Theo Bloomberg, ngày 5/6 tới, Thụy Sĩ sẽ bỏ phiếu về việc có nên sử dụng mức lương cơ bản không điều kiện cho toàn dân thay cho nhiều loại trợ cấp xã hội như hiện nay hay không.

Những người đưa ra sáng kiến này chưa nêu rõ mức chi trả nên là bao nhiêu, nhưng đã gợi ý khoản 2.500 Franc Thụy Sỹ, tương đương 2.500 USD, cho mỗi người trưởng thành. Mỗi trẻ em có thể được nhận khoản thu nhập cơ bản vô điều kiện mỗi tháng bằng 1/4 số tiền mà mỗi người lớn nhận.

Không cần phải làm gì mà vẫn có được 2.500 franc mỗi tháng. Ý tưởng này đang là chủ đề nóng trên thế giới. Tuy nhiên, theo Bloomberg, có 2 điểm cần chú ý. Thứ nhất, số tiền 2.500 franc chưa thể giúp người dân Thụy Sĩ, một trong những quốc gia đắt đỏ nhất thế giới, vượt qua ngưỡng đói nghèo (ngưỡng đói nghèo được quy định bằng 60% thu nhập khả dụng trung bình trên toàn quốc).

Thứ hai, khoản tiền tặng hàng tháng như vậy có thể sẽ là điều không bao giờ trở thành hiện thực. Các cuộc trưng cầu dân ý là “chuyện bình thường” trong nền dân chủ trực tiếp của Thụy Sỹ. Mỗi năm, nước này có thể tổ chức nhiều cuộc trưng cầu dân ý.

Tuy nhiên, các đảng phái chính trị tại Thụy Sĩ đều không mấy hào hứng với ý tưởng này. Những người phản đối - gồm cả Chính phủ nước này, cho rằng thu nhập cơ bản sẽ làm giảm động lực đi làm và kéo thuế tăng. Họ cũng cho biết việc này sẽ ảnh hưởng đến kinh tế cả nước, do gây thiếu hụt lực lượng lao động tay nghề cao, khiến các doanh nghiệp chuyển hoạt động ra nước ngoài.

Một khảo sát hồi tháng 4 cho thấy chỉ 24% người dân ủng hộ chính sách này. Còn 4% vẫn chưa quyết định được.

Mặc dù vậy, trong số những người ủng hộ chính sách thu nhập cơ bản có cựu Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis – người từng nói rằng điều này là cần thiết vì tự động hóa và các robot đang khiến ngày càng nhiều việc làm bị mất đi. 

Như vậy, Thụy Sĩ sẽ là quốc gia đầu tiên thực sự bỏ phiếu về chính sách cấp thu nhập cơ bản cho người dân, bất kể họ có làm việc hay không.

Trâm Anh