Bốn điểm sáng trong kinh tế vĩ mô

Đại biểu Phùng Văn Hùng (đoàn Cao Bằng) nhận định, năm 2015 kinh tế nước ta đã có dấu hiệu phục hồi rõ nét, GDP dự kiến sẽ đạt trên 6,5%, vượt chỉ tiêu do Quốc hội đề ra, sản xuất công nghiệp phục hồi và tăng trưởng mạnh, khoảng 10%, hơn nhiều so với các năm trước. Dư nợ tín dụng tăng khoảng 17%, cao nhất từ năm 2011.

Đây là một tin vui lớn, vì không có tăng trưởng kinh tế thì không có phát triển. Đóng góp vào kết quả này có một số yếu tố mang tính quyết định như sau: 

Một là, hệ thống chính sách pháp luật về kinh tế cơ bản đã được hoàn thiện, tạo khuôn khổ pháp lý cho các yếu tố của nền kinh tế thị trường vận hành, các doanh nghiệp được cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng trước pháp luật, đồng thời tăng cường kỷ cương, công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng các nguồn lực của đất nước một cách có hiệu quả.

Hai là, đề án tái cơ cấu nền kinh tế đã kịp thời bịt được những lỗ hổng lớn thuộc khu vực yếu kém của nền kinh tế Việt Nam, đó là đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước và hệ thống các tổ chức tín dụng. Thành công lớn nhất của đề án này là tái cơ cấu hệ thống các ngân hàng thương mại và xử lý nợ xấu, nợ xấu đã bớt xấu đi rất nhiều, từ trên 17% nay còn dưới 3%. Tôi đánh giá cao cách làm sáng tạo thành lập Công ty quản lý tài sản các tổ chức tín dụng VAMC. 

Với nhiệm vụ trước tiên là khoanh nợ xấu lại để tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng và doanh nghiệp có cơ hội đến với nhau, khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, từ đó có điều kiện tự thân xử lý nợ xấu, VAMC không mua đứt nợ xấu. Tức là gắn trách nhiệm ngân hàng phải tiếp tục giải quyết nợ xấu bằng các biện pháp như bắt buộc trích lập quỹ dự phòng rủi ro, thu hồi nợ, chuyển nợ xấu thành vốn góp. 

Chính bằng cách làm này đến nay các tổ chức tín dụng đã tự xử lý được trên 264.000 tỷ đồng, chiếm 58% tổng số nợ xấu đã được xử lý. Việc mua lại ngân hàng yếu kém với giá 0 đồng cũng là việc làm kịp thời và cần thiết mà nhiều nước trên thế giới đã làm, khi có một ngân hàng vì nợ nần đã mất hết vốn và đứng bên bờ phá sản. 

Bản chất chính là Ngân hàng nhà nước đứng ra bảo lãnh ngân hàng yếu kém bằng chính uy tín của mình, nhằm ngăn ngừa sự đổ vỡ hệ thống, sau đó tái cơ cấu lại nợ, sắp xếp lại tổ chức để phục hồi và duy trì hoạt động, phát triển kinh doanh của ngân hàng. Sau khi hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng được phục hồi và trở lại làm ăn có lãi, Ngân hàng nhà nước lại trả nó lại cho thị trường với giá không còn là 0 đồng nữa. 

Trong điều kiện không được sử dụng ngân sách nhà nước và ngăn chặn sự đổ vỡ của hệ thống ngân hàng, có thể nói những cách làm trên đây là hữu hiệu nhất có thể. Ngoài ra, với mặt bằng lãi suất cho vay giảm mạnh từ 25% xuống còn 6 - 9% lạm phát giảm từ trên 18% xuống còn mức 2 %, ngành ngân hàng đã đóng góp tích cực vào việc khơi thông luồng tín dụng, giúp phục hồi sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong nước. 

Ba là, thị trường bất động sản đã ấm lên, tồn đọng bất động sản luôn đi cùng với nợ xấu và luôn là nguy cơ dẫn đến suy thoái và đổ vỡ. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản trong 2 năm trở lại đây thị trường bất động sản Việt Nam đã và đang phục hồi, tồn kho bất động sản liên tục giảm tính đến tháng 9 năm 2015 tổng giá trị tồn khi bất động sản giảm trên 69 nghìn tỷ đồng tương đương 53,8% còn khoảng 59.395 tỷ đồng so với quý I năm 2013. 

