Thông tin trên được đưa ra tại buổi làm việc vừa qua giữa Ban Kinh tế - Ngân sách Hội đồng Nhân dân Tp. Hà Nội với Sở Xây dựng Hà Nội về công tác quản lý nhà chung cư tái định cư. Theo Sở Xây dựng, nguyên nhân cơ bản khiến nhiều căn hộ bị bỏ trống là do người dân chưa yên tâm với chất lượng nhà tái định cư.

Thực tế cho thấy, các khu nhà tái định cư trên địa bàn Hà Nội nói chung đều xây dựng theo cơ chế bao cấp. Khi xây xong, dù chất lượng thế nào cũng được nghiệm thu, đưa vào sử dụng. Chủ đầu tư chỉ xây dựng công trình, rồi bàn giao cho đơn vị khác quản lý, gần như không còn trách nhiệm trong việc đảm bảo chất lượng trong suốt quá trình sử dụng.

“Đây là lý do chính khiến chất lượng các khu nhà ở tái định cư luôn thấp hơn so với chất lượng của nhà ở thương mại”, bà Vũ Thị Vinh, Tổng thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam, nhận định.

Tại một số dự án tái định cư, người dân chưa đến ký hợp đồng và nộp tiền, không về ở còn do thiếu cơ sở hạ tầng. Đối với hầu hết các dự án đã có dân ở thì công tác quản lý, vận hành tòa nhà có nhiều bất cập và vướng mắc. Trách nhiệm và cơ chế về tài chính, bảo trì vận hành nhà tái định cư chưa thống nhất.

Việc bầu ban quản trị tòa nhà quá chậm. Việc quản lý diện tích kinh doanh dịch vụ còn chưa chặt chẽ, có chỗ còn để lãng phí, chỗ đang cho thuê kinh doanh thì quản lý nguồn thu chưa phù hợp.

Theo ông Nguyễn Tử Quang, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội, từ tháng 6/2013, Tổng công ty đã tiếp nhận, quản lý 18 tòa nhà chung cư tái định cư tại Khu đô thị Nam Trung Yên. Hiện cả khu tái định cư này có 2.204 căn hộ, trong đó số căn hộ đã bố trí tái định cư là 1.836 căn, số căn hộ trống chưa sử dụng là 47 căn.

Còn 321 căn vẫn vướng mắc nên Công ty TNHH một thành viên Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội chưa bàn giao cho đơn vị. Đến nay, các tòa nhà do công ty quản lý đều chưa thành lập ban quản trị và còn 3 tòa nhà không có quỹ bảo trì 2%.

Hiện trạng các tòa nhà đều đã xuống cấp nghiêm trọng các hạng mục như phòng cháy chữa cháy, thang máy, hạ tầng kỹ thuật, mặt tiền... nhưng không có quỹ bảo trì để sửa chữa, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống nhân dân. Trước thực trạng đó, Tổng công ty đã phải ứng kinh phí để sửa chữa bảo trì nhưng không thể đáp ứng hết khối lượng cần phải tiến hành sửa chữa.

Một ví dụ khác như tại Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp (phường Hoàng Liệt, Hoàng Mai), kể từ khi đi vào hoạt động đến nay, chất lượng tòa nhà ngày càng đi xuống. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại toà nhà NO6. Đơn vị quản lý, vận hành tòa nhà là Xí nghiệp Quản lý dịch vụ và khai thác khu đô thị (Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội) không ký hợp đồng với đơn vị cung cấp nước nên các hộ dân ở đây đã phải tự đứng ra liên hệ với chủ đầu tư của các tòa chung cư kế bên là Tổng Công ty Đầu tư và xây dựng Hà Nội, chấp nhận trả tiền với mức giá cao (8.500 đồng/m3) để đưa nước về sử dụng. 

Chỉ chưa đầy 5 năm sau khi đưa vào sử dụng, hệ thống thoát nước, điện chiếu sáng, vỉa hè... tại nhiều khu tái định cư đã bị xuống cấp, hư hỏng nặng; các mảng tường bong tróc, thấm dột loang lổ; thang máy thường xuyên hỏng hóc… gây bức xúc cho người dân.

Thậm chí, đến các thiết bị chung như: Bể nước rò rỉ, máy bơm hỏng… các hộ dân cũng phải vận động nhau đóng tiền thuê người đến thay sửa". Đặc biệt, vấn đề bảo đảm an ninh ở các khu nhà tái định cư: Đồng Tàu, Nam Trung Yên… đang ở mức báo động khi thời gian gần đây đã xảy ra nhiều vụ "đạo chích" vờ thay ga, tiếp thị… để trộm cắp tài sản...

Theo các cam kết của cơ quan giải phóng mặt bằng và chủ đầu tư công trình xây dựng nhà ở tái định cư thì việc đảm bảo cơ sở hạ tầng điện nước đầy đủ cho khu vực dân cư này là điều quan trọng hàng đầu. Nhưng thực tế lại cho thấy chất lượng nhà tái định cư xuống cấp nhanh chóng, hạ tầng kỹ thuật liên tục hỏng hóc, cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ… Bên cạnh đó là sự thiếu trách nhiệm của chủ đầu tư, đơn vị quản lý, vận hành tòa nhà… Đây cũng chính là một trong những lý do dẫn đến người dân không mấy mặn mà với loại hình nhà ở này.

Mai Hoa - (Tổng hợp theo VnEconomy, Tiền Phong)