Có không ít chủ đầu tư ngay sau ngày 1/7 đã công bố ngân hàng bảo lãnh cho dự án của mình. Tuy nhiên, đến hôm 12/8, danh sách 33 ngân hàng thương mại “có đủ điều kiện bảo lãnh cho chủ đầu tư dự án BĐS để bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai” mới chính thức được công bố bởi Ngân hàng nhà nước. Vừa qua, mới có thêm 5 ngân hàng thương mại nữa được Ngân hàng Nhà nước cấp phép bổ sung cho tham gia vào bảo lãnh BĐS, đưa con số này lên 38 ngân hàng.

Một số cái tên khác như Saigonbank, Oceanbank, GPBank, VNCB, DongABank, Eximbank,...hiện vẫn chưa được tham gia bảo lãnh. Mặc dù trước đó, điều khiến cho nhiều người đang quan tâm đó là có một số cái tên NH đáng chú ý vẫn chưa được nằm trong danh sách này nhưng lâu nay “đã cầm đèn chạy trước ôtô” như Eximbank, DongABank... khi thực hiện ký kết hợp đồng trên nguyên tắc với nhiều chủ dự án, chỉ đợi sau khi có danh sách sẽ chính thức hoàn thiện hợp đồng bảo lãnh theo đúng quy định tại Điều 56 của Luật Kinh doanh BĐS 2014.

Có lý do khiến nhiều NHTM bị loại ra khỏi danh sách thực hiện bảo lãnh dự án BĐS. Đơn cử như với trường hợp được bổ sung mới đây là Sacombank, do điều lệ của NH này thiếu nghiệp vụ bảo lãnh nên phải đến khi đăng ký bổ sung nghiệp vụ này, Sacombank mới được NHNN cấp phép cho bảo lãnh bất động sản.

Đối với trường hợp Eximbank, ngay sau khi “rớt” danh sách công bố đợt 1 của NHNN, đại diện NH này cho biết là đang hoàn tất các thủ tục và về cơ bản cũng sẽ được NHNN chấp thuận và bổ sung vào danh sách công bố trong đợt này. Tuy nhiên, không hiểu lý do vì sao vẫn không có tên.

Trong khi đó DongABank trước đó đã cho công bố rầm rộ việc cam kết bảo lãnh cho người mua nhà dự án The EverRich 2 và The EverRich 3 của Cty CP phát triển BĐS Phát Đạt. Thế nhưng cho tới nay, NH này vẫn chưa được NHNN cho phép và thậm chí còn đang nằm trong danh sách kiểm soát đặc biệt.

Điều này cũng đang đặt ra nhiều câu hỏi. Với các trường hợp còn lại, có thể hiểu được vì đều là những NH nhỏ, đã và đang trong tầm ngắm tái cấu trúc của NHNN như NH Xây dựng, GPBank, OceanBank,... Đây là các NH đã bị NHNN mua lại với giá 0 đồng, hoặc rơi vào diện kiểm soát đặc biệt.

Nếu với trường hợp chủ dự án ký hợp tác với những ngân hàng không nằm trong danh sách được chấp thuận, thì thoả thuận hợp tác bảo lãnh giữa 2 bên sẽ gần như vô nghĩa. Muốn giải quyết vấn đề này, chủ dự án sẽ phải tìm tới một ngân hàng khác và lại tiếp tục công việc đàm phán. Song, vấn đề đặt ra ở đây là, việc ký hợp đồng bảo lãnh sẽ như thế nào.

Một trong những vấn đề còn gây khá nhiều băn khoăn đó là mức phí bảo lãnh. Về câu chuyện thực tế trong quá trình thực hiện đàm phán về phí bảo lãnh dự án BĐS của doanh nghiệp, theo đại diện Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí toàn cầu, công ty này đã làm việc với không dưới 5 ngân hàng. Mức phí của mỗi ngân hàng đưa ra lại rất khác nhau và không hề có một tiêu chuẩn hay tiêu chí nào. Điều này khiến cả ngân hàng và doanh nghiệp đều cảm thấy lúng túng.

Sẽ không có mức sàn và mức trần cho phí bảo lãnh. Để đưa ra mức phí phù hợp, các ngân hàng sẽ tự thoả thuận và đưa ra quyết định thông qua đánh giá uy tín của chủ đầu tư. Có nhiều ý kiến lo ngại về việc doanh nghiệp sẽ "chạy" đua để có được mức phí thấp nhất từ ngân hàng. Vấn đề tiêu cực có thể sẽ nảy sinh từ đây. Vậy làm sao để có thể minh bạch hoá vấn đề này?

Một chủ doanh nghiệp nhìn nhận: “Việc bảo lãnh bảo vệ cho khách hàng là cần thiết nhưng vấn đề là việc thực hiện bảo lãnh như thế nào? Như dự án có 1000 căn đến thời điểm này bán được 500 căn rồi về nguyên tắc 500 căn còn lại phải có bảo lãnh. Vậy thì bây giờ bảo lãnh 500 căn ấy hay bảo lãnh cả dự án và bây giờ thì thu phí thế nào? Với 500 căn đã bán rồi theo tiến độ mới thu 50% sẽ tính ra làm sao?"

Dù thông tư 07 hướng dẫn cụ thể quy định trên đã được ban hành bởi Ngân hàng Nhà nước, song doanh nghiệp lại cho rằng, thông tư này chưa đưa ra được những thông tin mà nhà đầu tư có thể áp dụng được. Bởi vì, những hướng dẫn cụ thể vẫn còn thiếu sót khiến chủ đầu tư và ngân hàng phải "vừa làm vừa mò mẫm" thì mới có thể điều chỉnh cho việc dự án có ngân hàng bảo lãnh được khả thi.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo Lao động, Vietnamnet)