Đây là lần đầu tiên Trung Quốc hé lộ cách theo dõi, đưa về nước và tịch thu tài sản những tội phạm tham nhũng bỏ trốn ra nước ngoài.

Kể từ khi Bộ Công an Trung Quốc mở “Chiến dịch săn cáo” từ tháng 7/2014 nhằm truy lùng các quan chức tham nhũng chạy trốn ra nước ngoài, hơn 500 nghi phạm cùng số tài sản trị giá 3 tỷ nhân dân tệ đã được “hồi hương”.

Theo SCMP, Ủy ban kiểm tra kỷ luật trung ương Trung Quốc (CCDI) hôm qua đăng một bài viết trên trang web cho biết, chiến dịch "săn cáo" do Văn phòng Hồi hương tị nạn và Thu hồi tài sản chịu trách nhiệm, bao gồm quan chức của CCDI, tư pháp và công tố viên, Bộ Ngoại giao, Bộ An ninh quốc gia, Bộ Công an, Bộ Tư pháp và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc.

Hồi tháng 1, Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng cường giám sát tài sản các quan chức tham nhũng chuyển ra nước ngoài bất hợp pháp thông qua hệ thống sòng bạc ở Macao. Sau khi chuyển tài sản thành công, các tham quan này bỏ trốn sang Mỹ, Canada và Australia để tránh bị trừng trị.

Ông Lưu Đông, vụ phó một đơn vị chuyên điều tra tội phạm kinh tế của Bộ Công an Trung Quốc, từng nói: “Tội phạm kinh tế giống như những con cáo xảo quyệt, chạy trốn ra nước ngoài để tránh bị trừng phạt nhưng chúng tôi là những thợ săn khôn ngoan sẽ bắt được chúng”.

Tuy nhiên, những “thợ săn khôn ngoan” này gặp nhiều trở ngại tại những nước chưa có hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc như Mỹ, Úc, Canada… Chính phủ các nước phương Tây từ lâu phải miễn cưỡng bàn giao nghi phạm cho Bắc Kinh vì lo ngại “sự thiếu minh bạch trong hệ thống tư pháp” ở nước này.

Theo đó, trong một số vụ, Trung Quốc sẽ cho điều tra viên đi thuyết phục những kẻ chạy trốn về nước, nhưng cũng có vụ, họ sẽ cung cấp bằng chứng về hoạt động tội phạm cho nước chủ nhà để hồi hương những người nhập cư bất hợp pháp trực tiếp hoặc thông qua nước thứ ba.

CCDI cho biết tài sản bất hợp pháp được chuyển về nước qua nhiều đường khác nhau, từ việc thực thi các thỏa thuận luật pháp song phương, đến kiện ra tòa án dân sự địa phương, áp dụng luật tịch biên tài sản phạm tội ở nước ngoài hoặc ở Trung Quốc. Một biện pháp nữa là thỏa thuận với các nghi phạm hoặc gia đình nghi phạm trả lại những tài sản bất chính.

Theo CCDI, phải kết hợp nhiều biện pháp mới thu hồi được tài sản tham nhũng bị tẩu tán ra nước ngoài, như: thực thi các thỏa thuận luật pháp song phương, kiện ra tòa án dân sự địa phương, áp dụng luật tịch biên tài sản phạm tội ở nước ngoài hoặc ở Trung Quốc. Một lựa chọn khác là dàn xếp với các nghi phạm hoặc gia đình để “hồi hương” tài sản bất chính.

Tờ Financial Times (Anh) hôm 18/3 đưa tin ông Vương Kỳ Sơn, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, sắp có chuyến thăm Mỹ trên cương vị Bí thư CCDI. Giới phân tích nhận định sứ mệnh chính của gương mặt chống tham nhũng kỳ cựu này là tìm kiếm sự trợ giúp của Washington nhằm đẩy mạnh chiến dịch “săn cáo”.

Theo IB Times, có khoảng 18.000 quan chức Trung Quốc đã chạy trốn khỏi đất nước trong vòng 20 năm qua, mang theo số tiền tham nhũng khoảng 129 tỷ USD.

Trâm Anh (TH)