Thời gian vừa qua để góp phần vào việc thực hiện Nghị quyết TW4 và với tinh thần thượng tôn pháp luật, báo Kinh doanh & Pháp luật đã đăng loạt bài về các sai phạm của ông Lê Thanh Cung – Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương (BD), chiếm dụng trái phép cả trăm héc ta đất rừng cao su thuộc sở hữu Nhà nước (Lâm trường Long Nguyên), không nộp thuế thu nhập và tài nguyên cung như ra chủ trương trái luật cho phép Tổng Cty Becamex IDC phân lô, bán nền trong dự án kinh doanh bất động sản; bất chấp doanh nghiệp này chưa có Giấy chứng nhận QSDĐ, dự án chưa được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500. 

Nghiêm trọng hơn, ông Cung còn “bật đèn xanh” cho Becamex IDC để cho khách hàng xây dựng hàng trăm căn nhà trái phép.v.v vậy mà mới đây, ông Trần Văn Nam – Phó Chủ tịch UBND tỉnh BD – trả lời trên báo Lao Động ngày 17.11.2014, cho những sai phạm của ông Cung, Becamex IDC trong sự vụ trên.Tại sao ?

Phân lô, bán nền 1.200 lô đất, tại sao không xử lý theo quy định luật pháp ?

Như chúng tôi từng phản ánh: Khu dân cư Phú Chánh rộng 125,7 ha, dành cho tái định cư những hộ dân có đất, bị giải tỏa trong quy hoạch Khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ - đô thị BD (nay là TP mới BD). Sau khi đổi đất lấy cơ sở hạ tầng cho những hộ dân bị giải tỏa, phần đất còn lại, chủ đầu tư khu dân cư nói trên là Cty CP Kinh doanh và Phát triển BD (TDC) – Cty con của Becamex IDC - đã phân ra hàng ngàn lô đất để kinh doanh trên thị trường bất động sản. Tại nhiều “hợp đồng nguyên tắc mua bán, chuyển nhượng” nền đất cho khách hàng, thể hiện TDC bán đất với giá từ 3,5 triệu đồng/m2 trở lên… Điều đáng nói, tại các “hợp đồng nguyên tắc” bán đất, TDC đã không thể hiện TDC đã được cấp Giấy chứng nhận QSDĐ (sổ đỏ), mà chỉ là những lời hứa sẽ lo thủ tục sổ đỏ cho khách hàng (?).v.v… Hàng trăm người dân sau khi mua đất từ TDC, có nhu cầu xây dựng nhà ở; tuy nhiên, khi làm thủ tục xin giấy phép xây dựng, mới… té ngửa, khu dân cư chưa được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500, chưa có sổ đỏ... 

Thay vì phải xử lý hành vi phân lô bán nền, vi phạm luật pháp của TDC, thì ngày 15.4.2013, UBND tỉnh BD lại ra Thông báo số 72/TB-UBND, truyền đạt ý kiến ông Lê Thanh Cung – Chủ tịch UBND tỉnh BD, chỉ đạo các cơ quan chức năng phải cấp giấy phép xây dựng “tạm” cho khách hàng lỡ mua đất nền không sổ đỏ của TDC, để xây dựng nhà ở. 

Trong khi đó, chỉ đạo của Thông báo số 72 này là hoàn toàn trái quy định của Nghị định số 71/2010/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 23.6.2010, Nghị định 64/2012/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 4.9.2012, Thông tư 10/2012/TT-BXD của Bộ Xây dựng ban hành ngày 20.12.2012… về lĩnh vực xây dựng và cấp phép xây dựng.v.v… Từ Thông báo số 72 này, hàng trăm căn nhà từ 1 – 2 – 3 tầng đã mọc lên trong trạng thái “3 không” (không sổ đỏ, không quy hoạch 1/500, không giấy phép xây dựng chính thức) ở khu dân cư Phú Chánh. Chưa hết, ngày 8.10.2013, UBND tỉnh BD tiếp tục ra Thông báo số 241/TB-UBND, truyền đạt chỉ đạo của ông Trần Văn Nam – Phó Chủ tịch UBND tỉnh BD, “bật đèn xanh” cho Becamex IDC phân lô, bán nền tại các khu dân cư ở tỉnh BD, trong khi đơn vị này chưa được cấp sổ đỏ. 

