệm cá nhân. Đại diện của Tổng thống về các vấn đề trẻ em cũng chỉ trích luật đã "vi phạm các quyền cơ bản và tự do của công dân, vi hiến và không phù hợp với các tiêu chuẩn pháp lý của châu Âu".

Phương Anh (TH)