Theo hãng tin Kyodo của Nhật Bản, các cuộc họp chính thức cuối cùng ở cấp độ này giữa Trung Quốc và Nhật Bản đã diễn ra gần ba năm trước đây, hồi tháng 12/2011.

Kể từ đó, quan hệ hai nước trở nên căng thẳng đáng kể, chủ yếu là những tranh chấp lãnh thổ trên biển bao gồm những hòn đảo không người ở trên biển Hoa Đông.

Đặc biệt việc Trung Quốc bất ngờ tuyên bố lập Vùng nhận dạng phòng không trên một vùng rộng lớn của biển Hoa Đông hồi năm ngoái khiến căng thẳng ngày càng leo thang. Cả Nhật Bản và Mỹ đều lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ động thái trên của Trung Quốc.

Quan hệ ngoại giao giữa hai nước trở nên tồi tệ đến mức cả hai phải viện đến cách gọi Voldemort, nhân vật phản diện hư cấu trong bộ truyện Harry Potter, khi nói về nhau.

Thủ tướng Abe cho biết sau cuộc gặp mặt: "Đây là bước đầu tiên hướng tới việc cải thiện các mối quan hệ song phương, dựa trên nguyên tắc của mối quan hệ chiến lược cùng có lợi".

Về phần mình, Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi Nhật Bản "làm nhiều hơn để tăng cường sự tin cậy lẫn nhau giữa Nhật Bản và các nước láng giềng, đồng thời đóng một vai trò xây dựng trong việc bảo vệ hòa bình và ổn định của khu vực", hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã đưa tin.

Trước cuộc họp, hai nước đã ra tuyên bố gần như giống hệt tuyên bố hôm thứ Sáu.

"Cả hai bên đều công nhận sự tồn tại của những bất đồng về những căng thẳng gần đây trên vùng biển Đông Biển Đông" xung quanh các đảo tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku ở Nhật Bản và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, tuyên bố hôm thứ 6 cho biết.

Cả hai bên đều đồng ý "ngăn chặn sự gia tăng cang thẳng thông qua đối thoại và tham vấn, cũng như sẽ tiến hành xây dựng quản lý khủng hoảng và cơ chế kiểm soát để tránh xảy ra những hành động không mong muốn".

Phương Anh (Theo CNN)