Và, tại khu dân cư Phú Chánh (125,7 ha), UBND tỉnh BD tiếp tục cho phép TDC để người dân xây dựng nhà ở tràn lan, mà cơ sở pháp lý dưới cái gọi là “giấy phép tạm”, trong khi khu dân cư này hoàn toàn chưa được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500…Sai phạm từ việc phân lô bán nền và xây dựng trái quy định trên đã được khẳng định từ các cơ quan chức năng (gồm các sở, ngành: xây dựng, TNMT, tư pháp, UBND TP Thủ Dầu Một, TDC và Becamex), tại cuộc họp ngày 6.10.2014 vừa qua, do Sở Xây dựng tỉnh BD chủ trì, tổ chức. Ngay tại cuộc họp này, ông Đoàn Văn Thuận – Tổng GĐ TDC – tiết lộ: “Giấy phép sổ đỏ chỗ Becamex chuyển nhượng cho TDC đã xong gần hết, đang nằm trên bàn anh Danh (tức Phạm Danh – GĐ Sở TNMT tỉnh BD – PV). Anh Danh hứa trong tuần này sẽ giải quyết… Sau khi ký xong, TDC sẽ triển khai hàng loạt trên 1.200 hồ sơ…”. 

Điều này cho biết, từ trước đến nay, dù chưa được cấp sổ đỏ, nhưng TDC đã vi phạm luật pháp, “xé rào” phân lô bán 1.200 nền đất cho khách hàng. Việc ông Thuận tiết lộ con số phân lô, bán nền “khủng” trên đã khiến ông Nguyễn Thành Tài – GĐ Sở Xây dựng, chủ trì cuộc họp – kinh ngạc: “ Giờ ông “xì” ra cái 1.200 nền đất này mới chết chứ”. 

Lẽ ra, phải thấy việc TDC phân lô, bán nền 1.200 lô đất trước khi được cấp sổ đỏ là vi phạm luật pháp, thì điều không thể hiểu ở đây, ông Nguyễn Thành Tài – GĐ Sở Xây dựng tỉnh BD – lại chủ trương, chỉ đạo các sở, ngành tìm cách… lách luật, chạy cho sai phạm của TDC trong việc chuyển nhượng 1.200 nền đất không đúng quy định luật pháp. Ông Tài nói: “… vướng chỗ đó, đề nghị anh Thuận và mấy anh phối hợp tiếp tục nghiên cứu chỗ đó. Chúng ta lách được chỗ đó, thì 1.200 nền đất này mới ra được, chứ không lách được, thì cái 1.200 nền đất này mà … xì ra, nó sượng lắm”. 

Ông Tài chỉ đạo cấp dưới phản ánh vụ việc trên “đề nghị không nói tên dự án; chỉ nói trường hợp A, trường hợp B; chứ ra hội nghị nói tùm lum, báo đưa tin chết cha luôn”. Tại cuộc họp trên, không chỉ lãnh đạo Sở Xây dựng, bên cạnh đó, đại diện Sở TNMT tỉnh BD chẳng những không kết luận sai phạm của chủ đầu tư trong việc phân lô, bán nền; trái lại, còn phát biểu: “Nói chung, những dự án Becamex, các ngành, đặc biệt trong đó có Sở TNMT, đụng tới dự án nào của Becamex cũng đẩy nhanh tiến độ… cũng không phải khu này, còn nhiều khu dân cư khác nữa”. Qua đó, mới thấy cái uy của Becamex bao trùm khắp BD là thế nào, nên không phải ngẫu nhiên, sai phạm của Becamex rõ ràng như vậy, nhưng Cty này vẫn … ngoài vòng luật pháp.   

Bao che sai phạm ?

Trả lời báo Lao Động ngày 17.11.2014, ông Trần Văn Nam – Phó Chủ tịch UBND tỉnh BD – cho rằng, việc lãnh đạo tỉnh BD cho phép Becamex IDC phân lô, bán nền và xây dựng nhà ở, trong khi dự án của Becamex chưa có sổ đỏ, chưa được phê duyệt quy hoạch 1/500, là theo Nghị định 181/2004/NĐ-CP (cho phép thiếu bản sao quy hoạch 1/500). Ông Nam biện bạch, đó là cách “tháo gỡ vướng mắc, khó khăn và linh động giả quyết cho các doanh nghiệp, các hộ gia đình…”, mà không cho đó là sai phạm (?). Trong khi đó, bản chất vụ và diễn biến vụ việc hoàn toàn khác hẳn những gì ông Nam nói. 

