Bộ Tài chính đánh giá, trong hơn 10 năm triển khai thực hiện, luật thuế TNCN đã góp phần quan trọng trong việc điều tiết thu nhập của các tầng lớp dân cư, minh bạch các nguồn thu nhập của người dân, khuyến khích làm giàu chính đáng. Đồng thời, đảm bảo tính hợp lý, công bằng, hiệu quả của chính sách thuế và hạn chế sự gia tăng khoảng cách giàu nghèo giữa các tầng lớp dân cư.

Đáng chú ý, quy mô thu ngân sách nhà nước (NSNN) từ thuế TNCN ngày càng được mở rộng, góp phần quan trọng trong việc cơ cấu lại thu NSNN theo hướng bền vững.

Cụ thể, trong giai đoạn từ 2011 – 2023, tỷ trọng số thu NSNN từ thuế TNCN đã tăng liên tục từ mức 5,33% lên hơn 9% vào năm 2023, phù hợp với xu hướng phát triển của nền kinh tế. Trừ năm 2023 có sự sụt giảm nhẹ so với năm 2022.

Theo thông tin từ Tổng cục Thuế, số thu NSNN từ thuế thu nhập cá nhân năm 2024 ước đạt khoảng 189.000 tỷ đồng, vượt xa dự toán ban đầu là 160.000 tỷ đồng và cao hơn khoảng gần 30.000 tỷ đồng, tương ứng mức tăng hơn 20% so với năm 2023, chiếm 9,33% tổng thu NSNN.

Những con số này giúp cho thuế TNCN tạo ra nguồn thu cho NSNN đứng thứ ba trong hệ thống thuế, sau thuế GTGT và thuế TNDN.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng thừa nhận đa phần các quy định tại Luật thuế TNCN hiện hành đã bộc lộ nhiều bất cập, lạc hậu như mức giảm trừ gia cảnh, số bậc chịu thuế, biểu thuế luỹ tiến, khoảng cách thu nhập trong các bậc chịu thuế, cơ sở tính thuế, phương pháp xác định số thuế phải nộp…

Cùng với đó, mức điều tiết thu nhập của một số loại thu nhập cũng cần phải có sự điều chỉnh cho phù hợp với xu hướng thuế quốc tế, và đặt trong mối tương quan với các nguồn thu nhập khác nhau.

Đặc biệt, một số nội dung, đối tượng chịu thuế trong Luật thuế TNCN hiện hành chưa bao quát được đầy đủ các khoản thu nhập chịu thuế và có sự xuất hiện của các loại hình kinh doanh mới.

Do đó, tại tờ trình Đề nghị xây dựng dự án Luật thuế Thu nhập cá nhân (thay thế) mới nhất gửi Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi gần như toàn bộ các nội dung trong luật hiện hành.

Cụ thể, dự thảo dự kiến sửa đổi, bổ sung 31 điều trên tổng số 35 điều của Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành (chiếm 88,5%).

Đáng lưu ý, Bộ Tài chính đề xuất nghiên cứu điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế và người phụ thuộc cho phù hợp với diễn biến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và các chỉ số kinh tế vĩ mô những năm gần đây, góp phần giảm gánh nặng thuế cho người nộp thuế.

Cùng với đó, đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung biểu thuế lũy tiến từng phần đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương từ 7 bậc xuống mức phù hợp, đồng thời nới rộng khoảng cách thu nhập trong các bậc thuế, đảm bảo điều tiết ở mức cao hơn vào những người có thu nhập ở bậc thuế cao.

Về lộ trình, Bộ Tài chính cũng cho biết Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội kết quả nghiên cứu, rà soát và đề xuất xây dựng dự án Luật Thuế TNCN (thay thế).

Chính phủ đã đề nghị đưa Luật Thuế TNCN (thay thế) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 10 (tháng 10-2025), thông qua tại kỳ họp thứ 11 (tháng 5-2026).