Trao đổi trên VnExpress, lãnh đạo của Bộ Tài chính khẳng định, cơ quan quản lý vừa hoàn tất kết luận đợt thanh, kiểm tra chống chuyển giá tại Công ty Metro Việt Nam. Sau 2 tháng thanh tra, ngành tài chính đã phát hiện nhiều vi phạm tại doanh nghiệp, yêu cầu xử lý, truy thu nộp vào ngân sách Nhà nước 507 tỷ đồng.

Trong số này, vi phạm đáng chú ý nhất của đại gia bán lẻ ngoại này là hành vi chuyển giá thông qua giao dịch liên kết với công ty mẹ tại Đức. Tổng số lỗ bất hợp lý mà Metro buộc phải giảm sau thanh tra là 335 tỷ đồng.

Đoàn thanh tra thuế xác định, tổng vốn đầu tư của Metro vào Việt Nam sau 12 năm mới chỉ có 301 triệu USD, nhưng giá trị thương vụ chuyển nhượng lại gấp tới gần 3 lần. Lý do cho quyết định chuyển nhượng này là quá rõ ràng. Vì tỷ phú Thái trả giá quá cao trong khi Metro lại đang thua lỗ rất đậm, dù là "danh nghĩa" ở Việt Nam.

Theo quy định của Việt Nam, Metro sẽ phải nộp thuế thu nhập cho khoản lời nhờ chuyển nhượng tài sản này, với mức thuế khoảng 22%.

Sau khi xác định lại số lỗ thực của doanh nghiệp, thanh tra kết luận Metro phải nộp bù vào ngân sách nhiều khoản, trong đó có tiền giảm lỗ, truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế Giá trị gia tăng (VAT), giảm khấu trừ thuế VAT...

Theo Vietnamnet, thông tin từ lãnh đạo Tổng Cục Thuế cho biết, vi phạm đáng chú ý nhất là hành vi chuyển giá thông qua giao dịch liên kết với công ty mẹ tại Đức. Tổng số lỗ bất hợp lý mà Metro buộc phải giảm sau thanh tra là 335 tỷ đồng.

Lý giải về con số chuyển giá trên, chuyên gia Tổng cục Thuế cho hay, Metro Việt Nam và công ty mẹ, Metro tại Đức có ký hợp đồng nhượng quyền thương hiệu ngay từ khi mới đầu tư ở Việt Nam. Hàng năm, Metro Việt Nam phải trả cho công ty mẹ ở Đức một khoản tiền khá lớn.

Tính từ năm 2006-2013, khoản tiền này lên tới 731 tỷ đồng. Tuy nhiên, 3 năm đầu, Metro không đăng ký với Bộ Thương mại theo quy định của Nghị định 35 nên khoản tiền trả cho bên Đức ở giai đoạn này không được chấp nhận là chi phí được trừ khi tính thuế.

Nhờ "gửi giá" ở công ty mẹ trong các đợt thanh toán tiền bản quyền thương hiệu, Metro có khoản lỗ chênh lệch bất hợp lý là 245 tỷ đồng. Theo quy định của Luật thanh tra, thanh tra giá chuyển nhượng chỉ được thực hiện trong vòng 5 năm trở lại. Do vậy, khoản lỗ trên liên quan giai đoạn năm 2009 trở về trước, tức quá 5 năm, nên Metro chỉ phải tự điều chỉnh lại kết quả kinh doanh, tức phải giảm 245 tỷ đồng trên trong sổ sách.

Nhờ đó, kết quả kinh doanh đến năm 2011 của hãng bán lẻ này đã chuyển từ lỗ triền miền sang cân bằng và có lãi. Trước đó, theo khai báo của hãng này, từ năm 2007-2012, đã phải chịu lỗ luỹ kế tới 598 tỷ đồng.

Trước đó, 12 năm hoạt động tại Việt Nam nhưng Metro chưa từng đóng thuế thu nhập doanh nghiệp và liên tục báo lỗ song vẫn liên tục mở rộng trung tâm trên cả nước đã đặt ra nhiều nghi vấn. Từ khi công ty hoạt động tại Việt Nam (năm 2002), cơ quan thuế đã có nhiều đợt kiểm tra việc chấp hành của doanh nghiệp đến hết năm 2011. Trong đó, hầu hết các năm, doanh nghiệp đều báo lỗ, doanh thu chưa bù đắp được giá vốn hàng mua và chi phí bỏ ra. 

Trong khi đó, từ số vốn đầu tư ban đầu là 78 triệu USD để mở siêu thị đầu tiên tại TP HCM, sau 12 năm, hiện Metro Việt Nam có 19 trung tâm tại 14 tỉnh thành, doanh thu tăng trưởng liên tục. Đến năm 2013, doanh thu của MCC Việt Nam gấp 24 lần năm 2002, khoảng hơn 14.700 tỷ đồng.

Cục Thuế TP.HCM đã đưa ra những con số thống kê về doanh thu, thu nhập của Metro. Dù doanh thu tăng liên tục qua các năm nhưng kết quả kinh doanh của công ty này lỗ triền miên. 

Được biết, Cục Thuế TP HCM sau khi đặt câu hỏi về vấn đề này, phía Metro giải thích rằng chi phí để đầu tư một trung tâm bán sỉ rất lớn. Trong khi những năm gần đây số lượng siêu thị mở mới nhiều, doanh nghiệp phải cạnh tranh gay gắt nên phải mất trung bình ba năm kể từ khi khai trương mới có lãi.

Minh Anh (Th )