Nhà máy bia trăm tuổi

Sáng sớm 1/12, Nhà máy Bia Hà Nội trên đường Hoàng Hoa Thám bất ngờ xảy ra vụ cháy khiến nhiều tài sản bị thiêu rụi.

Điểm xảy ra hỏa hoạn nằm trong Nhà máy Bia Hà Nội trên phần "đất vàng" rộng 52.000m2 tại số 183 Hoàng Hoa Thám, Hà Nội, nơi vừa là cơ sở sản xuất bia vừa là trụ sở chính của Tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco). Đây là khu đất gắn liền với ngành bia Việt Nam suốt hơn một thế kỷ qua.

Tiền thân của Habeco là Nhà máy Bia Hommel, được xây dựng từ năm 1890 bởi doanh nhân người Pháp Alfred Hommel. Khi đó, mỗi ngày nhà máy này chỉ sản xuất khoảng 150 lít bia, chủ yếu phục vụ binh lính viễn chinh Pháp tại Đông Dương. Lúc mới thành lập, nhà máy này chỉ có hơn 30 nhân công.

Năm 1935, các nhà máy bia tại Đông Dương hợp doanh thành Công ty Bia - Đá Đông Dương. Thời điểm đó, Nhà máy Bia Hommel được mở rộng hơn, tuyển dụng khoảng 300 công nhân. Tới năm 1940, công suất của nhà máy này đạt khoảng 5 triệu lít/năm.

Sau năm 1954, quân Pháp rút đi và tháo dỡ toàn bộ máy móc của nhà máy. Đến năm 1957, theo chủ trương phục hồi kinh tế của Chính phủ, nhà máy này được khôi phục hoạt động và đổi tên thành Nhà máy Bia Hà Nội.

Vào 1958, Habeco cho ra đời chai bia đầu tiên của người Việt Nam, do người Việt Nam làm chủ. Từ đó, những dòng sản phẩm mang thương hiệu Habeco trở thành một phần của văn hóa ẩm thực người Hà Nội, được người tiêu dùng trong và ngoài nước yêu thích.

Từ nhà máy nhỏ, công nghệ còn đơn sơ dựa vào sức người là chính thì nay tại Nhà máy bia Hà Nội, toàn bộ các quy trình, công đoạn sản xuất đều được thực hiện tự động hoàn toàn.

Hiện nay, Nhà máy Bia Hà Nội đóng vai trò là đơn vị sản xuất chủ lực của Habeco với công suất chiếm khoảng 30% sản lượng của toàn tổ hợp. Nhà máy chuyên sản xuất các loại sản phẩm bia chai và bia lon của Habeco trên hệ thống dây chuyền công nghệ hiện đại.

Tuy nhiên, nhà máy Bia Hà Nội nằm trong danh mục 9 cơ sở nhà đất phải di dời khỏi nội đô trong vòng 5 năm tới.

Con phố Hoàng Hoa Thám khá chật chội và đông đúc phương tiện qua lại. Vì vậy, việc di dời trụ sở của Habeco được kỳ vọng sẽ giải tỏa bớt áp lực tắc nghẽn mỗi giờ cao điểm.

Sau khi di dời, khu đất này sẽ được chuyển đổi công năng. Theo quy hoạch phân khu đô thị H1-2 mà UBND TP Hà Nội phê duyệt tháng 3/2021, khu đất 183 Hoàng Hoa Thám được định hướng trở thành đất hỗn hợp, gồm công trình công cộng, trường trung học phổ thông, nhà ở, bãi đỗ xe và không gian cây xanh, trong đó ưu tiên các chức năng dịch vụ - thương mại và hạ tầng xã hội.

Tuy nhiên, tháng 9 vừa qua, lãnh đạo thành phố Hà Nội yêu cầu rà soát lại toàn bộ quỹ đất. Nếu bố trí được vị trí mới cho trường trung học phổ thông, khu đất này có thể được điều chỉnh quy hoạch để phục vụ dự án xây dựng Bảo tàng Bia Hà Nội.

Habeco kinh doanh ra sao?

Dù nằm trong diện di dời nhưng khu "đất vàng" tại số 183 Hoàng Hoa Thám vẫn hoạt động sản xuất và duy trì khu trưng bày giới thiệu sản phẩm của Habeco.

Habeco đang sở hữu 23 nhà máy, bao gồm các công ty con và đơn vị thành viên. Bên cạnh cơ sở nội đô, doanh nghiệp này còn vận hành Nhà máy Bia Hà Nội - Mê Linh.

Nhà máy Bia Hà Nội - Mê Linh không chỉ là một công trình kiến trúc đồ sộ với quy mô 26ha mà còn là biểu tượng cho sự tiên phong trong ứng dụng công nghệ sản xuất bia hiện đại.

Với công suất nấu bia lên tới 200 triệu lít/năm, Nhà máy bia Mê Linh - Hà Nội là nơi những thương hiệu bia quen thuộc như bia Hà Nội, Hanoi Bold, Hanoi Light, bia Trúc Bạch...

Về kết quả kinh doanh, quý III/2025 đánh dấu một giai đoạn phát triển vượt bậc của Habeco.

Cụ thể, trong quý III, doanh thu thuần của Habeco đạt 2.544 tỷ đồng, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm trước. Dù giá vốn tăng nhưng chậm hơn biên độ tăng của doanh thu nên lợi nhuận gộp trong quý của Habeco vẫn tăng 15%, lên 738 tỷ đồng.

Trong kỳ, Habeco ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính tăng 22% lên 54 tỷ đồng, đến từ lãi tiền gửi và cho vay. Bên cạnh đó, Habeco cũng tiết giảm hiệu quả chi phí bán hàng và chi phí quản lý. Nhờ đó, trong quý III, Habeco đạt lãi sau thuế đạt 238 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là mức lợi nhuận theo quý cao nhất của Habeco kể từ năm 2021 đến nay, tức cao nhất trong 5 năm qua.

Giai đoạn năm 2020-2023, tình hình kinh doanh của Habeco khá bết bát. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và đặc biệt là quy định siết nồng độ cồn khiến thị trường tiêu thụ bia ở miền Bắc nên sức mua yếu.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu hợp nhất của Habeco đạt 6.406,2 tỷ đồng, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2024. Lợi nhuận trước thuế của Habeco đạt 294 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế đạt 418,2 tỷ đồng, tăng 44,5% so với cùng kỳ năm 2024.

Năm 2025, Habeco đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt khoảng 278 tỷ đồng. Với kết quả 9 tháng đầu năm, Habeco đã vượt chỉ tiêu lợi nhuận đề ra cho cả năm.

Đến cuối tháng 9, tổng số nhân sự của Habeco là 511 người, gần như giữ nguyên so với đầu năm.