Đảng Tự do tại Canada dưới sự lãnh đạo của ông Justin Trudeau vừa giành chiến thắng áp đảo trong cuộc tổng tuyển cử ở nước này, đánh dấu thất bại của Đảng Bảo thủ và chấm dứt 9 năm cầm quyền của Thủ tướng Stephen Harper.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ông Trudeau là một người có quan điểm phản đối Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), gọi đây là một dạng "thỏa thuận hậu trường" và đã đưa vấn đề này thành một nội dung trong chiến dịch tranh cử. Tuy vậy, ông vẫn tuyên bố ủng hộ thương mại tự do.

Đảng Bảo thủ từng muốn có TPP trong tay để chứng tỏ khả năng quản lý kinh tế, nhất là giữa lúc số liệu tăng trưởng cho thấy Canada chính thức lâm vào suy thoái. Ngân hàng T.Ư đã hai lần liên tiếp giảm lãi suất vào năm nay, trong khi đồng nội tệ sụt giá mạnh xuống mức thấp nhất so với USD trong 11 năm qua. 

Có thể nói, đảng Bảo thủ đã chấp nhận rủi ro mất sạch số phiếu ủng hộ từ các tỉnh nông nghiệp khi đồng ý mở cửa thị trường bơ sữa nước này cho hàng hóa giá rẻ từ New Zealand hay Australia. Rốt cuộc TPP đã không đem lại lợi thế cho ông Harper khi những lợi ích của hiệp định vẫn còn bị người dân trong nước nghi ngờ.

Chiến thắng của Đảng Tự do thể hiện sự phản đối của cử tri Canada đối với chủ trương cắt giảm ngân sách của ông Harper, đồng thời ủng hộ quan điểm của ông Trudeau là tiếp tục chấp nhận thâm hụt ngân sách để chống lại những áp lực suy giảm tăng trưởng do giá dầu giảm sâu mang lại.

Trong khi đó, Các hiệp định tự do thương mại của Canada chưa từng suôn sẻ ở “cửa” các ngành hàng bơ sữa, thịt gà và sữa, vốn từ lâu đã là một vấn đề nhạy cảm chính trị ở quốc gia này. Theo TPP, Canada sẽ phải dỡ bỏ cánh cổng thuế quan với tỷ trọng 3,25% thị trường bơ sữa và 2,1% thị trường thịt gà với các quốc gia tham gia hiệp định. Với chính sách này, chính quyền Canada sẽ phải bù đắp cho các nông dân hai lĩnh vực trên 3,3 tỷ USD trong vòng 15 năm tới.

Theo những gì đã cam kết trong chiến dịch tranh cử, ông Trudeau sẽ thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng và cắt giảm thuế cho tầng lớp trung lưu. Các chính sách này sẽ dẫn tới mức thâm hụt ngân sách khoảng 25 tỷ Đôla Canada, tương đương 19 tỷ USD, trong 3 năm.

Tuy nhiên với Hiệp định TPP, ông Justin Trudeau chưa từng có thái độ rõ ràng trong việc ủng hộ hay phản đối, thay vào đó là những nghi ngại kéo dài. Trong suốt quá trình tranh cử, trong khi phía đảng Dân chủ Mới kịch liệt phản đối, trái ngược với sự ủng hộ của chính quyền cựu Thủ tướng Harper, ông Trudeau vẫn luôn giữ thái độ trung lập. 

Theo nhận định của tờ báo Nhật Nikkei, chiến thắng của ông Trudeau khiến triển vọng Canada có thông qua TPP hay không nay lại trở nên khó đoán định.

Phương Anh (TH theo Vneconomy, Kinh tế đô thị)