READ là một dự án lớn của Nga, hỗ trợ cho giáo dục Việt Nam, có tên gọi đầy đủ là Chương trình hỗ trợ giáo dục phát triển của Nga (sau đây gọi tắt là READ), là một sáng kiến của Chính phủ Nga từ năm 2008 nhằm hỗ trợ các nước có thu nhập thấp tăng cường năng lực hệ thống đánh giá quốc gia, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục, góp phần vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế xã hội của các nước này. Các nước tham gia chương trình READ gồm có: Angola, Ephiopia, Mozambique, Zambia, Kyrgyz, Tajikistan và Việt Nam.

Trong vai trò của người giữ chức vụ Chánh văn phòng của Cục KTKĐCLGD, bà Lê Thị Kim Nhung dưới sự điều hành của một vị lãnh đạo Cục, người cùng quê đã có biểu hiện thao túng dự án, có dấu hiệu giả mạo chữ kí, khai khống hồ sơ chứng từ chương trình READ.

Cụ thể: Cục được giao một nhánh dự án READ, hoàn thành trong thời gian 1 năm, nguồn tiền hàng trăm ngàn đô la Mĩ. Bà Nhung “âm thầm” tư vấn lãnh đạo bổ sung “người thân tín” của bà vào danh sách thành viên tổ công tác. Các thành viên chính thức trước đó như Phó Cục trưởng N.T.H, H.X.T, N.K.N (là những người nhiều kinh nghiệm thực hiện READ) do lãnh đạo Bộ thành lập thì bị cô lập, cho đứng ngoài. Được biết, mọi việc của READ năm 2014 tổ chức luộm thuộm, thậm chí không báo cáo đúng sự thật với lãnh đạo Bộ. Hậu quả diễn ra ngay trụ sở của cơ quan Bộ là, công văn triệu tập 63 tỉnh thành tập huấn gửi đi rồi lại phải gửi tiếp công văn hủy (tháng 5/2014); bị lãnh đạo Bộ phê bình lề lối làm việc vô nguyên tắc, không báo cáo (tổ chức “chui” hội thảo hàng trăm người)… Tờ trình đã kí, công văn đã phát đi, đặt cả hai bên đối tác của Bộ vào bối cảnh ngỡ ngàng, bực bội mà lãnh đạo Bộ thì không hề biết. Không chỉ vậy, 4 cuộc tập huấn của chương trình READ do bà Nhung chịu trách nhiệm chính về giải ngân đã có những biểu hiện vi phạm tài chính như có dấu hiệu giả mạo chữ kí trong bảng kê tài chính. Cụ thể là chữ kí của một số đại biểu tham dự trong các bảng kê là khác nhau hoàn toàn (Bà Hương - Cục Nhà giáo và CBQLGD, Ông Đào - Cục NG... là những ví dụ đơn cử cho việc khai khống của bà Nhung và nhóm kế toán READ. Dù không nhận tiền, không có tài liệu nhưng bảng kê vẫn dày đặc chữ kí tên họ cùng các chữ kí khác nhau). Tiếp đó là dấu hiệu khai khống số phòng khách sạn, số suất ăn đại biểu, số lượt thuê hội trường. Số tiền khai khống hàng trăm triệu đồng, rồi đến việc hàng ngàn lượt đại biểu dự hội thảo/tập huấn Chương trình READ không có chữ kí nhận tài liệu, trong khi tiền tài liệu thanh toán nhiều chục triệu đồng. Tiếp đó là chỉ đạo nhân viên hợp đồng tạm ứng các nguồn kinh phí chương trình READ (hàng tỉ đồng), là cố ý làm trái quy định; Phù phép các hoá đơn chứng từ mua sắm: Người mua và chi tiền nhưng không đứng ra kí hoá đơn chứng từ thanh toán mà bà Nhung chỉ đạo một nhân viên bảo vệ (làm hợp đồng) đứng ra kí tên số hoá đơn chứng từ này. 

Câu hỏi mà dư luận đặt ra với lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo là: Đây có phải là cách làm tùy tiện, thể hiện sự coi thường pháp luật của bà Chánh văn phòng Lê Thị Kim Nhung và thể hiện sự dung túng, bao che của nhóm lãnh đạo Cục (cùng một quê) mang danh nghĩa tập thể hay không? Chỉ 1 nhánh nhỏ trong dự án READ mà bà Chánh văn phòng đã thao túng đến thế thì các công tác tài chính khác, bà được “ưu tiên” lộng hành đến đâu?

Việt Nam là một nước nghèo, dân số thu nhập thấp. Vậy mà, chỉ cần một mắt xích tắc trách, một cá nhân thao túng lộng hành, một nhóm cán bộ cốt cán, đầu não mưu cầu biến lợi ích chung thành của riêng đã làm một khoản tiền lớn từ nguồn tài trợ nước ngoài rót về cho giáo dục nước nhà chảy vào túi các cá nhân...

Báo Kinh doanh & Pháp luật xin chuyển tải các thông tin này đến lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo để xem xét, làm rõ và xử lý nghiêm.

Nhóm PV