Hãng tin AFP dẫn lời Arsenio Andolong, người đứng đầu bộ phận công chúng Bộ Quốc phòng Philippines hôm qua cho biết, các chiến đấu cơ và tàu khu trục sẽ được đặt tại vịnh Subic, cách bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham phía bắc Philippines đang bị Trung Quốc kiểm soát khoảng 200 km.
Hình ảnh chiến đấu cơ FA-50
Các lực lượng Vũ trang Philippines "sẽ sử dụng vịnh Subic để triển khai những tài sản sắp có như (chiến đấu cơ) FA-50 và các tàu mới", Andolong cho biết. Subic được xem là lý tưởng bởi nó có một cảng nước sâu cùng những đường băng phù hợp với FA-50.
Dự kiến, Philippines sẽ tiếp nhận 2 máy bay chiến đấu FA-50 đầu tiên trong lô 12 chiếc mua từ Hàn Quốc trong năm nay và sẽ được bàn giao nốt 10 chiếc còn lại trong 2 năm tới. Trong khi đó, hiện Manila vẫn đang cân nhắc, chọn lựa nhà cung cấp 2 tàu khu trục mới.
Manila tuần trước thông báo sẽ mở lại Subic, một trong những căn cứ lớn nhất ở nước ngoài của hải quân Mỹ đóng cửa cách đây hơn 20 năm. Theo Andolong, quân đội Philippines đã thuê một phần vịnh Subic trong 15 năm.
Các tàu chiến Mỹ ở vịnh Subic, thành phố Olongapo, phía bắc Manila
Vịnh Subic hiện được sử dụng như một cảng thương mại và khu du lịch. Vịnh hướng ra Biển Đông, khu vực Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ diện tích, chồng lấn lên vùng biển các nước làng giềng như Việt Nam, Philippines.
Vịnh Subic nằm cách bãi cạn Scaborough/Hoàng Nham bị Trung Quốc đánh chiếm hồi năm 2012 chỉ 270km. Chiến đấu cơ FA-50 chỉ cần vài phút là bay đến mục tiêu. Nhiều chuyên gia cho rằng Trung Quốc một ngày nào đó có thể biến Scarborough trở thành một hòn đảo nhân tạo. Trong bối cảnh ấy, mở cửa trở lại căn cứ ở Vịnh Subic và đưa chiến đấu cơ FA-50 cùng các tàu khu trục hiện đại đến đây dường như là một bước đi phòng thủ khôn ngoan của chính quyền Philippines.
AFP dẫn lời chuyên gia an ninh quốc phòng Philippines Rommel Banlaoi nhận định: “Giá trị quân sự của Vịnh Subic đã được quân đội Mỹ chứng minh và giới tướng lĩnh Trung Quốc cũng biết được điều đó”.
Andolong cho biết tranh chấp tại Biển Đông là "một trong những vấn đề thúc đẩy ký kêt (hợp đồng thuê)". Ngoài ra, "khoảng cách gần" với bãi cạn Scarborough, khu vực nhiều nguồn lợi thủy sản bị Trung Quốc chiếm sau lần đối đầu với Philippines năm 2012, cũng là một lý do.
Các tàu Mỹ vẫn có thể cập cảng Subic và tổ chức tập trận quân sự nhưng nơi này sẽ không trở thành căn cứ của Washington một lần nữa.
Báo Inquirer nhận định Philippines đang xây dựng quân đội, đồng thời cải thiện quan hệ quốc phòng với Mỹ và đồng minh trong bối cảnh nguy cơ đến từ Trung Quốc mỗi lúc một lớn hơn.
Trâm Anh (TH)