Điều chỉnh lãi suất liên bang – lãi suất mà các ngân hàng áp dụng cho các khoản vay ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng – sẽ ảnh hưởng đến các loại lãi suất ngắn hạn khác mà các hộ gia đình và doanh nghiệp phải trả.
Động thái này cũng tác động lên cả các lãi suất dài hạn, bao gồm các khoản vay thế chấp và trái phiếu doanh nghiệp. Những thay đổi này cũng ảnh hưởng đến giá tài sản, trong đó có thị trường chứng khoán.
Hàng loạt vấn đề xoay quanh việc Fed tăng lãi suất
Nước Mỹ đã sẵn sàng
Nhiều doanh nghiệp Mỹ đã tận dụng lợi thế lãi suất thấp để vay tiền thông qua thị trường trái phiếu. Hầu hết nói rằng họ không bị áp lực nếu lãi suất tăng lên chút xíu và tin rằng sự kiện này vốn đã được tính vào giá của trái phiếu do mình phát hành.
Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế cho biết lãi suất của các khoản nợ có mức xếp hạng thấp sẽ tăng mạnh.
Lãi suất tăng - đặc biệt nếu đây là một phần trong chu kỳ dài hạn - sẽ trực tiếp giúp USD mạnh lên và kéo giảm giá tài sản định giá bằng đồng bạc xanh. Dòng tiền sẽ quay trở lại Mỹ. USD mạnh lên sẽ tiếp tục gây áp lực lên giá dầu thô và kim loại công nghiệp.
Lãi suất tăng cũng được coi là đợt giảm phát, do vậy, sẽ gây áp lực lớn lên giá vàng.
Thị trường mới nổi lo lắng
Lãi suất tăng sẽ ảnh hưởng xấu đến đồng tiền thị trường mới nổi - vốn đã rất trầm trọng. Kể từ đợt khủng hoảng trước, chính phủ thị trường mới nổi đã cố gắng giảm nợ bằng USD, nhưng nợ công ty bằng đồng bạc xanh vẫn đang ở mức cao.
Tác động sẽ khác nhiều so với các đợt khủng hoảng trước. Tuy nhiên, thị trường mới nổi - dẫn đầu là Brazil - với thâm hụt tài khoản vãng lai sẽ chịu tác động khá nặng nề.
Thị trường chứng khoán, tín dụng
Với lợi suất trái phiếu đang ở mức thấp, thì tương ứng, giá trái phiếu sẽ giảm mạnh hơn. Những cổ phiếu sinh lãi cao, cổ phiếu “rác”, thường có rủi ro tín dụng cao sẽ ít bị ảnh hưởng bởi tác động từ lãi suất.
Trong khi đó, thị trường tín dụng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề hơn thị trường chứng khoán. Thay vì mua bán trên sàn giao dịch, những người muốn mua bán cổ phiếu giao dịch thông qua người môi giới tại ngân hàng.
Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính, các ngân hàng đã cắt giảm đáng kể lượng lớn vốn cấp cho nhà môi giới để họ giữ cổ phần hay các công cụ tín dụng. Điều này đồng nghĩa rằng nguồn tiền sẵn có để mua trái phiếu cũng giảm.
Hiệu ứng Domino
Sau khi Fed tăng lãi suất, nhiều khả năng nhiều ngân hàng trung ương sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ hơn nữa và đặc biệt là mở rộng các gói nới lỏng định lượng.
Chủ tịch ngân hàng trung ương châu Âu Mario Draghi mới đây đã “dọn đường” cho việc mở rộng QE và Nhật Bản cũng làm điều tương tự để đưa lạm phát đến mức mục tiêu. ngân hàng trung ương Trung Quốc cũng có thể cắt giảm lãi suất hơn nữa để kích thích tăng trưởng.
Trong khi đó tương lai của các nền kinh tế mới nổi khó đoán hơn. Nếu Fed tăng lãi suất khiến khủng hoảng nổ ra ở châu Phi, châu Á và Mỹ Latinh, các nước phải lựa chọn hoặc hạ lãi suất để cứu nền kinh tế, hoặc tăng lãi suất để ngăn dòng tiền ồ ạt tháo chạy.
Tất cả mới chỉ là những lời đồn đoán, bàn tán xung quanh việc Fed tăng lãi suất. Tuy nhiên, kết luận cuối cùng vẫn phải chờ vài ngày tới sau cuộc họp của cơ quan này.
Phương Anh (TH theo NCĐT, Trí thức trẻ)