Trong kì báo này, phóng viên báo KD&PL đã tìm hiểu về vấn đề này ở hai cơ sở giết mổ gia súc là Tân Phú Trung (Củ Chi) và Xuân Thới Sơn (Hóc Môn), cả hai cơ sở này đều có hành vi gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân xung quanh.
Tân Phú Trung - chi tiền cho nước thải từ ao ra đồng cỏ
Trong thời gian gần đây, việc các cơ sở giết mổ heo tự phát tại khu dân cư thuộc huyện Củ Chi gây ô nhiễm môi trường tại ấp Đình, xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi, nổi bật là cơ sở giết mổ Tân Phú Trung, (thường gọi là lò giết mổ Tân Phú Trung), chủ cơ sở là cô Mai. Sau 12 giờ đêm hằng ngày đến rạng sáng ngày hôm sau, cơ sở của cô Mai giết mổ khoảng từ 200 - 220 con. Tuy nhiên, hệ thống nước thải không được xử lý bằng bất kì phương pháp nào, tất cả lượng nước sau khi sử dụng trong quá trình giết mổ đều chảy trực tiếp ra hồ nước phía trước “lò” mổ.
Phóng viên Báo KD&PL đã xâm nhập vào cơ sở của cô Mai để điều tra rõ thực hư vụ việc này. Tại đây, PV nhận thấy phía trước “lò” mổ là một ao nước nhỏ bốc mùi hôi thối, nước đen kịt. Mùi hôi thối nồng nặc từ ao nước này ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân xung quanh đặc biệt là gây tổn hại đến sức khỏe của người già, trẻ em và dân cư.
Nước thải từ cơ sở giết mổ Tân Phú Trung được thải ra ao và được hút vào bồn chứa để đổ ở nơi khác
Vào mỗi buổi sáng sớm, sẽ có một chiếc xe máy cày gắn rờ-moóc, kéo một bồn nước khoảng từ 5 - 7 khối nước, hút nước từ cái ao này đến khu vực đồng ruộng trồng cỏ cho bò cách cơ sở này khoảng 3 -4 km, xả nước thải vào ruộng một cách hiên ngang và công khai. Theo như chúng tôi nhận thấy, bằng mắt thường có thể thấy đây không phải là loại phân vi sinh được sử dụng có thể để tưới cỏ cho bò ăn hay làm tốt cho đất đai ruộng đồng ở đây.
Nước thải từ cơ sở giết mổ Tân Phú Trung được thải ra ao và được hút vào bồn chứa để đổ ở nơi khác
Theo nguồn tin mà chúng tôi nhận được từ một người bảo vệ làm tại cơ sở này, thì mỗi tuần cô Mai phải đóng tiền hút nước bẩn ở ao là 7 triệu đồng cho người lái máy cày hút nước này và 100 nghìn đồng một lần cho chủ ruộng cỏ. Trong khi UBND TP HCM đã có chỉ đạo cho các chủ cơ sở giết mổ nhỏ lẻ phải tập trung về một nơi có quy hoạch rõ ràng và phải có hệ thống xử lý nước thải trước khi đưa ra môi trường. Vậy mà trong vụ việc này, không hiểu sao cơ sở của cô Mai tại xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi giết mổ đến 260-280 con gia súc cả ngày lẫn đêm, mà lượng nước thải lại có thể xả thẳng ra ao nước nhỏ trước mặt, gây ô nhiễm nặng nề cho người dân sống trong khu dân cư đông đúc xung quanh địa điểm này.
Người dân nơi đây cũng cho biết, vào những ngày nắng nóng, mùi hôi thối từ cái ao nay càng bốc lên khó chịu hơn. Và đã trong một thời gian dài, UBND huyện Củ Chi cũng không có phương án giải quyết dứt điểm tình trạng này. Liệu UBND xã Tân Phú Trung, Phòng Tài nguyên & Môi trường và Công an huyện Củ Chi có biết việc này hay không? Và chúng tôi cũng thắc mắc, với một cơ sở không có hệ thống xử lý nước thải như cơ sở Tân Phú Trung này thì liệu có được cấp giấy phép hoạt động hay không?
Quy hoạch của thành phố là tập trung và các cơ sở giết mổ phải được quy hoạch rõ ràng, cụ thể, có xây dựng hệ thống xử lý nước thải đảm bảo theo tiêu chuẩn của Pháp luật và cơ quan chức năng thì mới được phép hoạt động. Nhưng cơ sở Tân Phú Trung lại không hề đáp ứng được yêu cầu này, lại xử lý chất thải một cách tạm bợ, gây ô nhiễm nặng cho môi trường để thu lợi ích cá nhân, nhưng vẫn hoạt động rất ngang nhiên.
Xuân Thới Sơn - nhờ vào “quan hệ tốt” để ngang nhiên làm ô nhiễm môi trường?
