Tuần qua có một vụ việc mà những người làm báo chúng tôi coi là khá hy hữu. Đó là cuộc họp diễn ra vào chiều 17/7/2015 của Thường vụ Thành uỷ, TP. Đà Nẵng xung quanh việc con gái ông Trần Thọ, Bí thư đương nhiệm Thành uỷ Đà Nẵng là chị Trần Thị Yến Minh - một giáo viên trước đó được chính quyền bố trí cho 400m2 đất tái định cư ở quận Cẩm Lệ; nhưng để tiện sinh hoạt, chị Yến Minh xin được chuyển về trung tâm thành phố bằng việc đổi lại một mảnh đất khác với diện tích 180m2 tại ngã tư Trần Quý Cáp - Phan Bội Châu (quận Hải Châu). Sự việc ấy đã được thông tin trên báo trước đó ít giờ và ít nhiều đã gây phản cảm trong dư luận. Vậy mà mấy ai nghĩ rằng: Ngay buổi chiều hôm sau, Thường vụ Thành uỷ đã họp gấp để xử lý vụ việc. Điều khiến dư luận cảm kích là cuộc hợp này đã mở cửa cho các phóng viên báo chí dự. Chỉ riêng động thái ấy thôi đã cho thấy tính minh bạch và sự tôn trọng các thông tin từ giới truyền thông ở thành phố Đà Nẵng.

Tại cuộc họp, ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng dẫn giải rằng, từ trước đến nay việc bố trí đất tái định cư cho dân là theo phương án được duyệt. Người dân có mong muốn đổi sang khu vực khác sẽ được chính quyền xem xét, bố trí trên cơ sở nơi chuyển đến còn đất, kèm điều kiện nộp tiền đất tái định cư theo khung giá ở khu vực mới. Như vậy, theo Chủ tịch Đà Nẵng, chị Minh được bố trí 400 m2 đất tái định cư ở quận Cẩm Lệ sau khi mảnh đất đứng tên chị phải giải tỏa phục vụ dự án khu đô thị Phước Lý. Căn cứ vào chủ trương của thành phố, chị Minh làm đơn xin đổi vị trí đất tái định cư để thuận tiện sinh hoạt. Việc người dân xin đổi đất tái định cư về trung tâm không có gì trái pháp luật và không phải cá biệt ở Đà Nẵng.

Sau lời phát biểu của ông Chủ tịch, Bí thư Trần Thọ nói: Bản thân ông và con gái nghĩ đơn giản. Thấy dân xin chuyển vị trí tái định cư được nên con ông cũng bày tỏ nguyện vọng chuyển về trung tâm và được UBND TP phê duyệt. Vị trí đất thuận tiện hơn nhưng diện tích nhỏ lại. Mặc dù vậy, con gái ông đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo pháp luật. Nguyện vọng đổi vị trí đất không phải kinh doanh mà chỉ để ở, chứ không phải là buôn bán, lướt sóng kiếm lời. Tuy nhiên khi có thông tin trên báo chí, tôi động viên con trả lại đất cho thành phố về ở với ba, chứ không thể ở đó nữa, để nhà nước bố trí cho người khác. Sai thì không sai nhưng mình thấy nó không phù hợp thì trả lại, còn sau này thành phố bố trí cho ở đâu thì ở đó. Cống hiến cho thành phố mấy chục năm, giờ xảy ra chuyện này thực ra tôi rất buồn. ông Thọ chùng giọng và đặt câu hỏi: "Các đồng chí thường vụ Thành ủy thấy tôi có vấn đề đặc quyền đặc lợi gì ở đây không?".

Phòng họp im lặng hơn một phút sau đó, Giám đốc Công an thành phố Đà Nẵng Lê Văn Tam lên tiếng: "Việc cho phép người dân đổi vị trí đất tái định cư là chủ trương có từ lâu. Chị Minh có nhu cầu thực sự để ở chứ không phải để mua đi bán lại". Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Ủy ban mặt trận tổ quốc Việt Nam thành phố Đà Nẵng nói thêm, việc đổi vị trí đất của chị Minh do hội đồng thành phố quyết định, chứ không phải cá nhân ông Thọ nên không có chuyện giấu diếm hay bao che. "Ông Thọ bảo con trả lại đất thì nhiều người ở thành phố trả lại lắm", ông Hùng nêu ý kiến. 

Bà Lương Nguyệt Thu, Trưởng Ban Pháp chế HĐND TP Đà Nẵng cho rằng, ông Thọ là người có nhiều đóng góp và đang có những đấu tranh chống tiêu cực của thành phố, bị ảnh hưởng bởi sự việc của con gái là điều đáng tiếc. Theo bà, "nếu việc chuyển đổi không đúng quy trình thì người có thẩm quyền thực hiện chịu trách nhiệm chứ đâu phải do ông Thọ giả mạo giấy tờ, hay tác động gì để được đất cho con". Được biết, ngay sau cuộc họp của Thường vụ Thành uỷ Đà Nẵng, ngày 20/7, chị Trần Thị Yến Minh (con gái Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Trần Thọ), đã làm đơn gửi UBND thành phố về việc trả lại hai lô đất tái định cư tại ngã ba đường Trần Quý Cáp - Phan Bội Châu (quận Hải Châu).

