Đã hơn 2 tháng trôi qua kể từ khi Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) có hiệu lực, thế nhưng quy định phải có bảo lãnh ngân hàng mới được bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai vẫn “giậm chân tại chỗ”, chưa triển khai được do những vướng mắc về quy trình, thủ tục. 

Thời gian qua, hàng loạt chủ đầu tư dự án bất động sản nhanh chóng ký kết và công bố các ngân hàng đồng ý bảo lãnh các dự án của mình: Công ty CP Tập đoàn đầu tư địa ốc No Va (Novaland) công bố các dự án được Ngân hàng VPBank, SeaBank bảo lãnh; dự án của Công ty CP Đầu tư kinh doanh địa ốc Hưng Thịnh (Hung Thinh Corp) được các ngân hàng VietBank, SCB, Sacombank, VietinBank và BIDV bảo lãnh; dự án của Công ty CP Dịch vụ và Xây dựng địa ốc Đất Xanh (Đất Xanh Group) được bảo lãnh từ VietinBank, BIDV; dự án của Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh nhà Khang Điền được Eximbank bảo lãnh…

Tại một buổi lễ mở bán dự án BĐS ở Tp.HCM mới đây, nhiều khách mua rỉ tai nhau: “Mua căn hộ chung cư giờ đã bớt lo đi nhiều vì dự án nào muốn bán khi mới xây xong móng phải được ngân hàng bảo lãnh. Chẳng may chủ đầu tư không thể bàn giao nhà thì đã có ngân hàng hoàn lại khoản tiền mà chúng ta đã đóng”.

Thông tin trên chẳng khác nào mồi lửa nhen nhóm lại niềm tin vốn đã lụi tàn từ lâu với khách mua nhà sau thời gian dài nhiều người phải nhận “trái đắng” vì mua nhà trên giấy. Tuy nhiên, việc bảo lãnh dự án lại đang có xu hướng bị một số cá nhân, doanh nghiệp lợi dụng trở thành “chiêu trò” bán hàng trên thị trường.

Thời gian qua, có không ít dự án BĐS được chủ đầu tư tuyên bố rầm rộ có ngân hàng A, B, C...đứng ra bảo lãnh. Nhưng thực tế, sau khi ra hợp đồng mua bán, không ít khách hàng mới té ngửa vì thông tin bảo lãnh mà chủ đầu tư trưng ra chỉ là vỏ bọc. Nhiều dự án vẫn tiếp tục mở bán, tranh thủ lúc “tranh tối, tranh sáng” để phớt lờ các quy định của pháp luật. 

Lý giải về thực tế này, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Công ty Luật Basico, cho rằng, có thể ngân hàng chỉ mới hứa hẹn cam kết về nguyên tắc là sẽ bảo lãnh chứ chưa thể hiện bằng thư hay hợp đồng bảo lãnh. Thứ hai là nhiều dự án ở ranh giới giữa Luật cũ và Luật mới, tức là trước 1/7 đã mở bán một phần dự án, sau 1/7 mở bán tiếp phần còn lại và cứ áp dụng theo Luật cũ, bởi hiện vẫn chưa có văn bản hướng dẫn đối với những trường hợp này. Bên cạnh đó, việc bảo lãnh ngân hàng đang rơi vào bế tắc do sự vênh nhau trong các quy định về quy trình, thủ tục.

Theo ông Nguyễn Văn Đực cho rằng, hiện doanh nghiệp đang đứng trước 2 tình thế, hoặc là lách luật, hai là ngừng bán hàng để chờ bảo lãnh: “Tôi tiếp tục kiến nghị là rời lại một thời gian, 2 hoặc 3 tháng nữa để khi nào ổn định các thủ tục về bảo lãnh thì chúng ta mới áp dụng. Còn áp dụng như bây giờ là nghẽn, đóng băng cả thị trường, không mua bán gì được. Một là không mua bán được, hai là mua bán gian, lách luật bằng cách ký lùi lại trước ngày 1-7, hoặc là họ làm giấy thuận mua thuận bán để đặt cọc trước trong thời gian chờ có bảo lãnh. Như vậy thì rất phiền hà cho doanh nghiệp, ngân hàng cũng như người dân”.

Không biết đến khi nào thì quy định bắt buộc phải có bảo lãnh ngân hàng mới được bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai của Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi) mới có thể phát huy đúng tác dụng là bảo vệ quyền lợi của người mua nhà.

Thời gian chờ đợi biện pháp tháo gỡ vướng mắc của các cơ quan chức năng càng lâu, đồng nghĩa với việc càng có nhiều giao dịch trái luật, nhiều người mua nhà không có cơ hội được trả lại tiền khi dự án gặp rủi ro như chậm tiến độ hoặc không triển khai được. 

Và cuối cùng, dù đã có luật nhưng người mua nhà vẫn chưa thể được đảm bảo quyền lợi theo đúng quy định.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo VOV, Tuổi trẻ)