Mới đây, Công ty Chứng khoán Bản Việt (VCSC) đã thông báo Công ty Phát triển BĐS Phát Đạt (Mã CK: PDR) đã hoàn thành việc bổ sung 1,7 triệu cổ phiếu PDR làm tài sản đảm bảo cho lô trái phiếu phát hành vào cuối tháng 12/2021. Trong đợt phát hành này, VCSC đóng đóng vai trò là đơn vị quản lý tài sản đảm bảo và nhận cầm cố cổ phần.

Đáng chú ý, việc bổ sung tài sản đảm bảo diễn ra sau khi giá trị tài sản đảm bảo gốc bị suy giảm xuống dưới mức cho phép theo điều khoản và điều kiện của đợt phát hành trái phiếu.

Cụ thể, khi phát hành đợt trái phiếu trị giá 500 tỷ đồng bên trên, Phát Đạt đã sử dụng khoảng 10 triệu cổ phiếu PDR do ông Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch của Phát Đạt sở hữu làm tài sản bảo đảm. Giá thị trường của cổ phiếu PDR khi đó dao động quanh ngưỡng 90.000 đồng/ cổ phiếu.

Đến tháng 4, sau khi Phát Đạt chia cổ tức bằng cổ phiếu 36%, số cổ phiếu cầm cố tăng lên gần 15 triệu cổ phiếu và giá điều chỉnh về mức khoảng 70.000 đồng/ cổ phiếu. Tuy nhiên sau đó, giá cổ phiếu PDR liên tục lao dốc theo đà giảm của thị trường xuống vùng 5x những phiên gần đây.

Ngày 19/5, theo quy định của hợp đồng cầm cố cổ phần, VCSC đã tính giá bình quân gia quyền khối lượng 5 phiên gần nhất của PDR với kết quả là 55.013 đồng, tương đương với giá trị của tài sản bảo đảm chỉ còn 823 tỷ đồng. Điều này khiến tỷ lệ tài sản bảo đảm/ dư nợ gốc trái phiếu rơi xuống 164%, thấp hơn mức yêu cầu tối thiểu là 180%.

Theo quy định của điều kiện phát hành trái phiếu, trong vòng 2 ngày làm việc Phát Đạt phải bổ sung tài sản bảo đảm để đạt tỷ lệ 180%. Trong trường hợp Phát Đạt không thực hiện, đơn vị quản lý tài sản bảo đảm sẽ có quyền bán tài sản bảo đảm nhằm thu hồi một phần/toàn bộ nghĩa vụ trái phiếu.

Sau khi bổ sung 1,7 triệu cổ phiếu PDR, tổng giá trị tài sản bảo đảm/ dự nợ trái phiếu đã tăng lên 183%. Nếu giá cổ phiếu PDR tiếp tục giảm khiến tỷ lệ này thấp hơn 180%, VCSC có thể sẽ tiếp tục yêu cầu Phát Đạt bổ sung tài sản bảo đảm.

Ngược lại, Phát Đạt có thể rút bớt tài sản bảo đảm nếu tỷ lệ trên vượt quá 230%, nhưng khi đó tỷ lệ duy trì không được thấp hơn 200%.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu PDR của Phát Đạt vẫn đang trên đà giảm, kết thúc phiên giao dịch ngày 25/5, thị giá PDR đạt 52.800 đồng/cp, giảm 0,75% so với mức giá tham chiếu.

Phát Đạt được biết đến là một “tay chơi” trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp khi phát hành trái phiếu đã trở thành kênh huy động vốn quan trọng của công ty. Đồng thời, mức lãi suất cũng ở mức cao bậc nhất thị trường với mức trung bình 12-13%/năm, thậm chí nhiều lô trái phiếu có lãi suất lên đến 14-14,5%/năm.

Theo báo cáo thường niên của Bất động sản Phát Đạt, tính đến cuối năm 2021, nợ phải trả của doanh nghiệp hơn 12.407 tỷ đồng, tăng 19% so với năm 2020, chủ yếu do các khoản nợ ngắn hạn.

Đáng chú ý, trong năm 2021, Phát Đạt đã thực hiện tổng cộng 10 lần phát hành trái phiếu với tổng giá trị huy động hơn 2.380 tỷ đồng, chủ yếu là các trái phiếu có kỳ hạn 2 năm. Tài sản đảm bảo là hơn 80 triệu cổ phiếu PDR. Cả nhà đầu tư tổ chức và cá nhân đều xuất hiện trong các đợt mua, lãi suất đều ở mức 12 – 13%/năm, mục đích phát hành đều để tài trợ các dự án của Công ty và các công ty con.

Mới đây nhất, Phát Đạt tiếp tục công bố huy động thành công 800 tỷ đồng từ thị trường trái phiếu trong nước. Cụ thể, doanh nghiệp phát hành 5.000 trái phiếu với mệnh giá 100 triệu đồng/tp, kỳ hạn hai năm, đáo hạn vào ngày 23/12/2023; Một lô khác huy động thành công 300 tỷ đồng, trái phiếu có kỳ hạn 2 năm, lãi suất 11,2%/năm đáo hạn vào ngày 25/3/2024.

Tại ĐHĐCĐ thường niên của Bất động sản Phát Đạt diễn ra ngày 26/3/2022 mới đây, cổ đông đã đặt câu hỏi liên quan đến việc công ty liên tục huy động vốn qua 10 lần phát hành trái phiếu, cổ đông thắc mắc liệu đây có phải một phần quan trọng cùng với số tiền thu được của khách hàng góp phần tạo nên nguồn tài chính chủ động của công ty, nhờ nguồn này công ty nhanh chóng thuận lợi mua được nhiều dự án với điều kiện tốt nhất mở rộng được quỹ đất trên thị trường?

Trà lời cổ đông, đại diện Phát Đạt cho biết việc công ty huy động vốn thông qua kênh phát hành trái phiếu doanh nghiệp là để tập trung xây dựng và thi công các dự án và công ty cho biết đã sử dụng đúng mục đích phát hành. Ngoài ra, nguồn tiền công ty dùng để đầu tư mua thêm những dự án mới/quỹ đất mới là từ nguồn tiền khách hàng thanh toán cho việc mua sản phẩm bất động sản và nhận chuyển nhượng dự án của công ty.

Bất động sản Phát Đạt không phải là doanh nghiệp duy nhất phải bổ sung thêm cổ phiếu làm tài sản đảm bảo. Trước đó, Công ty Cổ phần Vinhomes (Mã CK: VHM) thông báo đã nộp tài sản đảm bảo bổ sung cho lô trái phiếu mệnh giá gần 2.100 tỷ đồng. Tập đoàn Địa ốc Nova (Mã CK: NVL) cũng phải bổ sung tài sản đảm bảo cho lô trái phiếu có tổng mệnh giá 1.300 tỷ đồng.

Các đơn vị tư vấn phát hành trái phiếu lớn như TCBS cũng liên tục cập nhật kết quả định giá tài sản bảo đảm các trái phiếu do công ty này đóng vai trò quản lý tài sản bảo đảm như trái phiếu của CII, Vinsmart, Thành Thành Công - Biên Hòa, Novaland.... Phần lớn các trái phiếu này vẫn có tổng giá trị đáp ứng được điều kiện về giá trị bảo đảm tối thiểu theo quy định tại các điều kiện trái phiếu.