Từ sự việc này, tự nhiên những người làm báo chúng tôi liên tưởng đến đường dây "ăn đất" ở thành phố Hải Dương mà  phải tốn khá nhiều công sức, nhóm phóng viên Báo Kinh doanh & Pháp luật mới phanh phui từ hơn một năm nay, sau đó chuyển tải trên hàng chục số báo. Nhưng thật buồn là mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ. Mặc dù cách nay gần một năm; ngày 7-10-2014, đồng chí Trần Đức Lượng, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ đã ký văn bản số 2398/TTCP-C.IV gửi Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương, đồng gửi Báo Kinh doanh & Pháp luật “Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét, giải quyết theo thẩm quyền và quy định pháp luật hiện hành 3 vụ việc mà Báo Kinh doanh & Pháp luật đã đề cập.” Xin được nhắc lại nội dung văn bản này:

 “Thanh tra Chính phủ nhận được Công văn số 72/CV/BKD&PL ngày 06/8/2014 của Báo Kinh doanh và Pháp luật, trong đó đã phản ánh có một đường dây với sự câu kết và có dấu hiệu tiếp tay của một số quan chức của tỉnh Hải Dương với “trùm tín dụng đen” Phạm Thị Hương và đề nghị làm rõ:

Tài sản là đất của bà Nguyễn Thị Phương Thảo, sinh năm 1985, công tác tại Văn phòng HĐND tỉnh Hải Dương (con gái ông Nguyễn Anh Cương -  Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương), sở hữu 7 lô đất biệt thự với giá trị lớn được mua từ năm 2008 đến năm 2011. Tài sản là đất của ông Bùi Đình Hoan - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Hải Dương, trong đó có 5 lô đất biệt thự do bố đẻ (là ông Bùi Huy Sùng sinh năm 1934) gần đến ngày mất đã mua và sau khi mất đã chuyển cho ông Bùi Đình Hoan trong năm 2011. Việc chuyển mục đích sử dụng 2397 m2 đất thành đất ở (nằm trên tuyến đường đôi Hồng Quang kéo dài thuộc khu 10, phường Bình Tân, thành phố Hải Dương) cho bà Phạm Thị Hương – trùm tín dụng đen ở thành phố Hải Dương, chưa tuân thủ đầy đủ các điều kiện pháp luật quy định (trong đó chữ ký tại nhiều văn bản liên quan đến thủ tục nhằm hợp pháp hóa quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất, là chữ ký có dấu hiệu giả mạo của người khác ký thay bà Hương).

Thanh tra Chính phủ đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét, giải quyết theo thẩm quyền và quy định pháp luật hiện hành 3 nội dung trên; trả lời công luận (Báo Kinh doanh và Pháp luật; người dân thành phố Hải Dương); báo cáo kết quả về Thanh tra Chính phủ.”

Ở thành phố Đà Nẵng, cuộc họp của Ban thường vụ họp về vụ đổi đất tái định cư của con gái Bí thư Thành uỷ cho báo chí dự; còn ở TP. Hải Dương, nội dung văn bản của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ đã rõ ràng là thế, vậy mà gần một năm trôi đi xem ra mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ và có nguy cơ bị chìm xuồng; nhất là khi việc chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đảng bộ ở các tỉnh, thành phố lại đang đến gần.

Xin được mở ngoặc để nói thêm là trong quá trình điều tra, thu thập tài liệu, nhóm phóng viên Báo Kinh doanh & Pháp luật đã thu được các tài liệu và đưa ra lời khẳng định trên mặt báo là trong hồ sơ chuyển nhượng lô đất 03 thành đất ở cạnh tuyến đường đôi Hồng Quang nối dài với diện tích gần 3000m2 có quá nhiều chữ ký và chữ viết giả. Việc đó đã rõ như 2 với 2 là 4 vậy. Nó cho thấy sự khuất tất trong vụ việc này, khiến cho Nhà nước bị thiệt hại hàng chục tỷ đồng. 

Khác xa với TP. Đà Nẵng, vụ việc này đang có nguy cơ bị chìm xuồng và trôi bào dĩ vãng. Cái thiệt là  Nhà nước mất tiền, người dân dần mất niềm tin vào Đảng và bộ máy chính quyền các cấp. Vụ con gái ông Cương, Phó Chủ tịch tỉnh Hải Dương tung tiền ôm 7 lô đất biệt thự; việc cụ Sùng trước 41 ngày qua đời vẫn phải ký vào hồ sơ mua 5 lô biệt thự rồi khi về với tổ tiên chuyển giao cho con trai là ông Bùi Đình Hoan, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương. Bản thân các vụ việc đó đã nói lên sự thật. 

Dù có ai đó biện hộ việc làm của cô Thảo, con gái ông Cương chỉ là lướt sóng, buôn đi, bán lại. Nhưng sự thật vẫn còn nguyên vẹn trong các chứng từ: Người ký hợp đồng là cô Thảo, còn người ký thanh toán tiền là bà trùm tín dụng đen Phạm Thị Hương. Còn cụ Bùi Huy Sùng (bố đẻ ông Hoan) cả đời chỉ có thú chơi đồ cổ, không hề biết kinh doanh bất động sản là gì, thế mà ở vào thời điểm gần đất, xa trời vẫn buộc phải ký vào hồ sơ mua 5 lô biệt thự.

Những vụ việc trên, thiết nghĩ nếu xảy ra ở TP. Đà Nẵng, thì tin rằng chỉ trong một tuần hoặc 2 tuần sẽ làm rõ và xử lý nghiêm minh và cuối cùng là thông tin cho người dân và nhà báo biết. Nhưng ở đây, chẳng hiểu vì lý do gì? Báo đăng, Thanh tra Nhà nước và các ngành chức năng đã có văn bản chỉ đạo làm rõ, song chưa hề có kết luận chính thức về các vụ việc mà báo chí đã tốn bao giấy mực để đăng tải.

Quả thật, là công dân, là nhà báo, chúng tôi thấy vui và cảm kích với việc làm của Đảng bộ TP. Đà Nẵng; song cũng thật buồn khi nhìn lại việc xử lý các vụ bê bối ở TP. Hải Dương?

Nhóm PVĐT