Cụ thể: Việc ông Cung ra Thông báo 72 và ông Nam ra Thông báo 241, “bật đèn xanh” cho các dự án dân cư của Becamex phân lô, bán nền, xây dựng bằng giấy phép tạm trái phép, trong khi Becamex chưa có sổ đỏ, chưa được phê duyệt 1/500, rõ ràng là vi phạm Nghị định 71, Nghị định 64, Thông tư 10, Luật Đất đai 2003.v.v… Ông Nam đã không dám nhắc tới các quy định luật pháp này, phải chăng đó là bao che cho sai phạm của ông Cung, Becamex? 

Và, sẽ không có gì thuyết phục hơn, khi chính ông Lê Thanh Cung – Chủ tịch UBND tỉnh BD – đã buộc phải ra Thông báo số 30/TB-UBND, ngày 28.2.2014, yêu cầu Becamex IDC “tạm ngưng việc chuyển nhượng đất cho người dân, đến khi được cấp giấy chứng nhận QSDĐ mới được tiếp tục kinh doanh”. Thông báo 30 tạm ngưng phân lô bán nền này, ông Nam cũng không dám nhắc tới trong trả lời báo Lao Động. Nếu đó là cách “tháo gỡ vướng mắc, khó khăn…”, thì tại sao ông Cung phải ra Thông báo 30 yêu cầu Becamex ngưng phân lô bán nền ?

Người dân lãnh đủ hậu quả ?

Ngay tại buổi họp ngày 6.10 vừa qua của các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh BD, người ta đã buộc phải thừa nhận hàng loạt sai phạm trong chủ trương cho phép Becamex phân lô bán 1.200 nền đất và đang gây ra hậu quả lớn, dẫn đến hàng trăm hộ dân (254 căn nhà) hiện trong cảnh thiệt đơn, thiệt kép. 

Chúng tôi xin dẫn ra đây hàng loạt ý kiến của các cơ quan Sở Xây dựng, Sở TNMT, Sở Tư pháp… phát biểu trong cuộc họp bàn cách “lách luật” cho sai phạm phân lô bán 1.200 nền đất cho TDC – tức Cty con của Becamex IDC. Ông Nguyễn Thành Tài – GĐ Sở Xây dựng nói: “Cái phần tái định cư là ổn rồi. Nhưng cái phần kinh doanh…, ý tôi đặt vấn đề này ra còn rối nữa; chứ không phải đơn giản đâu. Phải xin ý kiến Sở TNMT rồi từ từ gỡ nữa… 

Chứ đem cái này ra còn rối nữa”. Đại diện UBND TP. Thủ Dầu Một thừa nhận: “Đề xuất chúng ta đưa ra một cái “giấy phép tạm thời” – nghĩa là khác “giấy phép tạm”. Nhưng tôi đang băn khoăn, mình có được tự nhiên “sáng tác” ra một cái loại “giấy phép” này hay không?...Hôm rày, tôi ký giấy phép, thấy cái này nó… không giống ai hết. “Tạm” cũng không phải “tạm”, vì cái này không trong trường hợp được cấp “giấy phép tạm”. 

Ngay quyết định 14 của UBND tỉnh cũng mâu thuẫn…Còn nếu UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo chúng tôi cấp thì chúng tôi tiếp tục cấp thôi. 3 tháng nữa thì không biết mấy cái. Nhu cầu của người ta, mình không định trước được. Hôm rày lỡ cấp mấy trăm cái, giờ thêm mấy cái nữa ăn thua gì”. Một ý kiến khác: “Anh ký hợp đồng thời điểm này, chuyển nhượng giấy chứng nhận QSDĐ thời điểm này là sẽ vướng đó. Anh nghiên cứu chỗ đó, chứ tôi không ký lùi được”. 