Nhằm đi sâu hơn tìm hiểu về vấn nạn này, PV báo KD&PL đã xâm nhập vào cơ sở giết mổ Xuân Thới Sơn tại gần ngã tư Hóc Môn, huyện Hóc Môn. Từ ngã tư An Sương đi xuống đến ngã tư Hóc Môn, rẽ vào khoảng 1km, chỉ cần hỏi thăm người dân là ai cũng biết đến cơ sở giết mổ này. Nằm cách đường lớn 1km nên dân cư sống xung quanh nơi đây rất đông. Theo tìm hiểu, bắt đầu từ khoảng 2 - 3 giờ chiều trở đi, các xe chở heo đổ về đây cho đến tối, ước tính khoảng 300-400 con heo được đem đến đây để giết mổ. Số lượng heo giết mổ mỗi ngày lớn như vậy, nhưng hệ thống xử lý nước thải ở đây lại rất sơ sài, tạm bợ cho qua ngày.
Đường ống nước thải hết sức sơ sài, thải trực tiếp ra đồng ruộng của cơ sở giết mổ Xuân Thới Sơn
Theo nguồn tin từ người dân xung quanh, chủ thầu của cơ sở này là Ba Giàu, là một trong những người có “quan hệ rất tốt” với cơ quan huyện Hóc Môn. Phải chăng vì vậy mà mặc dù hệ thống xử lý nước thải và bảo vệ môi trường ở đây rất kém nhưng vẫn có thể hoạt động? Nước thải từ quá trình giết mổ của cơ sở này chảy trực tiếp ra ruộng, không qua một quy trình xử lý nào, những lúc trời mưa lại tràn ra những khu vực khác. Đằng sau cơ sở này là một bãi đất trống, cỏ mọc um tùm, nên dường như toàn bộ lượng nước thải đều thải ra khu vực này, gây ô nhiễm trầm trọng, nước thải đọng lại lênh láng và đen kịt, bốc mùi hôi thối khó chịu.
Được biết, chủ cơ sở Xuân Thới Sơn trước đây đã có bỏ tiền khoan giếng cho một số hộ dân xung quanh sử dụng. Nhưng sau một thời gian, đến hiện tại những giếng nước này đã không còn sử dụng được do ô nhiễm từ lò mổ thẩm thấu xuống mạch nước ngầm quá nặng nề. Người dân vì lo cho sức khỏe nên không tiếp tục sử dụng.
Không biết các cơ quan chức năng của huyện Hóc Môn có biết đến tình trạng này hay không mà lại để cho cơ sở giết mổ Xuân Thới Sơn bất chấp những văn bản của UBND thành phố về quy hoạch các lò mổ tập trung và quy định xử lý nước thải để hoạt động như vậy? Trong khi nhà nước vẫn luôn khuyến khách các cơ sở xây dựng kiên cố, xây dựng hệ thống xử lý nước thải hợp lý cũng như xây dựng cơ sở vật chất để hoạt động có hiệu quả.
Chúng tôi cũng đã có tìm hiểu thông qua những người có hiểu biết về vấn đề này và những người làm công tác kỹ thuật về xử lý chất thải, thì mỗi một cơ sở giết mổ tập trung muốn đầu tư hệ thống xứ lý nước thải thì cần phải đầu tư khoảng 5 - 7 tỷ đồng. Khi nước thải đã được xử lý, cần được lọc trong bồn chứa có hóa chất một thời gian nhất định mới có thể xả ra môi trường, có như vậy mới có thể đảm bảo an toàn môi trường nước, không gây ô nhiễm môi trường. Nếu mỗi cơ sở, doanh nghiệp đều có thể đầu tư cho cơ sở vật chất để xây dựng những cơ sở có quy mô và đảm bảo theo đúng quy định xử lý nước thải của thành phố, thì việc những cơ sở như hai cơ sở trên tồn tại gây ô nhiễm môi trường cho khu dân cư, cạnh tranh không lành mạnh với những cơ sở đúng chuẩn khác là không thể xảy ra, những bất cập về vấn đề này cũng không còn tồn tại.
Vì sức khỏe cộng đồng và tăng cường sự quản lý của chính quyền đối với những trường hợp luồn lách, không đạt chuẩn theo quy định mà vẫn hoạt động ngang nhiên gây ảnh hưởng đến đời sống của xã hội, chúng tôi và người dân nơi đây kiến nghị các cơ quan chức năng huyện Củ Chi và huyện Hóc Môn nên sớm vào cuộc, làm theo chỉ đạo của UBND TP.HCM điều tra làm rõ vụ việc, trả lại môi trường sống an toàn cho người dân.
Nhóm PV sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này trong kỳ 2 số báo tới: “Các cơ quan chức năng TP. HCM nói gì?.”
Nhóm PVĐT