Gần cuối năm, hàng loạt ngân hàng tung ra các gói tín dụng cho vay mua nhà, mua bất động sản với mức lãi suất được quảng cáo là "ưu đãi". Chẳng hạn, Viettin bank cho vay tới 70% giá trị căn nhà, lãi suất 7,5% năm trong 6 tháng đầu, 6 tháng tiếp theo là 11%/năm. Eximbank chỉ cho vay thời hạn 15 năm, lãi suất là 12%/năm trong 2 năm đầu, các năm sau đó lãi suất được thả nổi theo thị trường. Còn ngân hàng Tiên Phong đưa ra mức lãi suất 4,9%/năm trong 6 tháng đầu, tháng thứ 7 trở đi sẽ bằng lãi suất tiền gửi cộng với biên độ nhất định…
Dịch vụ tín dụng vay mua nhà "trăm hoa đua nở" cũng nhờ sự ấm lên của thị trường bất động sản, nhất là phân khúc căn hộ có giá trên dưới 1 tỷ đồng. Nửa đầu năm nay, chỉ riêng thành phố Hồ Chí Minh đã giao dịch thành công gần 6 ngàn căn hộ, tăng 5 lần so với cùng thời điểm của 2 năm trước. Trong đó, người mua nhà bằng tiền vay ngân hàng chiếm tỷ lệ cao.
Ông Nguyễn Nam Hiền, Tổng Giám đốc Hưng Thịnh Land cho biết: “Phân khúc nhà trên dưới 1 tỷ đồng có lượng khách hàng rất nhiều. Nhưng tầm tài chính của họ chỉ gần tới. Tôi bán một dự án về căn hộ, trong đó khoảng 50% khách hàng vay tiền mua”.
Vay tiền ngân hàng để mua nhà, mua bất động sản thì dễ nhưng lựa chọn gói vay nào, ngân hàng nào, tính toán phương án trả nợ ra sao cho có lợi và không bị rủi ro là điều không dễ với phần đông khách hàng. Trước "ma trận" biểu đồ lãi suất cho vay của các ngân hàng, nếu không cẩn trọng, suy nghĩ kỹ trước khi đặt bút ký hợp đồng vay tiền, người vay có thể ngay lập tức sập vào cái bẫy lãi suất. Nhiều cặp vợ chồng trẻ ở TP.HCM, đặc biệt là giới nhân viên văn phòng, đang tìm đến việc mua nhà trả góp như một phương án khả dĩ nhất để có thể có được căn nhà cho riêng mình. Thế nhưng cũng có không ít trường hợp vay rồi nhưng “lòng dạ” luôn thấp thỏm sợ lương không đủ trả nợ.
Không có điều kiện vay mượn người thân, chị Võ Hồ Thục Đoan - nhân viên văn phòng 32 tuổi ở Bình Tân - năm 2012 quyết định vay ngân hàng 620 triệu, cộng với tiền tiết kiệm 300 triệu đồng để mua căn hộ 64m2. Theo chị Đoan, đây là phương án phù hợp nhất với những người có thu nhập khá nhưng lại không có đủ một lúc để thanh toán toàn bộ do được trả góp trong 15 năm, lãi suất thả nổi theo thị trường. Từ tháng 12-2013, chị bắt đầu trả ngân hàng mỗi tháng khoảng 10-11 triệu đồng, trong đó trả bớt gốc là 4 triệu đồng.
Khi làm hợp đồng vay, chị mở một tài khoản ngay tại ngân hàng cấp vốn và hằng tháng chị nạp vào đó khoản tiền theo quy định, đúng ngày ngân hàng sẽ tự động trích tài khoản để thu nợ. “Tháng nào cũng nơm nớp lo chuẩn bị một khoản tiền “chết” như vậy, lo lắm. Cuộc sống ở Sài Gòn đâu phải lúc nào cũng răm rắp theo ý mình, đâm ra cũng có tháng tái mặt vì tới hẹn mà chưa đủ tiền. Vì vậy, chúng tôi rất sợ nếu lãi suất nhích lên” - chị Đoan cho biết và thừa nhận 15 năm tới sẽ là 15 năm căng thẳng từng tháng ngày vì gánh nặng nợ đó.
Với thu nhập của cả hai vợ chồng mức 25 triệu đồng/tháng, trừ hết chi phí mỗi tháng gia đình anh Nguyễn Khoa, cán bộ một đơn vị hành chính sự nghiệp trên địa bàn TP.HCM, còn dư 10 triệu đồng để trả lãi và gốc ngân hàng cho khoản vay mua nhà lãi suất ban đầu 12%/năm. Đến năm 2009-2010 khi lãi suất đột ngột tăng lên 17-18% đã đẩy khoản nợ ngân hàng mà hằng tháng gia đình anh Khoa phải trả lên tới xấp xỉ 20 triệu đồng. “Lãi suất lên cao đến mức không cầm cự nổi nên vợ chồng tôi đành phải bán căn nhà để trả nợ. Tôi thấy giai đoạn này lãi suất đã giảm là một lợi thế nhưng người vay cần tỉnh táo để chừa khoảng lùi cho mình” - anh Khoa nói.
Trên thực tế, ngay lúc này đã có không ít trường hợp do thấy quá sức chịu đựng trong việc trả lãi hằng tháng nên nhiều người phải rao bán căn nhà của mình. Các mẩu tin “kẹt tiền ngân hàng, bán gấp nhà giá rẻ trả nợ” thời gian qua đã xuất hiện khá nhiều trên các trang mua bán nhà đất ở TP.HCM và Hà Nội.
Mai Hoa - (Tổng hợp theo VOV, tuổi trẻ)