Tín dụng trong lĩnh vực bất động sản tiếp tục tăng trưởng ở mức cao khoảng 12,45% hơn mức tăng trưởng tín dụng chung của toàn hệ thống, kết quả thực hiện gói tín dụng 30 nghìn tỷ, các ngân hàng đã cam kết cho vay được trên 20 nghìn đồng bằng 68,1%.

Bốn là, đầu tư nước ngoài tiếp tục đổ mạnh vào Việt Nam, trong suốt quá trình đổi mới cũng như những năm khó khăn vừa qua đầu tư nước ngoài luôn luôn là động lực tăng trưởng cho kinh tế của đất nước, giai đoạn 2007-2014 khu vực đầu tư nước ngoài chiếm tỷ trọng từ 21-30% tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội, vốn FDI thực hiện cho giai đoạn 2011-2015 là 58,2 tỷ đô la tăng 30,4% so với giai đoạn 2006 - 2010 đầu tư nước ngoài đã góp phần tích cực vào xuất khẩu chiếm 64 -70% kim ngạch xuất khẩu của cả nước, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng và nguồn thu của ngân sách nhà nước, thu hút đầu tư nước ngoài luôn luôn là điểm sáng của Việt Nam. 

Ông Hùng chốt lại: “Những giải pháp quyết liệt mà chúng ta triển khai trong mấy năm qua đã đem lại kết quả bước đầu quan trọng và cũng là nền tảng cho phát triển đất nước trong giai đoạn tới. 

Tôi đề nghị chúng ta tiếp tục triển khai quyết liệt đề án tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng trong đó đẩy mạnh cổ phần hóa triệt để các doanh nghiệp nhà nước, chống hình thức, cần nhanh chóng xây dựng và phát triển thị trường mua bán nợ xấu ở Việt Nam để công ty VAMC phát huy được vai trò của mình. Xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2030 đây cũng là hướng phát triển và nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho ngân sách và kinh tế nhà nước”.

Lãnh đạo Chính phủ đã tháo gỡ nhiều khó khăn cho doanh nghiệp 

Đại biểu Nguyễn Anh Sơn (đoàn Nam Định) nhận định, Nghị quyết số 77 của Quốc hội về nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2015 đã xác định rõ một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng, trọng tâm của năm 2015 là ban hành kịp thời văn bản hướng dẫn các luật của Quốc hội đã thông qua, đồng thời xây dựng các chính sách hỗ trợ và tạo ra những điều kiện cần thiết để phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, nhất là đối với khu vực kinh tế tư nhân. 

Sau 1 năm nhìn lại việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và các địa phương đã có nhiều việc làm thiết thực và tích cực để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong cả nước, nhất là các doanh nghiệp ở khu vực kinh tế tư nhân vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách để dần khôi phục ổn định sản xuất, bắt đầu có bước phát triển góp phần không nhỏ vào kết quả chung của nền kinh tế đất nước. 

Chính phủ đã ban hành hàng chục nghị định, quyết định với nhiều chính sách mới có tính chất đột phá để kịp thời hướng dẫn, thi hành luật và triển khai các nghị quyết của quốc gia, các bộ, ngành trung ương, nhất là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tài chính, xây dựng, công thương, ngân hàng nhà nước đã ban hành nhiều thông tư và các văn bản hướng dẫn góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhiều địa phương trong cả nước đã chủ động đưa ra và thực hiện những chủ trương phù hợp với quy định của pháp luật và thực tiễn của địa phương mình, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư, phát triển ở địa phương. 

“Lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành dành nhiều thời gian để gặp gỡ, tiếp xúc trực tiếp với các doanh nghiệp, để nghe các doanh nghiệp phản ánh những vấn đề khó khăn, bức xúc để từ đó chỉ đạo ban hành các văn bản sát với thực tiễn hơn”, ông Sơn nhấn mạnh. 

Nhờ những việc làm cụ thể nêu trên, môi trường đầu tư kinh doanh đối với các doanh nghiệp đã thuận lợi hơn, nhiều khó khăn trước mắt của các doanh nghiệp đã dần được khắc phục trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế thế giới và trong nước, số doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi sản xuất tăng đáng kể. 

Số doanh nghiệp đăng ký mới năm 2015 tăng 28,5% so với số vốn tăng 31,4% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động là 552.000 và gấp 1,5 lân so với năm 2010. Các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp kinh tế tư nhân đã thực sự đóng góp không nhỏ cho nền kinh tế, giải quyết được nhiều việc làm và thu nhập cho người lao động, góp phần ổn định an sinh xã hội và tạo nguồn thu đáng kể cho ngân sách nhà nước. 

Thiên Ngọc