Theo thông cáo của Nhà Trắng ngày 17/11, Mỹ “cam kết hỗ trợ 119 triệu USD trong năm tài khóa 2015 giúp các quốc gia Đông Nam Á phát triển năng lực trên biển và sẽ nỗ lực hỗ trợ 140 triệu USD trong năm tài khóa 2016, tổng cộng trên 250 triệu USD trong vòng hai năm”.

Riêng Việt Nam, Mỹ mở rộng hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lực bảo đảm trên biển, bằng cách “tăng hỗ trợ chương trình hàng hải lên 19,6 triệu USD trong năm tài khóa 2015 để hỗ trợ phát triển năng lực hàng hải Đông Nam Á, và có thể tăng mức tài trợ lên đến 20,5 triệu USD trong năm tài khóa 2016”, theo thông cáo của Nhà Trắng.

Tuyên bố cũng nói Mỹ sẽ giúp Việt Nam tăng cường năng lực tình báo, trinh sát, và tuần tra trên biển, cũng như năng lực chỉ huy và kiểm soát trong các cơ quan chấp pháp trên biển.

Đồng thời, Mỹ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương trên biển cho Việt Nam, để Việt Nam có thể phát triển năng lực an ninh trên biển và khả năng tác chiến với các lực lượng trong khu vực. 

Ngoài ra, hai bên sẽ mở rộng hợp tác đào tạo và tập trận, trong đó tập trung vào giải quyết thảm họa thiên tai và hỗ trợ nhân đạo.

Nhà Trắng cho biết, chương trình hỗ trợ phát triển năng lực an ninh trên biển của Mỹ dành cho Đông Nam Á nhằm mục đích giúp các nước trong khu vực “đáp trả các nguy cơ trên vùng biển của họ”.

Theo Reuters, gần 40 năm sau khi những người lính Mỹ cuối cùng rời khỏi Việt Nam, Washington giờ đang tiến gần đến việc bãi bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Hà Nội. Reuters cho hay mong muốn thắt chặt quan hệ với Việt Nam đang nằm trong chiến lược tái tập trung về mặt kinh tế, chính trị và quân sự vào châu Á của Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Trong tương lai Mỹ sẽ tiếp tục can dự và cam kết cải thiện năng lực hàng hải tại Đông Nam Á. Mỹ sẽ hợp tác với các đồng minh và đối tác để hình thành những hệ thống phòng thủ và tuần tra biển đáng tin cậy. Mỹ sẽ tư vấn các đồng minh và đối tác để nắm bắt những nhu cầu của họ cũng như để thăm dò những cơ hội mới trong hợp tác hàng hải.

Phương Anh (Tổng hợp theo Vietnam+, Vneconomy, Thanh niên)