Bàn về việc xử phạt người dân, nhiều người lên tiếng: “Xử lý trực tiếp có phạt, có hồi tố không ?”. Ông Lê Phú Cường – Phó GĐ Sở Xây dựng – phản ứng: “Làm sao phạt dân được? Có phạt là phạt ông này (TDC), chưa có giấy tờ đất đã bán”.Trong lúc đó, đại diện Sở Tư pháp tỉnh BD khẳng định: “Tìm cơ sở pháp lý tháo gỡ chỗ đó, để mà có ý kiến trước cơ quan ngôn luận. Cái phần đó đã xong rồi, thì tìm cơ sở để tháo gỡ thôi. Từ giai đoạn này trở về sau đề nghị chúng ta phải theo đúng quy định. Sở TNMT phải làm sao đó, đẩy nhanh việc cấp QSDĐ cho Becamex, rồi Becamex chuyển nhượng lại cho TDC. TDC phải có Giấy chứng nhận QSDĐ. Sau đó mới ký hợp đồng chuyển nhượng cho người dân theo đúng quy định. 

Nếu chưa ra được GCNQSDĐ cho TDC, thì chúng ta không thể nào cấp giấy phép xây dựng tạm được. Thay vì trước đây mình đã lỡ làm rồi, thì bây giờ không tính nữa. Từ giờ, thời gian trở về sau, chúng ta phải làm theo đúng trình tự. Cái mấu chốt ở đây là GCNQSDĐ, nếu chúng ta đẩy nhanh, làm ra được GCNQSDĐ, coi như chúng ta giải quyết được mọi vấn đề. Ý kiến thứ hai, nói về xử phạt vi phạm hành chính, với các trường hợp không có giấy phép. Đúng theo quy định điều 13, Nghị định 121… Tuy nhiên, phải xét thực tế ở 2 khía cạnh: 1/ Với những hộ dân này, họ xây dựng không phải là không có giấy phép, họ được sự cho phép của nhà nước, bằng giấy phép tạm, mà ở đây, giấy phép tạm chúng ta cấp không đúng quy định… 2/ Mình đi xử phạt người dân, là dựa vào cơ quan nhà nước mình phát hiện. Giả sử chúng ta không phát hiện, chúng ta không xử phạt. Coi như trường hợp này, mình không phát hiện đi. Còn nếu chúng ta xử phạt, thì đúng là sẽ gây ra bức xúc nhiều, khó gỡ lắm… Tương tự trong kiến nghị có để câu “tới hạn, người dân không cung cấp được giấy phép… Người dân phải tự tháo dỡ… Tôi không đồng ý”.

Rõ ràng, không thể có một biện bạch nào có thể lấp liếm, bao che, biện hộ cho những việc làm sai trái của những người lãnh đạo UBND tỉnh BD, trong việc “bật đèn xanh” cho Becamex IDC vi phạm luật pháp. Hệ quả hôm nay, theo nguồn tin riêng chúng tôi biết được, có 254 căn nhà người dân đã xây dựng bằng giấy phép “tạm” trái luật, do chính quyền cấp. Tuy nhiên, chính những chủ trương chỉ đạo trái luật trên, “xúi” hàng trăm hộ dân bỏ ra hàng tỷ đồng xây dựng nhà ở trên đất chưa có sổ đỏ, chưa được quy hoạch 1/500 do Cty con của Becamex là TDC làm chủ đầu tư, dẫn đến nguy cơ người dân lãnh đủ hậu quả: phải tháo dỡ, đập bỏ nhà, phải chịu nộp phạt.v.v… thì may ra mới có được Giấy chứng nhận QSDĐ và quyền sở hữu nhà ở, theo đúng quy định của luật pháp. Bằng không, còn lâu, hàng trăm hộ dân trót xây nhà bằng giấy phép tạm trái luật, mới có được giấy tờ pháp lý sở hữu nhà đúng luật pháp. Thiệt hại trên, ai phải gánh chịu cho người dân ? Hơn bao giờ hết, ông Lê Thanh Cung, ông Trần Văn Nam (Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND tỉnh BD) và lãnh đạo TDC – Becamex IDC, phải trả lời minh bạch trước nhân dân, chứ không thể trả lời lấp liếm, phiến diện như ông Trần Văn Nam trả lời trên báo chí vừa qua.

Nhóm PVĐT