Những sự thật kinh hoàng

Hàng loạt thực phẩm bẩn bị cơ quan chức năng phát hiện trong năm 2015 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo đe dọa đến sức khỏe của người tiêu dùng. Bất kì ai cũng không khỏi kinh hãi khi nghe những câu chuyện thực phẩm bẩn “điển hình” của năm 2015: hơn 2 tấn vú heo không có giấy chứng nhận kiểm dịch, không rõ nguồn gốc, đổi màu và bốc mùi hôi thối đựng trong thùng xốp rồi trộn hóa chất trong bịch nilon chi chít chữ Trung Quốc được "hô biến" thành vú dê để đưa lên bàn nhậu; gà được giết mổ xong sẽ được nhúng vào dung dịch giữa dầu hôi và hóa chất dạng bột màu đen, có ánh kim để biến gà trắng nhợt thành màu vàng bắt mắt; khô bò làm từ phổi heo đầy ruồi nhặng bu bám trộn với hóa chất không rõ nguồn gốc; măng đã có màu đen kịt ngâm được vào chất hóa học độc hại để trở nên trắng nõn; chà bông làm từ thịt gà thối trôi nổi được ướp hóa chất Trung Quốc rồi trộn với bột mì ngay trên sàn xi măng cáu bẩn…

Dưới những “kĩ xảo” chế biến đầy rẫy những thành phần hóa học độc hại nhằm che mắt người tiêu dùng, nhiều cơ sở chế biến thực phẩm bẩn sẵn sàng dẫm đạp lên cả nhân tính chỉ vì lợi ích trước mắt.

Hàng loạt con số đáng báo động

Năm 2015, Chi cục thú y Thành phố Hồ Chí Minh kiểm tra thì có tới 33/235 lô heo dương tính với salbutamol, lượng chất cấm này đều vượt mức cho phép đến hàng trăm, thậm chí là hàng nghìn lần.

Theo thống kê của Cục an toàn thực phẩm, năm 2015, cả nước có tới 76.000 cơ sở vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm, 260 cơ sở bị đình chỉ sản xuất hoạt động, 700 sản phẩm bị đình chỉ lưu hành, hơn 1.900 sản phẩm bẩn bị tiêu hủy.

Trong 10 tháng đầu năm 2015 đã có tới 129 vụ ngộ độc thực phẩm, 3.500 bệnh nhân phải nhập viện do ngộ độc thực phẩm và 21 người khác đã tử vong.

Năm 2015 cũng chứng kiến sự gia tăng của những vụ ngộ độc tập thể. Tháng 1/2015, 106 công nhân Công ty CY Vina, Trà Vinh đã ngộ độc thực phẩm và được đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Ra viện, chưa kịp hoàn hồn thì chỉ 2 tháng sau, những người công nhân này lại một lần nữa phải nhập viện vì ngộ độc. Tại Bình Dương, 130 công nhân công ty thời trang Vĩnh Nghĩa đã ngất xỉu ngay sau khi ăn bữa cơm chiều. Hầu hết họ nhập viện trong tình trạng ngộ độc rất nặng. Tại Đồng Nai, 94 công nhân phải nhập viện với triệu chứng ngất xỉu, nôn mửa liên tục. Nguyên nhân cốt lõi của các vụ ngộ độc này là sử dụng thực phẩm được chế biến không đảm bảo an toàn.

Luật có đủ mạnh?

Đề cập trách nhiệm ngăn ngừa thực phẩm bẩn, luật sư Nguyễn Văn Cường, Đoàn Luật sư TP HCM, cho rằng trước hết và trên hết thuộc về nhà nước, pháp luật phải minh định, hợp lý, thống nhất và có tính cưỡng chế thi hành cao. Tuy nhiên, với pháp luật về an toàn thực phẩm hiện hành, cụ thể là Luật ATTP và Nghị định 38/2012, thì tổng thể chưa đáp ứng được yêu cầu này. Ví dụ, tại các điều 62, 63, 64 Luật ATTP, đối với cơ sở sản xuất, chế biến nông sản lại có đến 3 cơ quan cùng quản lý là Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, mỗi cơ quan lại có các tiêu chí quản lý khác nhau.“Quy định là vậy, việc thực thi cũng chưa đủ nghiêm minh. Vụ việc chỉ bị phát giác khi sản phẩm đã sản xuất và lưu thông ra thị trường trong thời gian dài. Đã thế, việc xử lý cũng chưa thực sự triệt để. Nhiều cơ sở vẫn tiếp tục hoạt động hoặc tái phạm sau khi đã bị xử lý vi phạm” - luật sư Cường lo ngại.

Người tiêu dùng không khỏi hoang mang, lo lắng bởi ngoài những con số thống kê được, ngoài những cơ sở bị đình chỉ sản xuất thì vẫn còn rất rất nhiều những gian thương len lỏi, qua mặt được các cơ quan chức năng, buôn bán vô số những thực phẩm hôi thối đã được xử lý qua hóa chất độc hại mà không bị phát hiện.

Do vậy, trước khi có thể hy vọng vào “đạo đức” của nhà cung cấp và luật an toàn thực phẩm của Nhà nước được thắt chặt hơn, chính người tiêu dùng cũng cần phải “thông thái”, cảnh giác cao độ khi lựa chọn thực phẩm, không chọn thực phẩm với màu sắc quá mượt mà, bắt mắt bởi thường những sản phẩm này có hàm lượng chất kích thích, thuốc trừ sâu, chất bảo quản với hàm lượng cao; nên mua thực phẩm tại các cửa hàng có uy tín và cân nhắc về giá cả, không nên tham rẻ để rồi rước họa vào thân.

Hà Thu (Tổng hợp theo VTV, Người lao động)