Nhiều năm qua, Ngân hàng Nhà nước công bố không phát hành tiền lẻ mới có mệnh giá dưới 10.000 đồng lưu thông trên thị trường trong dịp Tết Nguyên Đán. Điều này đã giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng chi phí cho ngân sách đáng lẽ phải chi để in ấn, vận chuyển, bảo quản, kiểm đếm.

Thế nhưng, đây cũng là cơ hội để các dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới mệnh giá thấp hét giá khi nhu cầu đổi tiền lẻ, tiền mới gia tăng đột biến trong các dịp cuối năm.

Chưa đầy 1 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2020, ở thị trường chợ đen online, dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới đã được kinh doanh rầm rộ và công khai trên mạng xã hội với mức phí từ 3% trở lên.

Chỉ cần gõ nhanh từ khóa như "đổi tiền mới 2020" hay "tiền lẻ mới" ngay lập tức mạng xã hội Facebook và công cụ tìm kiếm Google nhanh chóng cho ra hàng trăm kết quả về các tài khoản, hội nhóm và các website chuyên cung cấp dịch vụ đổi tiền mới dịp Tết 2020. Các trang web, facebook còn cam kết bao nhiêu cũng có sẵn.

Đặc biệt, nhiều nhóm đổi tiền mới cũng xuất hiện rầm rộ trên Facebook với số lượng thành viên đông đảo từ hàng chục đến hàng chục nghìn người như "Đổi Tiền Mới", "Đổi tiền Mới Lì Xì", "Đổi Tiền Lì Xì Mới 2020", "Dịch Vụ Đổi Tiền Lẻ Nguyên Seri". Đặc biệt, nhóm "Đổi Tiền Mới Lì Xì" có tới hơn 11k thành viên.

Đặc biệt, nhóm "Đổi Tiền Mới" trên facebook có khoảng 2.600 thành viên tự giới thiệu là "Nơi anh chị em chuyên đổ buôn tiền mới giao lưu", nhóm này yêu cầu các thành viên không đăng tìm mối đổi lẻ dưới 50 triệu đồng.

Một số website ghi rõ khách hàng đổi mệnh giá 5.000 – 10.000 đồng với số lượng từ 100 – 1.000 tờ sẽ chịu mức phí 10-12%. Nếu khách đổi lẻ hoặc ít hơn thì phải chịu phí gấp đôi, tới 20%. Đặc biệt, mệnh giá 500 đồng có phí "chát nhất" là khoảng 270% - 300%, tương ứng đổi 4 triệu đồng sẽ chỉ nhận về 1 triệu đồng.

Nhân viên facebook "đổi tiền lẻ, tiền mới..." cho biết, phí đổi 10.000 đồng và 50.000 đồng là 6%, 20.000 đồng là 8%, chỉ cho đổi ít nhất 2 triệu với tờ 20.000 đồng và 5 triệu với tờ 50.000 đồng.

Tại website "doitiensaigon", phí đổi 1.000 đồng là 20%, 2.000 đồng và 5.000 đồng là 10%, 10.000 đồng và 20.000 đồng là 8%.

Một website khác cho biết, phí đổi 2.000 đồng là 12%, 5.000 đồng là 10%, 10.000 đồng là 8%. Đặc biệt, vì năm nay là năm 2020 nên tờ tiền mệnh giá 20.000 đồng được dự báo sẽ khan hiếm hơn mọi năm do có nhiều người săn lùng. Mọi năm, phí đổi tờ tiền 20.000 đồng là 7% nhưng năm nay, nhiều nơi nâng lên 10%, cận tết sẽ tăng lên khoảng 14-15%.

Ngoài tiền mới, nếu khách có nhu cầu đổi tiền "lướt" còn mới 95% cũng có sẵn dịch vụ. Mức phí sẽ rẻ hơn tiền mới, chỉ khoảng 3,8% cho các mệnh giá "hot" như 10 - 20 - 50 nghìn.

Một điểm dễ nhận thấy là ở trên Facebook hay trên các website chuyên cung cấp tiền mới, một quy định về phí bất thành văn là tiền mệnh giá càng thấp, phí đổi tiền càng cao và ngược lại.

Không chỉ nở rộ dịch vụ đổi tiền mệnh giá nhỏ trong nước, tờ tiền 2USD cũng đang được các shop kinh doanh dịch vụ đổi tiền với mức giá dao động từ 50.000 đồng/tờ - 53.000 đồng/tờ. Phí đổi gần 12% nếu quy đổi theo tiền đồng.

Dịch vụ đổi tiền mới lấy phí chênh lệch bùng nổ những ngày gần Tết là chuyện "cứ đến hẹn lại lên".

Phía Ngân hàng Nhà nước những năm gần đây liên tiếp có các văn bản yêu cầu các đơn vị trực thuộc phối hợp với chi cục quản lý thị trường, công an, thành lập các đoàn kiểm tra để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật các trường hợp kinh doanh tiền mệnh giá nhỏ trái phép tại khu di tích, đền chùa, lễ hội hoặc kinh doanh đổi tiền trên mạng. Nghiêm cấm cán bộ ngân hàng tiếp tay, cung cấp các loại tiền mới cho các đối tượng kinh doanh đổi tiền hưởng chênh lệch, kể cả việc lựa chọn những đồng tiền đã qua lưu thông nhưng còn mới để tập hợp thành thếp, bó.

Hà Phương