Sau 4 tháng, quy định kể từ khi quy định về bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương vẫn chưa phát huy hiệu lực để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Theo Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA) cho biết, những quy định hiện hành về vấn đề Bảo lãnh BĐS đang “đá” nhau, làm cho doanh nghiệp BĐS không biết làm hướng nào cho đúng. Chẳng hạn, theo khoản 2 điều 56 Luật Kinh doanh BĐS 2014 thì chủ đầu tư có trách nhiệm gửi bản sao hợp đồng bảo lãnh cho bên mua hoặc bên thuê mua khi ký kết hợp đồng mua hoặc thuê mua.
Nhưng theo khoản 1b điều 12 Thông tư 07/2015/TT-NHNN quy định về bảo lãnh ngân hàng thì sau khi chủ đầu tư đã ký hợp đồng với khách hàng, ngân hàng thương mại mới thực hiện thủ tục bảo lãnh ngân hàng. Vì vậy, Hiệp hội này đề nghị cần làm rõ nội dung trên tại Thông tư 07/2015/TT-NHNN để đảm bảo sự phù hợp với khoản 1 và khoản 2 điều 56 Luật Kinh doanh BĐS 2014.
Cụ thể, cần quy định rõ việc thực hiện bảo lãnh ngân hàng phải được chủ đầu tư hoàn thành trước khi ký hợp đồng bán hoặc cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai với khách hàng thay vì sau khi hợp đồng đã được ký.
bảo lãnh bất động sản
Theo HoREA, hiện nay, đa số các ngân hàng thương mại khi thực hiện bảo lãnh đều yêu cầu bên được bảo lãnh (chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai) phải ký quỹ bằng tiền mặt tương đương với giá trị bảo lãnh hoặc phải có tài sản bảo đảm có giá trị tương đương 1,3-1,4 lần giá trị được bảo lãnh. Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cho rằng, quy định này không khả thi vì các dự án BĐS hầu hết đều có giá trị rất lớn, song nguồn vốn tự có của một số ngân hàng thương mại không lớn và không đủ để bảo lãnh cho nhiều dự án BĐS.
Ngoài ra, có nhiều chủ đầu tư dự án BĐS không sẵn có nguồn tiền mặt để thực hiện ký quỹ, trong khi phần lớn các tài sản của chủ đầu tư cũng đã được thế chấp, vì vậy cũng không còn đủ tài sản bảo đảm để thực hiện bảo lãnh ngân hàng.
Do đó, Hiệp hội đề nghị cần có cơ chế phù hợp để triển khai thực hiện bảo lãnh ngân hàng khi bán hoặc cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai có tính đến đặc thù vận hành của thị trường BĐS để thực hiện mục tiêu bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, Hiệp hội đề nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại không áp dụng biện pháp bảo đảm bằng tài sản cho các trường hợp chủ đầu tư dự án bất động sản có uy tín thương hiệu; có năng lực, đang triển khai thực hiện dự án đúng kế hoạch, tiến độ, và "tại thời điểm đề nghị cấp bảo lãnh, bên được bảo lãnh không vi phạm trong quan hệ cấp tín dụng, thanh toán tại tổ chức tín dụng” (như đã quy định trước đây tại khoản (2.c) điều 17 Thông tư 28/2012/TT-NHNN ngày 03/10/2012 của Ngân hàng Nhà nước, nhưng đã không được tiếp tục quy định trong Thông tư 07/2015/TT-NHNN ngày 25/06/2015).
Hiệp hội cũng đề nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước cho phép trường hợp người mua, thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai không yêu cầu phải có bảo lãnh ngân hàng, thì không bắt buộc chủ đầu tư thực hiện bảo lãnh ngân hàng (Trường hợp này xảy ra đối với các chủ đầu tư có uy tín thương hiệu và được người tiêu dùng tin cậy).
Mai Hoa - (Tổng hợp theo Thời báo kinh doanh)