Nga – Trung thân nhau
Bắc Kinh và Moscow ngày càng tìm thấy nhiều điểm chung trong nỗ lực thách thức trật tự mà Mỹ và phương Tây thiết lập bấy lâu ở châu Âu, châu Á. Cả hai đều tìm cách hợp tác mang tính biểu tượng cũng như cụ thể để thách thức những gì mà họ coi là nỗ lực của Washington nhằm kiềm chế sự gia tăng của họ.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin
Động thái mới nhất là tuyên bố cuộc tập trận hải quân chung đầu tiên tại Địa Trung Hải và Nga sẽ là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất trong ngân hàng phát triển mà Trung Quốc đề xuất.
Ông Putin và ông Tập Cận Bình đã mở đầu cho một thay đổi lớn trong quan hệ song phương vào tháng 4/2014 bằng tuyên bố thỏa thuận kéo dài 30 năm trị giá 400 tỷ USD lần đầu tiên bán khí tự nhiên của Nga sang Trung Quốc. Tiếp theo đó là tuyên bố về một thỏa thuận hồi tháng 11 về việc xây dựng hệ thống ống dẫn thứ hai mang dầu và khí của Nga tới khách hàng Trung Quốc.
Trong tháng 3, công ty chế tạo máy bay quốc doanh của Nga đã tuyên bố kế hoạch sản xuất cho một liên doanh với tập đoàn máy bay thương mại Trung Quốc máy bay thương mại đường dài, thân rộng vào năm 2025. Khoảng 13 tỷ USD trong dự án đến từ TQ.
Tháng 4, Trung Quốc trở thành khách hàng nước ngoài đầu tiên mua hệ thống tên lửa hiện đại S-400 trong hợp đồng trị giá 3 tỷ USD hoàn tất vào 2017.
Tổng thống Obama và nhiều nhà lãnh đạo phương Tây đã từ chối lời mời của ông Putin tham dự lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng phát xít. Trong khi đó, ông Tập Cận Bình lại được coi là nhà lãnh đạo nước ngoài nổi bật xuất hiện ở đây.
“Nga và Trung Quốc giờ đây không chỉ là láng giềng mà còn là những quốc gia tương tác sâu sắc”, Phó Thủ tướng Nga Dmitry Rogozin khẳng định.
Mỹ “xuống nước” với Nga
Trong bối cảnh đó, Đại sứ Mỹ tại Nga, ông John Tefft ngày 6/5 cho biết, Tổng thống nước này Barack Obama hy vọng sẽ cải thiện quan hệ với Moscow.
Tổng thống Mỹ Barack Obama
Hãng tin Interfax dẫn phát biểu của Đại sứ John Tefft cho biết: “Khi quyết định ai sẽ đại diện cho Mỹ dự lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng của Hồng quân Liên Xô trước phátxít Đức, chúng tôi, cũng như một số nước đồng minh châu Âu của chúng tôi, đã xét đến việc Nga tiếp tục vi phạm chủ quyền của Ukraine. Mặc dù Tổng thống Mỹ sẽ không có mặt tại lễ kỷ niệm năm nay, song tôi biết rằng ông Obama hy vọng sẽ cải thiện quan hệ giữa hai quốc gia chúng ta, sau khi chúng ta loại bỏ nguyên nhân gây ra sự căng thẳng”.
Theo Interfax, mặc dù Tổng thống Obam từ chối nhưng Đại sứ Tefft sẽ đại diện cho Chính phủ Mỹ tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng tại Moscow vào ngày 9/5 tới.
Phương Anh (TH)