Ceftriaxone là loại thuốc có khả năng gây phản ứng quá mẫn, nặng nhất là sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng. Tuy tỷ lệ gây sốc phản vệ của ceftriaxone tương đối hiếm nhưng đã được các báo cáo ADR (những phản ứng có hại của thuốc) ghi nhận trong các thông báo từ trước của ngành y tế trong nước cũng như quốc tế.
Ceftriaxone có thể gây sốc phản vệ khi dùng đồng thời với thuốc canxi
Sốc phản vệ do ceftriaxone gần như không dự đoán được. Cho nên, ngoài những thủ tục thường quy bắt buộc khi sử dụng ceftriaxone như thử nghiệm phản ứng trên da, cần phải có sẵn bộ cấp cứu sốc phản vệ ngay bên cạnh khi tiêm thuốc cho bệnh nhân và cần phải theo dõi chặt chẽ bệnh nhân sau khi dùng thuốc ít nhất là 30 phút. Khuyến cáo sử dụng các kháng sinh khác cùng nhóm nếu có thể được. Chỉ sử dụng ceftriaxone trong trường hợp không còn sự lựa chọn nào tốt hơn.
Năm 2007, Cục Quản lý Dược Việt Nam đã có công văn gửi các sở y tế trực thuộc trung ương, bệnh viện thuộc Bộ Y tế và văn phòng đại diện Công ty Hoffmann La Roche (đơn vị sở hữu giấy phép đăng ký lưu hành của thuốc Ceftriaxone tại Việt Nam) nhằm thông báo về tác hại nguy hiểm của thuốc Ceftriaxone (Rocephin).
Theo công văn này, cơ quan y tế của Pháp và Thụy Sĩ đã đề nghị công ty này thay đổi thông tin trên nhãn thuốc đang lưu hành tại các nước vì có nguy cơ xảy ra tác dụng phụ có hại nghiêm trọng (tử vong) với bệnh nhân khi sử dụng đồng thời Ceftriaxone với thuốc canxi hoặc sản phẩm có chứa canxi.
Bên cạnh đó, cơ quan y tế của Thụy Sĩ cũng đã yêu cầu Công ty Hoffman La Roche gửi thông báo cho tất cả các bác sĩ chuyên khoa sơ sinh, khoa nhi và dược sĩ của các Bệnh viện nhi ở Thụy Sĩ.
Sốc phản vệ do ceftriaxone ở trẻ sơ sinh đã được ghi nhận khi sử dụng chung với các sản phẩm có canxi. Việc sử dụng ceftriaxone chung với các dung dịch hartmann hoặc ringer lactate là những dịch có chứa thành phần canxi có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân. Những cảnh báo khi sử dụng sản phẩm ceftriaxone đã được ghi nhận như sau:
- Chống chỉ định dùng ceftriaxone cho trẻ sơ sinh có biểu hiện vàng da tăng bilirubin, đặc biệt ở trẻ sinh non.
- Không nên trộn ceftriaxone với các sản phẩm có chứa canxi, như dung dịch ringer lactate hoặc hartmann hoặc sử dụng cùng với các sản phẩm dinh dưỡng dùng qua đường truyền tĩnh mạch có chứa canxi. Không sử dụng ceftriaxon và các sản phẩm có chứa canxi qua đường tĩnh mạch chung hoặc khác đường truyền trong vòng 48 giờ.
- Cần lưu ý các trường hợp sốc phản vệ ở trẻ sơ sinh do tương tác giữa ceftriaxone và canxi cũng không thể loại trừ nguy cơ này ở các lứa tuổi khác.
- Thầy thuốc cần phải hỏi kỹ tiền sử đã sử dụng sản phẩm có chứa canxi trong vòng 48 giờ qua trước khi dùng ceftriaxone cho bệnh nhân.
- Ceftriaxone có thời gian bán hủy dài và hoạt phổ rộng nên khi sử dụng chỉ nên tiêm ngày 1 lần đối với tất cả các liều chỉ định.
Dung Nguyễn (Theo SK&ĐS, Nhân dân)